7 sociale netwerken onder de loep
We lichten 7 sociale netwerken in ons land voor jou door.
6,9 miljoen actieve gebruikers in België (reclamepubliek, AP)*
Waartoe dient het? Gelet op het grote aantal gebruikers in ons land – 9 miljoen geregistreerden! – is het mogelijk om er bijna al je (oude) kennissen terug te vinden, om berichten, video’s en foto’s uit te wisselen. Door dit succes vind je er ook duizenden pagina’s en discussiegroepen over verschillende thema’s: de geschiedenis van een dorp, hobby’s, verzamelingen, ziektebeelden, online scrabble... Facebook is het meest complete social network en ook het meest verspreide.
Waar moet je op letten? Door zijn succes en gebruiksgemak is Facebook ook het sociale netwerk met de meeste oplichtingspraktijken, nepprofielen en nepnieuws. Als gebruiker spring je dus best bijzonder voorzichtig met dit medium om en kan je je beter vooraf beschermen. Het is ook het netwerk met de grootste kans dat bepaalde informatie aan je controle ontsnapt: foto’s, commentaren, enz. Wees dus extra voorzichtig als je iets openbaar post!
4,5 miljoen actieve gebruikers in België (AP)*
Waartoe dient het? Instagram is een etalage om je passies, je reizen, je eigen verwezenlijkingen of markante levensmomenten onder de aandacht te brengen, te delen en andere gebruikers te inspireren. Vrijwel alles gebeurt via beeldmateriaal, door esthetische, gepolijste en soms sterk bewerkte foto’s te publiceren. De stories – kortstondige foto- en videocontent die slechts enkele seconden op het scherm verschijnt en na 24 uur automatisch wordt gewist – zijn erg populair.
Waar moet je op letten? Meer dan enig ander sociaal netwerk zet Instagram vooral zichzelf in de kijker: de publicaties weerspiegelen niet de werkelijkheid, ze geven een geïdealiseerd beeld. Dit kan nadelig uitdraaien voor de meest kwetsbaren, die hun dagelijks leven saai kunnen gaan vinden in vergelijking met sommige content. Een Britse studie kwam tot de conclusie dat Instagram het sociale netwerk is dat het welzijnsgevoel het meest kan schaden.
4,1 miljoen actieve gebruikers in België (AP)*
Waartoe dient het? Van oorsprong is LinkedIn een professioneel sociaal netwerk, waar je je cv online kan zetten, je professioneel netwerk kan uitbreiden en aanbevelingen kan doen of ontvangen. Naarmate het aan belang won, zijn er opties toegevoegd die vergelijkbaar zijn met die van Facebook. De inhoud is meestal kwalitatiever, waardoor deskundigen er berichten publiceren met betrekking tot hun vakgebied.
Waar moet je op letten? Doordat het gebruik van LinkedIn is toegenomen, is ook het aantal nepprofielen en pogingen tot identiteitsroof, oplichting en desinformatie gegroeid. Wees op je hoede, vooral omdat je cv online zetten aanmoedigt om veel persoonlijke informatie achter te laten.
TikTok
Bijna 3 miljoen actieve gebruikers in België (schatting)
Waartoe dient het? TikTok is momenteel de meest gedownloade app ter wereld. Op dit creatieve sociale netwerk kunnen gebruikers zeer korte video’s – tussen 3 en 60 seconden – maken en posten, vaak met een muzikale (playback, choreografie...) of humoristische inslag. Je vindt er ook veel challenges. Het sociale netwerk is erg populair bij (pre)tieners en jongvolwassenen. De 50-plussers – met uitzondering van politici die meteen het belang van TikTok inzagen – zijn momenteel weinig vertegenwoordigd.
Waar moet je op letten? De kans is klein dat je verslaafd raakt aan TikTok: daarvoor is de generatiekloof wellicht te groot. Het is een online wereld van tieners, met hun eigen muziek, regels en mediafiguren, ook al beginnen volwassenen er langzaam mee vertrouwd te raken. Heb je (klein)kinderen die fan zijn van het netwerk, dan is het nuttig om er eens een kijkje te nemen, al was het maar om het risico op excessen aan te kaarten (cyberpesten, privéchats, hyperseksualisering van dansjes...).
