Nijvel, een kleine stad met een grote geschiedenis

Het rijke historische patrimonium van Nijvel is adembenemend mooi. Het erfgoed uit lang vervlogen tijden maakt deel uit van het dagelijkse leven van de ‘Aclots’, de inwoners van Nijvel.

Nijvel, hoofdstad van het Roman Païs, was de eerste stad die door vrouwen werd bestuurd. Er zijn nog tal van stille getuigen van het historische en religieuze verleden: de Simonetoren, een overblijfsel van de oude vestingmuur, de Sint-Jacobswijk, die verwijst naar de bedevaart naar Compostela,...

Het stedelijk Museum voor Archeologie, Kunst en Geschiedenis is gevestigd in de oude refuge van de priorij van Les Trinitaires d’Orival, een geklasseerd huis uit 1764. Je ontdekt er verschillende collecties die verband houden met de geschiedenis van de stad: gotische beeldhouwwerken schilderijen uit de 17e en de 18e eeuw, antieke meubels, muziekinstrumenten, wapens, enz. Op de tweede verdieping vind je archeologische voorwerpen uit de regio, gaande van het paleolithicum tot de Gallo-Romeinse periode.

En vanzelfsprekend mogen we het icoon van de stad niet vergeten, de duizend jaar oude collegiale Sint-Gertrudiskerk te vergeten, met “Djan d’Nivèle”, de indrukwekkende jaquemart die met zijn hamer de uren van de dag aangeeft. De jacquemart werd in de 15e eeuw door Karel de Stoute aan de stad geschonken en werd toen op het Stadhuis geplaatst. In 1617 werd hij verplaatst naar de zuidelijke toren van de collegiale kerk. De bevolking noemt hem sindsdien Jean de Nivelles.

Deze prachtige collegiale kerk in Ottoonse en Romaanse stijl werd in 1046 ingewijd in het bijzijn van Hendrik III, keizer van het Roomse Rijk. Ook nu nog is het de trots van de stad. Dit harmonieuze monument is met zijn 102-meter lange middenbeuk, een van de meest majestueuze romaanse religieuze gebouwen van Europa.

Geen bezoek aan Nijvel zonder op verkenning te gaan in het hart van de charmante middeleeuwse wijken en door het Dodainepark tussen de kunstwerken te flaneren. Vijvers, beeldhouwwerken, Franse en Engelse tuinen... het zijn allemaal elementen die van dit park een kleine oase van rust maken.

De Târte al Djote

Het is ondenkbaar Nijvel te bezoeken zonder de beroemde Târte al Djote te proeven. Ze is gemaakt van bétchéye kaas van gefermenteerde koemelk, peterselie, ui, eieren, boter en djote, de Nijvelse benaming voor snijbiet. Deze lekkernij prikkelt zelfs de meest veeleisende smaakpapillen.

Sedert 1980, kent de ‘Confrérîe dèl Târte al Djote’ van Nijvel, die de lokale folklore behartigt, een kwaliteitslabel toe op basis van een strikt reglement.

Moderne kunst

Vanuit Nijvel is het slechts 10 km rijden naar het kleine, gezellig Ittre om het Museum Marthe Donas te bezoeken. Het Museum Marthe Donas (MIMDo) is het enige museum in Waals-Brabant dat zich richt op moderne Belgische kunst. De collectie bestaat uit werken van meer dan 70 kunstenaars, waaronder een dertigtal vrouwelijke kunstenaars.

Marthe Donas (1885-1967) was afkomstig uit Antwerpen en ontdekte het kubisme en het modernisme in Parijs tijdens de Eerste Wereldoorlog. Al rond 1920 werd haar werk in heel Europa geëxposeerd en intrigeerde zij de avant-garde onder het mannelijke pseudoniem Tour Donas.

Het museum bezit een collectie van een vijftigtal schilderijen, tekeningen en gravures die de carrière van de kunstenares bestrijken. Voorts is er een uitgebreide reeks werken aanwezig van Guillaume Vanden Borre, Pierre Caille en Marie Carlier.

Uitstap naar het Kasteel van Seneffe

Liefhebbers van zilverwerk moeten zeker een bezoek brengen aan het Museum van de Zilversmeedkunst in het Kasteel van Seneffe, eveneens een tiental kilometer van Nijvel. Dankzij schenkingen, legaten en aankopen is dit tegenwoordig een van de belangrijkste collecties van burgerlijke zilversmeedkunst in België.

In het Kasteel zelf ontdek je het dagelijks leven van de kasteelbewoners in de 18de eeuw aan de hand van de almanak die door de baljuw van het kasteel werd bijgehouden. In de diverse zalen wordt het leven op het Domein van seizoen tot seizoen voorgesteld. Je maakt kennis met de passies van de heer en de dame des huizes, leert de tradities uit die tijd kennen en wandelt door de vaak onvermoede dienstgangen van het huispersoneel.

Het Park van het Domein van het Kasteel van Seneffe, dat zich uitstrekt over een oppervlakte van 22 ha, werd gerestaureerd in de geest van de eerste bewoners. De oorspronkelijke regelmatige wandelwegen werden verfraaid met een prachtig decor van beplantingen die de sfeer van weleer oproepen, maar waarvan de harmonie wel rekening houdt met de lessen die uit het verleden werden getrokken. Het grote tweearmige waterbekken aan de achterkant van het kasteel is voorzien van een fontein waaruit een waterstraal van 15 meter hoog spuit. Tussen het kasteel en het grote waterbekken krijgen de galerijen van het voorplein een verlengstuk in de lindelanen, die een bladergewelf vormen. Aan de achterkant van het theater bevindt zich een ‘ongereptere’ zone, die dicht beplant is met de meest uiteenlopende boomsoorten. De vijver werd in zijn oorspronkelijke vorm hersteld en mondt uit in een druppelvormige uitbreiding. Van de oever van deze waterpartij loopt een klein bruggetje naar het romantische eilandje.

Kunstenaars van internationale faam palmen elk jaar opnieuw de ruimte in om er hun werken tentoon te stellen.

Een ommetje langs Rebecq

Heb je nog even tijd? Dan is een bezoekje aan de Molens van Arenberg in Rebecq een leuk idee. Het complex van de Molens van Arenberg bevindt zich in een oude watermolen uit het einde van de 14e eeuw.

De grote molen behield zijn imposante machinerie, die werd aangedreven door een schoepenrad met een diameter van 7,50m. Op de eerste verdieping bevindt zich het Porfier- en steengroevemuseum dat de geschiedenis van deze steen uit de grote steengroeve van Quenast beschrijft. Porfier is een steen van vulkanische oorsprong. Het is een zeer hard gesteente dat vooral gebruikt werd om Belgische straatstenen te maken. De steengroeven van Quenast, die sinds de 18e eeuw porfier winnen, vormen de grootste openluchtgroeve van Europa.

De Molens van Arenberg zijn omgebouwd tot een cultureel en toeristisch centrum en herbergen ook een bierhuis gewijd aan de lokale brouwerij (Brasserie Lefebvre) en een grote ruimte voor tijdelijke tentoonstellingen.