Klanken uit het diepe Zuiden

Reizen door Georgia en Alabama is een minder bekend Amerika ontdekken van grote steden, maar ook verborgen paden. Langs plekken die verwijzen naar de pioniers, herinneren aan spoken uit het verleden, maar ook hoop geven voor de toekomst.

Van het stevige Amerikaanse ontbijt tot de rock-‘n-roll-avonden met Budweiser, Californische wijn en lokale bourbons: op reis door deze twee staten voel je altijd en overal de aparte vibe van het authentieke Deep South. Een heel andere wereld dan New York, San Francisco of New Orleans, maar de kilometers asfalt die de twee staten met elkaar verbinden, vertellen fascinerende verhalen. Tegelijk maak je ook een reis door de tijd, terug naar de aankomst van de bleekgezichten, het Wilde Westen, de Burgeroorlog, tot recenter de ruimtewedloop, de rassenstrijd en de opkomst van non-stop tv-nieuws.

Atlanta, thuis van CNN en Coca-Cola

Atlanta, Georgia’s hoofdstad, heeft een van de grootste luchthavens van de VS en de wereld. En de stad telt nog twee giganten: CNN en Coca-Cola. In 1980 richtte Ted Turner CNN op, de pionier van live news, 24 uur per dag. CNN is internationaal, razendsnel en soms sensationeel, maar vooral trots op zijn kwaliteit en populariteit. Je kan een rondleiding volgen in de CNN-tower en de langste roltrap ter wereld nemen. De studio’s en journalisten zijn enkel van ver te zien, of op de tientallen reuzenschermen.

Een ander instituut in de stad: the World of Coca-Cola. Of je nu fan bent of niet, het drankje heeft geschiedenis geschreven. Alles begon in 1886 toen een soldaat gewond raakte tijdens de Burgeroorlog. Pemberton wilde af van zijn medicijnverslaving en stelde een mengsel samen voor een drank die uitgroeide tot een enorm succes. Elk jaar bezoeken meer dan een miljoen mensen de site van Coca-Cola. Je komt er alles te weten over marketingstrategieën, de etiketten en het goedbewaarde geheime recept.

Daarnaast telt Atlanta nog veel andere verrassende plekken om te bezoeken, zoals het geboortehuis van Martin Luther King, de biomarkten, rooftopbars en -restaurants, rock- en countryconcerten langs de Belt Line, de promenade met boetieks en alternatieve markten en de Ponce City Market.

On the road again

Het verhaal dat het meest tot de verbeelding spreekt in het land van Uncle Sam blijft de verovering van het Westen. Aan de hand van schilderijen, beeldhouwwerken en allerlei voorwerpen komt deze geschiedenis tot leven in het Booth Western Art Museum in Cartersville (Georgia), een van de grootste musea over dit onderwerp. Het avontuur van de Far West wordt afgebeeld op grote doeken beschilderd met cowboys, paarden, zonsondergangen, indianen en blauwjassen. Meer in het noorden van de staat ligt het Western and Atlantic Railroad Tunnel and Museum, over de oude spoorlijn die strategisch belangrijk was tijdens de Burgeroorlog.

Ondertussen zijn we over de staatsgrens in Scottsboro (Alabama) aangekomen, met een wel erg bijzondere winkel. Bij Unclaimed Baggage kan je voorwerpen kopen die op vliegtuigen werden achtergelaten en nooit werden opgehaald. Verderop ligt Burritt on the mountain, een historisch landgoed, tuin en museum waar je een inkijk krijgt in het Amerikaanse plattelandsleven eind 18de en begin 19de eeuw. En wat zijn die vreemde raketten aan de horizon?

Huntsville, de race naar de ruimte

In 1945 werden Duitse wetenschappers zoals Wernher von Braun en vele anderen die de V2-raketten maakten, naar de VS gebracht voor operatie Paperclip. Ze ontwikkelden in Alabama nieuwe raketten voor het leger. Maar al snel raakten ze meer geboeid door de NASA en de ruimte. Ze ontwierpen de draagraketten Redstone, Juno 1 en Mercury waarmee veel astronauten naar de ruimte vlogen, waaronder ook Armstrong, Aldrin en Collins. Later verloor Huntsville zijn basis, maar begin jaren 80 redden enthousiastelingen de site van de ondergang door er het US Space and Rocket Center op te richten, waar nu raketten, een maanlander, de trap van de Saturnus 1 SA, een Skylab, een commandomodule... te zien zijn. Voormalige astronauten en wetenschappers geven de rondleidingen. Ga ook in AR (augmented reality) aan boord van de Apollo 11.

Birmingham, het incident te veel

Een van de meest tragische incidenten van racisme en segregatie in de VS vond plaats in Birmingham, Alabama. Hier was de Ku Klux Klan goed vertegenwoordigd, met instemming van plaatselijke machthebbers zoals gouverneur George Wallace, zelf een extremistische voorstander van segregatie. Op zondag 15 september 1963 ontplofte een bom in de Baptist Church on 16th Street, die door Afro-Amerikanen werd bezocht. Daarbij raakten 20 mensen gewond en kwamen vier schoolmeisjes om. De aanslag zette het hele land in rep en roer en bracht de verzuchtingen van de zwarte bevolking meer dan ooit op het voorplan. Kennedy, Martin Luther King en veel beroemdheden lieten het daar niet bij. Er kwamen nieuwe wetten, zoals de Civil Rights Act, die officieel een einde maakte aan elke rassendiscriminatie. Zangers en muzikanten zoals Nina Simone, Joan Baez en Joan Coltrane hielden de herinnering levend in hun songs.

Vandaag kan je de kerk bezoeken en er worden concerten georganiseerd. In het park tegenover de kerk brengen ontroerende bronzen beelden de vier kinderen in herinnering. In de stad werd later het Civil Rights Institute opgericht met een herdenkingsvlam, een plaats die veel bezoekers trekt. De getuigenissen van voormalige schoolkinderen en vrienden van de meisjes grijpen naar de keel en stemmen tot nadenken, net als de voorwerpen uit die tijd zoals KKK-uniformen en racistische pancartes.

Muzikale route

Zoals je op een rondreis door de VS kan verwachten, geven muzikale iconen ritme aan de route. In de Muscle Shoals Sound studio’s bij Sheffield namen zowel The Rolling Stones als Aretha Franklin, Bob Dylan, Willie Nelson en Bob Seger op. De sfeer en herinneringen aan die gouden tijd kan je hier nog opsnuiven. Het bekende Georgia on my mind, in de jaren 30 gecomponeerd door een illustere onbekende, werd wereldberoemd in de versie van Ray Charles uit 1960. Hij maakte er een hymne en een symbool van de strijd tegen rassenscheiding van, ook al bleef het tot de opheffing van de segregatiewetten verboden in Atlanta. Wrok koesterde hij niet. Hij maakte er zelfs grapjes over: “Ik ben blind, maar het had erger gekund, zoals zwart zijn”.

Een andere klassieker, Sweet home Alabama, is het muzikale icoon van de naburige staat. Twee deuntjes die zich vermengen met alle andere muziek onderweg. En terwijl het landschap langs de snelweg voorbijschuift, voel je een acteur in een film: de verlichte skyline, het asfaltlint van de ene horizon naar de anderet, de billboards, motels, bars, biljartcafé ’s en reclamepanelen die glinsteren in de nacht.