Anoniem blijven op het internet

Waartoe dient het IP-adres van uw computer en tablet? Brengt het uw privacy in gevaar? En is het nuttig om het te verbergen zodat u anoniem blijft?

Het cookie is dan misschien vijand nummer één van uw privacy (Plus magazine 303, april 2014), ook uw IP-adres onthult heel wat. Zoals de nummerplaat van een auto, is het IP-adres (Internet Protocol) het identificatienummer van elk apparaat dat op het internet is aangesloten. Dat kan een computer zijn, maar ook een telefoon, een webradio, een printer, een wifi-router of een modem. De meeste IP-adressen stemmen overeen met een domeinnaam. Wanneer u dus plusmagazine.be in een browser intikt, wordt u doorgestuurd naar ons IP-adres. Al deze adressen zijn publiek, ook het uwe. Tot groot jolijt van de sites die u bezoekt.

Adreswijziging

Gelukkig verandert dit adres de hele tijd. Bedrijven durven nog wel eens een vast IP-adres te gebruiken, maar particulieren krijgen van hun operator (Belgacom/ Proximus, Telenet,...) een variabel IP-adres. In de praktijk veranderen de operatoren uw adres regelmatig (elke 36 uur voor Belgacom/Proximus). Om een nieuwe IP-adreswijziging te forceren, volstaat het uw modem enkele seconden uit te schakelen. Bijvoorbeeld nadat u een website hebt geraadpleegd die vliegtuigtickets verkoopt, in de hoop een gunstiger tarief te krijgen. Doe maar eens de test.

Proxy om onopgemerkt te blijven

Een van de technieken om uw IP- adres te verbergen, is werken via een intermediaire server (proxyserver) die de gewenste website bezoekt met een ander IP-adres. Op zich is er niets mis met een proxy. Ze worden op grote schaal gebruikt door bedrijven om hun internetactiviteiten te centraliseren en te stroomlijnen. Het enige minpunt van deze anonimiserende proxy’s is de langere verbindingstijd: de verbinding maakt immers een omweg langs een andere server alvorens u toegang krijgt tot de gewenste pagina. En niemand weet wat de proxy doet met de gegevens in transit.

De lijst van proxyservers is eindeloos en ze zijn niet allemaal even efficiënt. Sommige proxy’s zijn efficiënter dan anderen bij het verkrijgen van toegang tot https-sites, bij klassiekers als Facebook en Google, of bij het uitvoeren van uploads. We geven er u alvast een aantal mee: www.idzap.com, www.netscop.net, www.zend2.com, www.free-proxy.nl, http://kproxy.com en http://proxify.co.uk.

Een betalend alternatief: Ipredator dat een proxyserver combineert met een VPN (Virtual Private Network). De naam, die weinig twijfel laat over zijn roeping, doet de bezoekende sites geloven dat u zich in Zweden bevindt. Het systeem verbergt uw echte IP-adres achter een ander adres om anoniem te surfen. U kunt deze proxy drie dagen gratis testen, daarna kost hij u € 15 per kwartaal.

Tor, de god der anoniemen

Er bestaat ook software voor anoniem surfen. Het bekendste programma is Tor (www.torproject.org), dat een belangrijke rol speelde tijdens de Arabische lente: het stelde de opstandelingen in staat om te communiceren zonder te worden geïdentificeerd door de inlichtingendiensten. Tor biedt toegang tot de webpagina van uw keuze via het IP van een ander lid van het netwerk, dat de gewenste pagina doorstuurt naar nog een ander lid, en deze naar nog eens een ander... Net zo lang tot traceren onmogelijk wordt. Het systeem is relatief eenvoudig te gebruiken, maar werkt wel traag. Het zou ook verwaand zijn om te beweren dat Tor echt blinderend werkt. Landen als de VS zijn erin geslaagd om door de filters heen te breken, maar zelfs voor de NSA blijkt dit toch een lastig karwei. En ook cybercriminelen beginnen er interesse voor te krijgen. Torpark, JAP en Tuxler doen hetzelfde. Bij deze laatste kunt u van IP-adres veranderen met één enkele klik (Mac en Windows). En dan is er ook nog UltraSurf.

Valse adressen op aanvraag

Twee sites bieden nep IP-adressen voor Firefox (IPFlood) en Chrome (IPFuck). Deze toepassingen sturen niet meer alleen uw echte IP-adres naar websites, maar ook drie valse adressen. De server die het verzoek ontvangt, stuurt van zijn kant het antwoord op uw juiste adres. Sommigen gebruiken deze dienst om een valse Amerikaanse identiteit te creëren en toegang te krijgen tot content (zoals Netflix) die voorbehouden is voor inwoners van de VS. En waarvoor u ook over een Amerikaanse betaalkaart moet beschikken, maar daarvoor zijn virtuele kaarten op de markt. Blijft de vraag of dergelijke alternatieven een lang leven beschoren zijn. De strijd tegen cybercriminaliteit en de angst voor terrorisme dreigen op een dag de anonimiteit van de eerlijke internetgebruiker onmogelijk te maken. Een boeiend maatschappelijk debat.

Lees ook ons privacydossier in Recht & Geld, op p. 68.

Jean-Claude Verset