Vastgoed schenken is in!

De Federatie van notarissen noteerde een serieuze stijging van het aantal vastgoedschenkingen. In Vlaanderen, maar nog meer in Wallonië.

Steeds meer Belgen schenken al tijdens het leven een deel van hun vastgoed weg. De tarieven in de schenkbelasting zijn doorgaans lager dan in de erfbelasting. Reden waarom veel Belgen niet wachten om al een deel van hun onroerend vermogen tijdens het leven door te geven aan de kinderen of de kleinkinderen. En dat deden ze nog meer dan vorig jaar, zo stelde de Federatie van notarissen vast. In België steeg het aantal vastgoedschenkingen tijdens de eerste elf maanden van 2019 met bijna 15 procent in vergelijking met dezelfde periode een jaar eerder. In Vlaanderen bedroeg de stijging bijna 12 procent. Bijna 14.500 woningen en/of gronden veranderden er tussen 1 januari en 30 november van eigenaar.

Ook in Walloniënam het schenken van vastgoed een hogevlucht. Daar steeg het aantal vastgoedschenkingen met bijna 28 procent.

Uit cijfers van de Federatie van het Notariaat blijkt verder dat de schenker van vastgoed gemiddeld 72 jaar is. De begunstigde is gemiddeld 43 jaar.

Schenkers van roerende goederen, zoals een geldsom, zijn iets ouder. Voor roerende goederen ligt de gemiddelde leeftijd van de schenker op 77 jaar. Ook de personen die zo’n schenking krijgen zijn doorgaans wat ouder, gemiddeld 49 jaar.

Het zijn vooral de ouders die schenken aan de kinderen. Bij bijna 60 procent van de schenkingen, bedraagt het leeftijdsverschil tussen de schenker en de begunstigde 15 tot 30 jaar.

30 procent van de schenkingen, gebeurt tussen personen met 2 generaties verschil. In de praktijk betreft het schenkingen tussen grootouders aan de kleinkinderen.

December blijft met stip de populairste maand om een schenking te doen of te krijgen. Het aantal schenkingen ligt in de pakjesmaand een vijfde hoger dan normaal.

Waarom is een vastgoedschenking interessant?

Voor vastgoed bestaat er niet zoiets als een ‘belastingvrije schenking’ die we kennen voor roerend goed (als de schenker nog 3 jaar blijft leven). Als je vastgoed wil schenken moet je verplicht naar de notaris en betaal je sowieso notariskosten en schenkbelasting (Vlaanderen) of schenkingsrechten (Wallonië en Brussel). Tot een paar jaar geleden was er geen groot verschil tussen schenken of erven van vastgoed. Maar de schenkingsrechten op onroerend goed werden verlaagd, eerst in Vlaanderen en nadien in de andere gewesten. Voor een schenking van vastgoed tussen partners (in Wallonië en Brussel enkel wettelijke samenwoners) of in de rechte lijn betaal je nu in de drie gewesten:

• 0 – 150.000 euro : 3%
• 150.000 – 250.000 euro : 9%
• 250.000 – 450.000 euro : 18%
• > 450.000 euro : 27%

Moest je niet schenken en het vastgoed laten erven zou in Vlaanderen al vanaf 50.000 euro het tarief van 9% erfbelasting gelden en al vanaf 250.000 euro het tarief van 27%. Ook in Wallonië en Brussel zou je al 24% betalen als je boven 250.000 euro zit.

Om te weten welk gewest belasting mag heffen, is dit de regel: je moet je fiscale woonplaats tijdens de 5 jaar die de schenking vooraf gaan het langst in dat gewest hebben. Schenk je een appartement aan de kust en je woonde de laatste 5 jaar bijvoorbeeld 2 jaar in Vlaanderen en 3 jaar in Wallonië, dan zal Wallonië de schenkbelasting heffen.

Tot 31 december 2019 geldt een apart tarief voor de schenking van een bouwgrond in Vlaanderen. De akte moet verleden worden voor die datum, dus daar is het wat laat voor....

Doorgeefschenking

Vlaanderen en Wallonië kennen de doorgeefschenking. Dat gaat zo: je aanvaardt de nalatenschap van je ouders en betaalt er erfbelasting op. Binnen het jaar (in Vlaanderen) na de aanvaarding schenk je die erfenis geheel of gedeeltelijk aan je eigen kinderen zonder dat die schenkbelasting moeten betalen. In het Waals gewest moet de schenking gebeuren binnen de 90 dagen na de aangifte van de nalatenschap (7 maanden na het overlijden), dus de tijd die je hebt is iets korter dan in Vlaanderen. In het Brussels gewest is zo’n doorgeefschenking nog niet mogelijk.

De doorgeefschenking is enkel mogelijk voor een onroerend goed dat deel uitmaakte van de nalatenschap. Stel dat iemand geld erft en uit zijn eigen vermogen een onroerend goed schenkt aan zijn kind (het kleinkind van de overledene). Dan is er geen vrijstelling van de schenkbelasting.