Waarom is therapietrouw zo belangrijk bij hoge bloeddruk?

Hypertensie of hoge bloeddruk is een van de belangrijkste risicofactoren voor hart- en vaatziekten en beroerten. Deze aandoening kan met medicatie efficiënt behandeld worden. Het grote probleem schuilt in therapietrouw. Maar liefst de helft van de patiënten houdt zijn behandeling niet vol.

“Heel de maand mei voeren we een sensibiliseringscampagne om het belang van een gezonde bloeddruk te benadrukken”, vertelt cardioloog prof. Tine De Backer (UZ Gent), voorzitter van het Belgisch Hypertensie Comité. De focus ligt dit jaar op therapietrouw, een vaak onderschat probleem bij deze aandoening. Het niet volgen van de behandeling of de medicatie foutief innemen is in Europa verantwoordelijk voor minstens 200.000 sterfgevallen per jaar. In ons land geeft meer dan 1 op de 3 patiënten die behandeld worden voor hypertensie er al na 6 maanden de brui aan. Slechts 50 % houdt zich zoals het hoort aan de voorgeschreven lange termijn behandeling.

Waarom is een hypertensiebehandeling volhouden zo lastig voor velen?

Prof. Tine De Backer: “Verschillende factoren spelen daarbij een rol. Zo bestaat de behandeling vaak uit een combinatie van meerdere bloeddrukverlagende pillen of komt dit bovenop andere medicatie die mensen al moeten nemen, wat het natuurlijk lastiger maakt. Het gebruik van een pillendoosje en een alarm of een app die je eraan herinnert om je medicatie te nemen, kan hierbij helpen.

Bij hypertensiebehandeling is het bovendien belangrijk om de medicatie elke dag rond hetzelfde tijdstip te nemen. Dat vergt wat organisatie. Vandaar dat we mensen aanraden om een tijdstip uit te kiezen dat hen best past. Daarnaast merken we dat het lezen van de bijsluiter kan afschrikken. Net als bij andere geneesmiddelen worden daarin alle mogelijke bijwerkingen opgesomd terwijl dat in praktijk best meevalt. Hoge bloeddruk geeft bovendien nauwelijks directe klachten. Af en toe signaleren mensen hoofdpijn, een bloedneus of vaker opstaan ’s nachts om te moeten plassen. Doordat het asymptomatisch verloopt is niet iedereen even overtuigd en gemotiveerd om deze preventieve behandeling vol te houden.”

Moet je zo’n behandeling levenslang nemen?

“Meestal wel. Als je bloeddruk verhoogd is, gaat het doorgaans om een chronisch probleem. Wanneer je met die medicatie stopt, zal de bloeddruk opnieuw verhogen, waardoor je risico op hartziekten maar ook herseninfarcten sterk toeneemt. In sommige gevallen kan het om een tijdelijk probleem gaan, wanneer de bloeddruk verhoogd is door een periode van acute stress. Dat is eerder uitzondering dan regel.”

Geven bloeddrukverlagers veel bijwerkingen?

“Neen. Deze middelen worden over het algemeen erg goed verdragen en de meeste bijwerkingen zijn vrij onschuldig. Soms kan het wat duizeligheid geven, als de bloeddruk teveel wordt verlaagd. Ook gezwollen enkels komen soms voor doordat de medicatie de bloedvaten openzet om zo de druk te verlagen. Vaker moeten plassen is eveneens mogelijk door het vochtafdrijvende effect. Door je medicatie in de ochtend of ten laatste rond de lunch te nemen, heb je hier tijdens de nacht geen hinder van. De meeste bijwerkingen kunnen opgelost worden door over te schakelen naar een andere medicatieklasse of door dosering bij te stellen.

Kunnen combinatiepillen helpen om de therapietrouw te bevorderen?

“Die bieden het grote voordeel dat je slechts 1 pil moet nemen om je hypertensie te behandelen, wat de kans op vergeten natuurlijk verkleint. Bij mensen met een milde verhoging, volstaat meestal 1 middel. Van zodra de bloeddruk sterker gestegen is, moeten er 2 of 3 moleculen ingezet worden om de bloeddruk aan te pakken. Van heel wat middelen zijn er vandaag al combinaties op de markt.

Kan je naast medicatie ook zelf wat ondernemen om je bloeddruk onder controle te houden?

“Volledig zoutarm eten hoeft niet maar beperk je zoutinname tot minder dan 5 gram per dag. Over de rol van zout woedt een hele discussie omdat niet ieder mens even gevoelig is voor de effecten ervan. Maar met maximum 5 gram per dag zit je eerder goed. Daarnaast gelden de algemene levensstijltips voor hart- en vaatziekten zoals voldoende bewegen, voldoende groente en fruit, vette vis en gezonde (onverzadigde) vetten op je menu zetten en je alcoholgebruik te beperken tot maximum 1 -maximaal 2 – glazen per dag (of 10 eenheden per week) zoals de richtlijnen voorschrijven. Vanaf 40 jaar zou iedereen minstens eenmaal per jaar zijn bloeddruk eens moeten laten controleren. Heb je al een verhoogde bloeddruk en neem je hiervoor medicatie, dan meet je best frequenter, al mag het zeker ook geen obsessie worden.”

Meer info: belhyp.be/