Uw computer wordt traag? Tijd om te defragmenteren!

Alex de Wit

29-02-2016, 11:10 Bijgewerkt op: 19-09-2023, 08:48

Wanneer u een bestand opslaat, wordt dat niet netjes als één geheel op uw harde schijf weggeschreven, maar ‘verknipt’ in kleine stukjes op diverse vrije plekjes op uw harde schijf. Gevolg is wel dat uw computer daardoor na verloop van tijd trager wordt. Gelukkig kunt door regelmatig te defragmenteren dit probleem oplossen.

Wat is defragmenteren?

Bestanden worden in Windows op een bijzondere manier weggeschreven als u ze opslaat. U zou wellicht verwachten dat ze netjes op een eigen plek achter elkaar worden gezet, maar de manier waarop een harde schijf fysiek is ingedeeld maakt dat lastig. Als een bestand bijvoorbeeld door tussentijdse aanpassingen een stuk groter is geworden, past hij niet meer op zijn oude plek en zal een deel ervan ergens anders moeten worden geplaatst. Vergelijk het met een auto die ’s ochtend wegrijdt van zijn parkeerplek tussen twee auto’s en ’s avonds terugkeert met een aanhanger. Hij past dan niet meer op de oude plek en in ieder geval de aanhanger zal ergens anders geparkeerd moeten worden.

Op zich is Windows er goed op ingericht al die verspreide of gefragmenteerde delen weer bij elkaar te zoeken als u ze nodig heeft. Alleen kost dat wel wat extra tijd. Des te meer bestanden gefragmenteerd op de harde schijf komen te staan, des te meer tijd het lezen en schrijven kost en des te langzamer de computer gaat werken. Dit gebeurt vanzelf in de loop van de tijd. Dit is dan ook de reden dat er een programma of tool (gereedschap) bij Windows is meegeleverd waarmee u de harde schijf opnieuw kunt laten indelen. Dit programma heet Schijfdefragmentatie en zorgt voor een grote opruiming op de harde schijf: het zet alle bestanden zoveel mogelijk weer netjes achter elkaar. Dit kan de snelheid van de computer ten goede komen. Het is dan ook verstandig om regelmatig te controleren of de harde schijf gedefragmenteerd moet worden en als dit het geval is een defragmentatie uit te voeren.

Overigens hoeven de gebruikers van een Macintosh computer zich hier niet echt druk over te maken. Het besturingssysteem van de Mac zorgt ervoor dat er amper fragmentatie op harde schijven is.

Op zich kunt u doorwerken op de computer tijdens het defragmenteren, maar het is eigenlijk niet aan te raden. Defragmenteren is onschadelijk, maar er worden wel voortdurend bestanden gelezen van- en geschreven naar de harde schijf. Als u tegelijkertijd zelf bestanden van de harde schijf leest en weer naar de harde schijf schrijft, kan dat de effectiviteit van het defragmenteren verminderen. Bovendien slokt defragmenteren veel verwerkingscapaciteit van de computer op. U zult merken dat tijdens het defragmenteren het werken met andere programma’s minder snel gaat.

Defragmenteer daarom bij voorkeur op een moment dat u de computer niet gebruikt, bijvoorbeeld ’s nachts. Houd er rekening mee dat defragmenteren bij een grote harde schijf of een ernstig gefragmenteerde schijf meerdere uren kan kosten. Zet in ieder geval nooit de computer uit tijdens het defragmenteren. Anders kunnen bestanden beschadigd raken.

Schijfdefragmentatie kan gewoonlijk alleen worden uitgevoerd door de Administrator (beheerder) van de computer. Zorg er dus voor dat u vanuit een gebruikersaccount met de status Administrator defragmenteert of aanpassingen in de instellingen voor automatisch defragmenteren opgeeft. Ook moet er minstens 15% aan vrije ruimte op de harde schijf beschikbaar zijn. U kunt dit controleren in (Deze) Computer. Als er niet genoeg ruimte is, zult u eerst bestanden moeten verwijderen of verplaatsen naar een andere harde schijf.

Defragmenteren in Windows XP

U kunt als volgt een harde schijf defragmenteren in Windows XP:

Klik op de Start-knop
Klik op Alle programma’s > Bureau-accessoires > Systeemwerkset > Schijfdefragmentatie.
Selecteer de harde schijf die u wil defragmenteren en klik op de knop Analyseren.
Na de analyse verschijnt een dialoogvenster met advies. Indien het advies wordt gegeven om te defragmenteren klik dan op Defragmenteren.

Als de defragmentatie gestart is, wordt de voortgang in een klein venster weergegeven. U kunt dan op Details klikken om te zien hoe de verschillende bestanden worden gelezen en verplaatst. U krijgt ook een beschrijving van de verschillende bewerkingen.

