Na ingrepen om het aantal knieoperaties bij 50-plussers terug te dringen, komt het Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (Riziv) met een actieplan tegen overhaaste maagverkleiningen.
Omdat sommige mensen met overgewicht te snel onder het mes gaan, legt het RIZIV een ‘minimale preoperatieve termijn’ van drie maanden op.
In ons land kampt 20 procent van de volwassen bevolking met obesitas (zwaarlijvigheid). Geschat wordt dat zo’n 14.000 mensen daarvoor jaarlijks wordt geopereerd.
Te snel onder het mes
“Momenteel stellen we in België vast dat de tijdspanne tussen de eerste raadpleging bij een bariatrisch chirurg (bariatrische heelkunde – ook wel obesitaschirurgie genoemd – is de tak van de heelkunde die zich bezighoudt met de heelkundige behandeling van zwaarlijvigheid nvdr.) en de ingreep sterk varieert: hoewel de meeste ingrepen plaatsvinden na die 3 maanden, waarvan 25 % na 6 maanden, vindt 31,7 % van de ingrepen plaats binnen een periode van minder dan 3 maanden, en 4,3 % zonder voorafgaande raadpleging”, stelt het Riziv.
In een rapport over de werkzaamheid, veiligheid en kosteneffectiviteit van bariatrische chirurgie toonde het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) reeds in 2009 aan dat “chirurgie effectiever is dan de conservatieve behandeling bij morbide obesitas en ernstige obesitas, in combinatie met andere aandoeningen. Aan de andere kant lost de ingreep niet alle problemen op en is er een risico op complicaties en nevenwerkingen. Voor een succesvol, langdurig effect moet de patiënt zijn voedingsgewoonten en gedrag (bv. meer lichaamsbeweging) namelijk levenslang aanpassen, en moet hij zich langdurig medisch, nutritioneel en psychologisch laten opvolgen. Hierover moet hij dan ook goed worden geïnformeerd, en hij moet een goede begeleiding krijgen, zowel vóór als na de ingreep”.
Men spreekt van overgewicht wanneer de BMI (= body mass index) > 25, van zwaarlijvigheid of obesitas bij een BMI > 30. Deze obesitas noemt men “morbide of ziekelijk” vanaf een BMI > 40. (BMI = gewicht in kg/ (lengte in m)² ).
De studie van het KCE raadde eveneens een interval van minstens 3 maanden aan tussen de eerste raadpleging en de eigenlijke ingreep, behalve om dringende medische redenen. Die wachttijd moet leiden tot een betere begeleiding. Idealiter zien obesitaspatiënten in de tussentijd ook een diëtist, psycholoog en endocrinoloog.
Het nieuwe actieplan, dat een ‘minimale preoperatieve termijn’ van drie maanden verplicht, moet tot ‘een beter doordacht operatiebeleid’ leiden, zegt Michel Creemers, de voorzitter van de Nationale Raad voor Kwaliteitspromotie (NRKP) van het RIZIV in De Tijd. ‘Nu wordt soms te snel geopereerd.’
Bart Van der Schueren, het hoofd van de obesitaskliniek van het UZ Leuven, betreurt in diezelfde krant dat het postoperatieve traject niet werd meegenomen.”Ook na de ingreep is begeleiding cruciaal. Een operatie is allesbehalve het eindpunt. Uiteindelijk komt het neer op meer bewegen en gezond eten.”
