Wat betekent nieuwe bestralingstechniek RAD voor borstkankerpatiënten?

In het UZ Leuven werd afgelopen week voor het eerst wereldwijd een borstkankerpatiënt bestraald met de nieuwe RAD-techniek. Deze innovatieve methode combineert de voordelen van de bestaande bestralingstechnieken waardoor er minder schade wordt toegebracht aan het gezonde weefsel rond de tumor. De behandeling verliep vlot en de patiënte stelt het goed.

RAD heet de nieuwkomer en dat letterwoord staat voor Rapid Arc Dynamic, een gloednieuwe bestralingsbehandeling die de voordelen van de bestaande technieken VMAT en IMRT samenbrengt waardoor de therapietijd wordt ingekort en er minder ongewenste nevenschade wordt berokkend.

Spectaculaire verbetering

Ongeveer de helft van de patiënten met kanker heeft tijdens zijn behandeltraject bestraling of radiotherapie nodig. De technologie hierachter is de afgelopen decennia spectaculair verbeterd, waardoor behandelingen steeds preciezer en effectiever worden. De meeste geavanceerde technieken vandaag zijn IMRT (Intensity-Modulated Radiation Therapy) en VMAT (Volumetric Modulated Arc Therapy). Die worden ingezet bij meer dan 80 procent van de patiënten die in UZ Leuven die bestraling nodig hebben.

Vernieuwing

IMRT is een vorm van bestraling waarbij de intensiteit van de stralingsbundels nauwkeurig wordt aangepast aan de vorm van de tumor. De bestraling gebeurt vanuit vaste hoeken rond de patiënt. Het resultaat is een stralingsdosis die sterk aansluit op de omtrek van de tumor, terwijl andere delen van het lichaam maximaal gespaard worden. Bij VMAT is er naast de aanpassing van de intensiteit een voortdurende beweging van de stralingsbron rondom de patiënt, wat zorgt voor een snellere en efficiëntere behandeling. Door de continue rotatie is de hoeveelheid stralingsdosis per hoek echter beperkt.

Beide technieken hebben dus duidelijke voordelen die nu worden gebundeld in RAD. Zo combineert RAD die vaste hoeken van IMRT bestraling met de beweging en snelheid van VMAT, waardoor het omliggende weefsel bij specifieke behandelingen nog beter beschermd kan worden.

Minder belastend

De techniek wordt in eerste instantie ingezet bij borstkankerpatiënten, waarbij IMRT en VMAT al gecombineerd werden, maar tot nu toe onafhankelijk van elkaar. Door het gebruik van RAD kan de bestralingsbehandeling sneller worden voorbereid, ligt de patiënt minder lang op de behandeltafel en kunnen bijwerkingen van de behandeling verder worden beperkt.

Dr. Jelle Verhoeven, radiotherapeut-oncoloog in UZ Leuven: “Met de RAD-techniek verwachten we bij bepaalde borstkankerpatiënten minder huidreacties en esthetische bijwerkingen door de bestraling, zoals vormverandering van de borst op lange termijn. Ook de stralingsdosis op gezonde organen, zoals het hart en de longen, wordt nog verder verlaagd. Bovendien biedt de techniek meer comfort omdat patiënten minder lang op de behandeltafel liggen. De totale bestralingstijd kan beperkt worden tot twee minuten.”

Medisch stralingsfysicus prof. Wouter Crijns ziet ook opportuniteiten voor andere tumoren: “De combinatie van IMRT en VMAT opent mogelijkheden voor de verdere verbetering van behandelingen bij andere types van kanker. UZ Leuven blijft inzetten op technologische innovaties zoals RAD, om kankerbehandelingen te blijven optimaliseren voor een groeiende groep patiënten.”  Radiotherapeut-oncologen en stralingsfysici onderzoeken de komende maanden dan ook verder bij welke patiëntengroepen de techniek nog bijkomend voordeel biedt.