Steeds meer Belgen passen hun huwelijkscontact aan tijdens hun huwelijk

In 2023 werden in ons land 40.734 huwelijkscontracten afgesloten. Dat blijkt uit cijfers van de Federatie van het Notariaat (Fednot). Het ging om 14.271 nieuwe contracten en om 26.463 wijzigingen van bestaande contracten. Het aantal koppels dat hun huwelijkscontract tijdens het huwelijk aanpast, zat de afgelopen jaren in de lift.

Kies je ervoor om samen te wonen (wettelijk of feitelijk), dan ben je als partner nog altijd minder beschermd dan wie getrouwd is. Als feitelijke samenwoners erf je volgens de wet helemaal niet van mekaar, je moet dus een testament maken. Als wettelijke samenwoner erf je volgens de wet het vruchtgebruik van de gezinswoning en huisraad, maar als je elkaar meer wil toekennen, dan moet je ook een testament maken. En een testament biedt minder bescherming, want degene die het maakte kan het altijd terug ongedaan maken.

Trouwen biedt dus meer bescherming. De bescherming die de wet biedt, kan je nog uitbreiden in een huwelijkscontract. En een huwelijkscontract kan niet eenzijdig worden opgezegd.

Wie trouwt zonder huwelijkscontract, valt – vanaf de dag van het burgerlijk huwelijk – onder het zogenaamde wettelijk gemeenschapsstelsel. Hierdoor ontstaan er drie vermogens: een gemeenschappelijk vermogen en twee aparte, eigen vermogens. Partners beheren elk hun eigen vermogen. Daarnaast beheren ze samen een gemeenschappelijk vermogen, waarin ook de inkomsten vallen.

Notaris Carol Bohyn: “Je denkt hierover best op voorhand na of dit de regeling is die je wil. Met een huwelijkscontract kan je van het wettelijk stelsel afwijken. Zo kan je in een contract afspreken of de inkomsten al dan niet gemeenschappelijk zijn. Of stel dat je al een woning kocht voor jullie een koppel vormden: blijft deze woning dan je persoonlijk bezit of wordt de woning een onderdeel van het gemeenschappelijk vermogen?”

Nieuwe huwelijkscontracten

Het aantal nieuwe huwelijkscontracten zat in het afgelopen jaar ongeveer op hetzelfde niveau als het jaar ervoor: in 2023 ging het om 14.271 nieuwe contracten, in 2022 om 14.289.

Wie in 2023 een huwelijkscontract afsloot, ging in de helft van de gevallen voor het stelsel van zuivere scheiding van goederen. In dit stelsel houden de echtgenoten hun vermogens volledig

gescheiden, zowel op het vlak van de goederen, van de schulden, als op het vlak van het bestuur.

23,8% van de koppels koos voor het stelsel van scheiding van goederen met toevoeging van een beperkte gemeenschap. Hierbij blijft de scheiding van goederen dominant, maar koppels voorzien toch een beperkt gemeenschappelijk luik. Dat kan bijvoorbeeld gaan over afspraken over een huis of over spaarcenten.

13,4% koos voor een conventioneel gemeenschapsstelsel met uitzondering van de algehele gemeenschap. Dit is een gemeenschapsstelsel waarbij de echtgenoten in hun huwelijkscontract of door een latere wijziging afwijken van de regels van het wettelijk stelsel. Bijvoorbeeld door de omvang van de gemeenschap uit te breiden of te beperken.

Aanpassingen aan bestaande contracten

Het aantal aanpassingen van bestaande huwelijkscontracten zat wel in de lift: 26.463 in 2023 en 25.713 in 2022. In vergelijking met 2021 was de stijging nog wat groter: toen waren er 23.676 aanpassingen.

Notaris Carol Bohyn, woordvoerder van Notaris.be: “Vooral oudere koppels passen hun contract tijdens het huwelijk aan. Meestal in het kader van successieplanning, om hun partner extra te beschermen. Jongere koppels passen hun huwelijkscontract eerder aan naar aanleiding van de geboorte van hun eerste kindje.”

Bron: Fednot