Hoe hart en bloedvaten werken

Het hart is een spier met vier holtes, die werkt als een pomp: een linkerboezem en linkerkamer, een rechterboezem en rechterkamer. De linker- en de rechterhelft zijn volledig van elkaar gescheiden, tussen boezems en kamers zitten hartkleppen.

De toevoerkanalen naar het hart, die uiteindelijk uitmonden in de boezems zijn de aders. De bovenste en onderste holle ader voeren het zuurstofarme bloed af uit respectievelijk de bovenste en onderste lichaamshelft. De kanalen waarlangs het bloed de kamers verlaat zijn de slagaders. De slagaders hebben elastisch weefsel in hun wanden zodat het bloed er onder druk doorheen kan. De aderwanden zijn veel slapper en de bloedstroom in de aders veel passiever.

Het bloed is een vervoermiddel om allerhande stoffen doorheen het lichaam te transporteren: zuurstof die wordt opgenomen in de longen en naar alle cellen van het lichaam wordt gebracht, koolzuur dat wordt opgenomen en in de longen wordt afgegeven, voedingsstoffen, afvalproducten,...

De kransslagaders zijn de bloedvaten die het hart van zuurstof voorzien. Het hart is verantwoordelijk voor 10 % van ons totale zuurstofverbruik. De doorbloeding van het hart is bijgevolg zeer belangrijk. Gaat er iets mis met de kransslagaders dan ontstaan er problemen.

De hartpomp trekt samen om bloed in het slagadernet te pompen. Dit noemt men de systole. Tussen twee hartslagen vult het hart zich met bloed uit het adernet. Dit is de diastole.

De arteriële bloeddruk is de druk die het bloed uitoefent op de slagaderwanden. Dankzij het elastische weefsel dat daarin aanwezig is, geven ze de samentrekkingsgolf van het hart door zodat u uw hartslag kunt voelen ter hoogte van uw slapen, polsen, enkels,.. De kleine slagaders kunnen samentrekken, waardoor hun diameter verandert en bijgevolg ook de weerstand die zij uitoefenen op het bloed. De bloeddruk is afhankelijk van het hartdebiet en deze perifere weerstand.

Maar het hart staat ook onder invloed van emotionele en affectieve factoren. Emoties en stress zullen het hartritme de hoogte injagen, een reflex die nog overblijft uit de tijd dat hard weglopen het enige verweermiddel van de mens was bij gevaar. Het hart had in dat geval meer energie en zuurstof nodig en ging daarom sneller pompen.

Leen Baekelandt