Gewapend tegen een warme zomer

We hebben geen kristallen bol nodig om te weten dat het alweer een warme zomer wordt. Dit jaar. En de volgende. Temperaturen in de buurt van 40° zijn lastig. Maar je kan je ertegen wapenen.

De klimaatopwarming is een feit. Ook ons land ontsnapt niet aan zomerse hittegolven. Dertig graden, dat gaat nog. Maar veertig? Hoe hou je het huis dan nog een beetje koel? Het eerste antwoord is identiek aan de aanbeveling om het in de winter warm te houden: je woning isoleren, binnen en/of buiten. Op lange termijn en ondanks de soms hoge investering heeft die formule enorme voordelen. Ze werkt van 1 januari tot 31 december, beschermt tegen zowel warmte als kou en blijft dat jaar na jaar doen, terwijl ze bovendien de verkoopwaarde van je woning verhoogt. Toch is isoleren niet altijd gemakkelijk en kunnen de kosten hoog oplopen. Het kan bovendien maanden duren voor je een vakman te pakken krijgt.

Er bestaan nog meer oplossingen om de gevolgen van een hittegolf te beperken. Luiken, zonneschermen of gordijnen installeren, bijvoorbeeld, of je buitengevel met klimplanten laten begroeien en binnen kamerplanten op de vensterbanken zetten. Je kan de ramen ook met aluminiumfolie bekleden, zodat de zonnestralen naar buiten worden weerkaatst. Elk op zich volstaan die maatregelen niet om de temperatuur drastisch te verlagen, maar samen zorgen ze voor resultaat.

Warme wind

Een ventilator verplaatst de warme lucht alleen maar en zal de kamer dus niet afkoelen. Maar als je hem voor een fles met water zet die je eerst hebt ingevroren, of voor een vochtige doek of een luchtbevochtiger, wordt dat een ander verhaal. In feite pas je dan het principe van een ander type toestel toe: de luchtkoeler. Vul het reservoir met water of ijsblokjes en de ingebouwde ventilator zal koelte verspreiden. Maar let op, luchtkoelers zijn tamelijk lawaaierig en sommige modellen doen de luchtvochtigheid sterk toenemen, zodat het binnenklimaat bijna tropisch wordt.

De enige echt efficiënte oplossing is een airconditioner. Die voert de warme lucht in de kamer naar buiten af en vervangt hem door koelere lucht. Dit type toestel verbruikt doorgaans veel elektriciteit en werkt soms met gassen die de ozonlaag kunnen aantasten, wat dan weer meer hittepieken kan veroorzaken. Geen enkele airco, vast of mobiel, ontsnapt aan dat probleem.

Mobiele airco: pro en contra

Een mobiele airco (richtprijs 300 tot 1.200 euro) heeft twee grote voordelen: het toestel, meestal op wieltjes, kan je van de ene kamer naar de andere verhuizen en is in twee minuten operationeel. Steek de stekker in het stopcontact, vul het reservoir met water, druk op de startknop en klaar is Kees.

Of nee, we vergeten nog iets. Je hebt nog een opening naar buiten nodig voor de dikke slang die de warme lucht afvoert. Meestal moet je daarvoor een raam op een kier zetten... waardoor er weer warmte van buiten naar binnen komt. Net wat je wilde vermijden. Er bestaan manieren om dat probleem te beperken, maar ze zijn niet universeel en evenmin 100% doeltreffend.

Bovendien verbruikt een mobiele airco veel stroom, is zijn vermogen beperkt – niet meer dan 20 m2 – en is hij vaak te lawaaierig om in je slaapkamer te gebruiken. Beschouw hem dus als een noodoplossing voor die enkele dagen hittegolf die we in België kennen.

Langetermijnoplossing

Een vaste airco (split) bestaat uit twee delen, een voor buiten en een voor binnen. Het eerste deel bevat de lawaaierigste componenten – de compressor en de condensator -, het tweede de verdamper. De twee worden meestal verbonden door een stroomkabel en twee dunne buizen waarin de koelvloeistof circuleert. Het systeem is krachtiger, stiller, gemakkelijker te regelen en minder duur in gebruik dan een mobiele airco.

Kers op de taart: in de winter kan hij omgekeerd werken en de kamer verwarmen. Jammer genoeg is hij ook duur: reken 600 tot 2.500 euro, installatiekosten door een professional niet inbegrepen. Een laatste pluspunt: een splitsysteem kan met verschillende binnenelementen werken en dus meerdere kamers koelen.

Tot zover de huidige stand van zaken. Maar de wetenschap staat niet stil. Een Israëlisch bedrijf werkt aan een andere aanpak: een koelsysteem met vloeibare stikstof. Dat zou minder vervuilend en ook efficiënter zijn dan de bestaande oplossingen. De prototypes zijn ontworpen voor buitengebruik. Maar in de toekomst, misschien... Wordt zeker vervolgd.