Na het beëindigen van de defragmentatie klikt u op Sluiten.

Bevindt het programma om te defragmenteren zich niet in de Systeemwerkset, dan kunt u het ook oproepen via Deze computer.

Dubbelklik op het pictogram Deze computer op uw bureaublad.
Klik met de rechtermuisknop op het pictogram van de harde schijf (C:).
Kies Eigenschappen.Er wordt een dialoogvenster geopend. Klik op het tabblad Extra.
Klik in het volgende dialoogvenster op de knop Nu defragmenteren.

Defragmenteren in Windows Vista

In Windows Vista is defragmenteren geautomatiseerd. Dat wil zeggen dat het programma Schijfdefragmentatie staat ingesteld op automatisch defragmenteren op een vaste dag en vaste tijd. Dat kan handig zijn omdat u er geen omkijken naar heeft, maar ook lastig omdat het in de weg kan gaan zitten van andere werkzaamheden die u op dat moment op uw computer wilt uitvoeren.

U kunt als volgt met de hand het defragmenteren starten:

Klik op de Start-knop.
Klik op Alle programma’s > Bureau-accessoires > Systeemwerkset > Schijfdefragmentatie.
Geef -indien nodig- toestemming om door te gaan.
Klik op Nu defragmenteren...
Klik een vinkje bij de schijf die u wilt laten defragmenteren en klik op OK.

Het defragmenteren begint.

Als defragmenteren klaar is, ziet u de tekst Geplande defragmentatie is ingeschakeld. Klik op Sluiten. U kunt het defragmenteren ook automatisch laten uitvoeren:

Klik in het venster Schijfdefragmentatie een vinkje voor Gepland uitvoeren.
Klik op de knop Schema aanpassen...
Geef vervolgens een schema op en klik op OK.
Als u meerdere harde schijven heeft, geeft u via de knop Volumes selecteren de gewenste schijven op.

Om automatisch defragmenteren uit te schakelen, klikt u het vinkje voor Gepland uitvoeren weg en klikt op OK.

Defragmenteren in Windows 7

Net als in Windows Vista is in Windows 7 het defragmenteren geautomatiseerd. Het programma Schijfdefragmentatie staat ingesteld op automatisch defragmenteren op een vaste dag en vaste tijd. Dat kan handig zijn omdat u er geen omkijken naar heeft, maar ook lastig omdat het in de weg kan gaan zitten van andere werkzaamheden die u op dat moment op uw computer wilt uitvoeren.

U kunt als volgt met de hand het defragmenteren starten:

Klik op de Start-knop.
Klik op Alle programma’s > Bureau-accessoires > Systeemwerkset > Schijfdefragmentatie.
Klik op de schijf die u wilt defragmenteren.Klik op Schijf defragmenteren.

De harde schijf wordt eerst gecontroleerd. Daarna begint het defragmenteren.

Als defragmenteren klaar is, ziet u dat 0% van de schijf gefragmenteerd is. Klik op Sluiten.

U kunt het defragmenteren ook automatisch laten uitvoeren:

Klik in het venster Schijfdefragmentatie op Schema instellen.
Klik een vinkje voor Gepland uitvoeren.
Geef vervolgens een schema op en klik op OK.

Om automatisch defragmenteren uit te schakelen, klikt u het vinkje voor Gepland uitvoeren weg en klikt op OK.

Defragmenteren in Windows 8

Windows 8.1 voert wekelijks automatisch schijfdefragmentatie uit. Het kan geen kwaad dit zelf een keer extra te doen wanneer u handmatig veel software en bestanden hebt verwijderd.

Klik op de toetscombinatie Windowstoets + X
Klik op Configuratiescherm
Klik op Systeem en beveiliging. Ziet u dit niet, klik dan rechtsboven achter ‘Weergeven op’ op CategorieIn het rechterdeel staat onder het kopje ‘Systeembeheer’ een aantal opties.
Klik op De stations defragmenteren en optimaliseren
Klik indien van toepassing op de schijf die u wilt defragmenterenKlik op Optimaliseren

Defragmenteren in Windows 10

Windows 10 voert wekelijks automatisch schijfdefragmentatie uit. Het kan geen kwaad dit zelf een keer extra te doen wanneer u handmatig veel software en bestanden hebt verwijderd.

Klik in de Taakbalk op het pictogram van het vergrootglas
Tik het woord ‘defragmenteren’ in
Klik op Stations defragmenteren en optimaliseren
Er verschijnt een overzicht van alle harde schijven die aan de computer zijn gekoppeld. Er staat bij of de schijven onlangs nog zijn gecontroleerd. Ook ziet u of er actie nodig is, dan staat er bijvoorbeeld ‘Optimalisatie vereist’
Klik op de schijf die u wilt defragmenteren
Klik op Optimaliseren