Diabetes berokkent schade aan tal van kleine bloedvaatjes onder meer in het netvlies van het oog. Dat proces leidt niet meteen tot gezichtsproblemen maar een scherpe blik betekent voor diabetici niet automatisch dat je ook een gezond netvlies hebt.
Ongeveer 1 op de 5 mensen die de diagnose diabetes type 2 krijgt, heeft op dat moment al een vorm van de oogziekte diabetische retinopathie. Zo’n 10 à 30 % van die groep ondervindt zelfs al wat gezichtsproblemen. Na 10 jaar diabetes groet dat aantal aan en kampt ongeveer de helft van alle diabetici met een vorm van retinopathie. “Preventie is hier superbelangrijk want tegen de tijd dat mensen merken dat ze minder scherpe beelden zien, verkeren ze al in een verder gevorderd stadium van aantasting. Bij een vroege opsporing kunnen we dankzij heel efficiënte behandelingen dat proces afremmen en vaak zelfs wat omkeren,” benadrukken oogartsen dr. Geraldine Accou en dr. Julie De Zaeytijd (UZ Gent). Het is ook dankzij die betere behandelingen en medicatie dat het aantal oogingrepen voor diabetische retinopathie de jongste jaren sterk is teruggelopen.
Screening
Vandaar het belang om mensen met diabetes regelmatig – minstens jaarlijks – preventief te screenen op oogproblemen. Een goede controle van hun bloedsuikerwaarden en hun bloeddruk is daarbij essentieel. “Zonder die stabiliteit zijn de oogbehandelingen maar een doekje voor het bloeden en zullen de problemen blijven toenemen. Bij de screening sporen we twee zaken op: vochtopstapeling in het centrale deel van het netvlies, wat de cellen aantast en wildgroei van bloedvaten.”
Wanneer het zicht achteruitgaat, zijn de cellen in het netvlies al beschadigd en kan je dat niet meer herstellen. “Wanneer we zo’n vochtopstapeling in het netvlies tijdig detecteren, kunnen we dat wel behandelen via inspuitingen in het oog. Die moeten regelmatig herhaald worden tot alle vocht is weggehaald. Deze therapie kan tot drie jaar duren maar deze medicatie heeft echt voor een revolutie gezorgd in de behandeling van diabetische retinopathie. Blind worden door diabetes zou daardoor vandaag niet meer mogen.”
Laserbehandeling
Daarnaast controleren de oogartsen of er sprake is van een wildgroei van bloedvaatjes. “Wanneer de normale bloedvaten van het netvlies door diabetes worden aangetast, geeft dat een soort alarmsignaal aan het lichaam. De aanvoer van zuurstof lukt niet meer en als reactie daarop begint het netvlies nieuwe maar ongeschikte bloedvaten te produceren. Die wildgroei is de voorbode van problemen zoals bloedingen waardoor je zicht belemmerd raakt. Het kan dan een hele poos duren voor dat weer opklaart. Soms kunnen die wilde bloedvaten ook voor druk zorgen op het netvlies, dat zo wordt losgetrokken. Dat kan leiden tot een complexe netvliesloslating.” Wildgroei kan vandaag efficiënt behandeld worden via een laser die de wilde bloedvaatjes doet verschrompelen. Dat gebeurt best voor er sprake is van bloedingen. Zo’n tijdige behandeling kan ervoor zorgen dat het gezichtsvermogen intact blijft.
