Voedselafval verplicht sorteren

Etensresten sorteren doe je bij de bron. Bij het restafval mogen ze niet meer. Wat zijn de sancties voor het overtreden van deze regel? En waarom is dit goed voor het milieu?

Sinds mei 2023 is het sorteren van voedsel- en organisch afval verplicht in Brussel. Vlaanderen en Wallonië schakelden op 1 januari 2024 officieel volledig over op dit systeem. In de praktijk zal deze nieuwe regeling voor de meeste huishoudens geen veranderingen met zich meebrengen. De meeste gemeenten werken al met een systeem van gescheiden afvalophaling. En veel mensen sorteren hun biologisch afbreekbaar afval nu al.

Hoe wordt het voedselafval ingezameld? Er bestaan verschillende manieren: rechtstreeks in speciaal daarvoor bestemde zakken of afvalcontainers met een chip. Via inzamelpunten waar je het afval kunt deponeren, zoals ondergrondse containers in openbare ruimtes en recyclagecentra. En uiteraard kan je je organische resten ook thuis composteren of bij een buurtcompost. Vraag eens aan de intercommunale die je afval beheert hoe je best te werk gaat.

Wat zijn de sancties bij niet-naleving? Bedrijven die de sorteerverplichting niet respecteren riskeren een boete van 100 euro tot 1 miljoen euro, afhankelijk van de ernst van de overtreding. Een woordvoerder van een intercommuncale vertrouwt ons toe dat er voor particulieren “in het begin een zekere mate van tolerantie zal zijn. Het doel van de maatregel is om gewoonten te veranderen. In het eerste jaar zal de nadruk meer liggen op communicatie dan op straffen.” Er mag dan in eerste instantie wat meer gedoogd worden, dit betekent niet dat je helemaal gevrijwaard bent van sancties. Onlangs kreeg een inwoner van Etterbeek een boete van 300 euro omdat hij een glazen pot in zijn vuilniszak had gegooid.

Organisch afval is goed voor bijna 30% van ons huishoudelijk vuilnis.

Wat behoort tot de categorie biologisch afbreekbaar afval? Fruit- en groenteresten, etensresten, onverpakt bedorven voedsel, koffiedik, eierschalen, keukenrol en papieren servetten, mest van kleine huisdieren (cavia, konijn), klein tuinafval... Hoort niet thuis in deze categorie: oliën (die breng je naar het containerpark), stukken vlees, as, botten en schelpen en natuurlijk ook verpakkingen.

Wat gebeurt er met dit afval? Organisch afval is goed voor bijna 30% van het volume van ons huishoudelijk afval. In plaats van het te verbranden, wordt het als grondstof gebruikt dankzij een technisch proces dat het afval omzet in groene energie (gas, elektriciteit en warmte) en compost. Na het sorteren komt het afval terecht in fermentatietanks waarin dan biogas wordt geproduceerd. Dit biogas wordt vervolgens in het netwerk geïnjecteerd of aangewend in warmtekrachtkoppelingseenheden (wkk’s). Een bijproduct van dit proces is digestaat, dat van pas komt in de landbouw. Het wordt gebruikt om de bodem te verrijken en zo de behoefte aan chemische meststoffen te verminderen.