2,95 miljoen actieve gebruikers in België, waarvan meer dan driekwart vrouwen: 77,6% (AP)*
Waartoe dient het? Pinterest is een geweldige bron van inspiratie voor al je artistieke projecten, ideeën rond interieurdesign, doe-het-zelftips, leuke kledinglooks... Via het netwerk kan je afbeeldingen vastpinnen die je op het internet of op Pinterest zelf hebt gevonden en kan je deze verzamelen in thematische borden. Ideaal om te kunnen vergelijken of om een mooi overzicht te krijgen. Door op een foto te klikken word je dan doorgestuurd naar de site waar het beeld vandaan komt (een kledingwinkel, een interieur- of huisdecoratieblog...).
Waar moet je op letten? Pinterest is duidelijk niet het meest problematische sociale netwerk, ook al is een minimum aan voorzichtigheid ook hier altijd geboden, vooral als je je privégegevens deelt via dit kanaal. En des te meer omdat het op dit netwerk onmogelijk is om de zichtbaarheid van de gegevens op je profiel of de foto’s die je pint af te schermen: alles op Pinterest is openbaar en toegankelijk, zelfs voor de mensen die helemaal niet tot je contacten behoren. Hou daar dus zeker rekening mee.
1,02 miljoen actieve gebruikers in België, van wie net geen driekwart mannen: 74,7% (AP)*
Waartoe dient het? Via Twitter kan je van gedachten wisselen met gebruikers van over de hele wereld, via berichten die beperkt zijn tot 280 tekens. Zo kan je contact leggen met mensen met dezelfde interesses, grappen maken, discussies op gang trekken, commentaar geven en zelfs publieke figuren rechtstreeks ondervragen, want die zijn erg aanwezig op dit netwerk. Net zoals bij LinkedIn zijn hier heel wat interessante niche- thema’s te vinden.
Waar moet je op letten? Dit platform is een van de moeilijkste om mee om te gaan. Twitter is niet alleen erg tijdrovend, de discussies houden nooit op, maar het is ook het sociale netwerk met de meest controversiële reputatie, een constante bron van polemiek en nepnieuws. Een onhandig of kwaad bericht kan snel verkeerd worden geïnterpreteerd en doorgestuurd, wat kan uitmonden in een stortvloed aan beledigingen en cyberpesten.
Twitch
Meer dan één miljoen actieve gebruikers in België (schatting)
Waarvoor dient het? Twitch is een videoplatform voor het uitzenden van live-inhoud (streams), waar streamers content posten door zichzelf met een webcam te filmen en dit te delen met hun gemeenschap. Aanvankelijk beperkten streamers zich tot videospelletjes, wat nog steeds erg populair is, maar intussen zijn de onderwerpen een pak gevarieerder: debatten over politiek en actualiteit, informele discussies... Het begrip live-uitzending is hier van cruciaal belang, want kijkers kunnen rechtstreeks interageren met de streamer via instant berichten.
Waar moet je op letten? Net als TikTok is Twitch voornamelijk gericht op tieners en jongvolwassenen: er is dus sprake van een generatiekloof wat betreft culturele referenties en het sociale netwerk heeft ook zijn eigen typische codes. Bovendien is het een zeer tijdrovend medium: een stream duurt vaak verschillende uren. ?
*Bronnen: Digital 2021, Kepios, We Are social en Hootsuite
7 gouden regels
1. Geen enkele handeling is neutraal op sociale netwerken: denk altijd na over de gevolgen.
2. Publiceer nooit gevoelige informatie openbaar. Maak, indien mogelijk, een privéprofiel aan.
3. Vermijd publicaties waarin kinderen zichtbaar zijn. Wil je ze toch posten, doe het dan via je privéprofiel.
4. Klik nooit op een link die jou wordt toegestuurd en waarvan je de inhoud niet kent, zeker niet als hij door een onbekende is verstuurd.
5. Log nooit in op een website via een sociaal netwerk (inloggen met...): dit verhoogt het risico op hacking. Schrijf je in via e-mail.
6. Voorzie een specifiek mailadres, dat je gebruikt om je op netwerken te registreren (junkbox) en hanteer een verschillend wachtwoord voor elk sociaal netwerk.
7. Accepteer enkel mensen die je echt kent als vrienden.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier