Wereldprimeur in het MS-onderzoek: dendritische celtherapie voor MS-patiënten

Het Centrum voor Celtherapie en Regeneratieve Geneeskunde en de Dienst Neurologie van het UZA staan in de startblokken om een nieuw type celtherapie in een eerste klinische studie uit te testen.

“Eén van de nieuwste en meest veelbelovende behandelmethodes binnen de gezondheidszorg is ‘celtherapie’, d.w.z. het gebruik van cellen van de patiënt zelf als medicijn. De cellen die worden toegediend zijn dendritische cellen, een gespecialiseerde populatie van witte bloedcellen, die functioneert als de aan- en uitzetknop van het afweersysteem. Deze medicinale celproducten grijpen op een doelgerichte manier in op de onderliggende ziekteprocessen van de aandoening. Voor auto-immuunziekten zoals MS kan celtherapie een echte doorbraak betekenen in de behandeling. “, zegt onderzoeksprofessor en laureaat 2017 van het Charcot Fonds Nathalie Cools.

Deze klinische studie is een veiligheidsstudie die onderzoekt of er geen nevenwerkingen verbonden zijn aan het toedienen van cellen. Dat is een eerste cruciale stap in het uitwerken van een echte behandeling voor MS-patiënten. Voor uitvoering van de klinische studie ontvingen de onderzoekers een IWT-TBM project. Tot nog toe is er geen inmenging vanuit de industrie voor dit type onderzoek. Het fundamentele onderzoek dat tot deze doorbraak heeft geleid werd gefinancierd door de Charcot Stichting. Prof. Sindic, voorzitter van de Charcot Stichting: “Deze stap in het onderzoek bevestigt het uitstekende en innoverende werk dat onze onderzoekers in België leveren en bevestigt de rol die immunotherapie zal spelen naar de toekomst”.

Overprikkelde cellen

Het Centrum voor Celtherapie en Regeneratieve Geneeskunde van het UZA heeft, in samenwerking met de Dienst Neurologie, de laatste jaren onderzoek verricht naar cellulaire mechanismen die aan de basis liggen van het ziekteproces van MS. Via onderzoek, dat werd uitgevoerd onder leiding van prof. Nathalie Cools, kon worden aangetoond dat een bepaalde soort immuuncellen, de zogenaamde dendritische cellen, zich bij MS in een overprikkelde toestand bevinden in vergelijking tot een groep van gezonde controlepersonen.

Dendritische cellen zijn een gespecialiseerde groep van witte bloedcellen die functioneert als de aan- en uitzetknop van het afweersysteem. Men zou kunnen zeggen dat uit het onderzoek blijkt dat in MS deze cellen altijd ‘aan’ staan. Hierdoor brengen ze een cascade van processen op gang, die uiteindelijk resulteert in de beschadiging van het lichaamseigen myeline. Daarom richtten de onderzoekers zich op de overprikkelde dendritische cellen bij MS en ontwikkelden een proces om deze cellen in het laboratorium te behandelen met hoge dosissen vitamine D waardoor afweerreacties worden bijgestuurd.