Dani Klein: “Ik heb begrepen dat er niets te begrijpen valt”

Vaya Con Dios verraste iedereen toen eind vorig jaar een nieuw album Shades of Joy uitkwam. Frontvrouw Dani Klein zingt over de vele lessen die ze getrokken heeft uit het leven.

In 2014 nam Vaya Con Dios groots afscheid van het publiek met een aantal concerten en het livealbum Thank you all!. Dani Klein trok zich terug op het Andalusische platteland. Maar de coronapandemie bracht haar toevallig terug samen met muzikanten Thierry Plas en François Garny. Samen ontspannen jammen om de verveling tegen te gaan, resulteerde in elf nieuwe nummers met die typische Vaya Con Dios-sound.

Mag ik zeggen dat het album gaat over ouder worden?

Het gaat zeker over ouder worden, maar niet alleen dat. Het gaat over hoe ik vandaag in het leven sta. Ik ben 71. Dat is dus niet meer hetzelfde als toen ik 40 of zelfs 50 was. De tijd vliegt voorbij. Ik heb ook oudere vrienden die beginnen weg te vallen.

Mijn moeder zei altijd: ‘Ouder worden is niet gemakkelijk.’ Ik vond dat gezaag. Maar ze heeft gelijk. Zolang je gezond bent en nog van alles kan, is er geen probleem. Maar als je begint te sukkelen met je mobiliteit, zoals sommige van mijn vrienden, dan is het niet zo prettig.

Je geeft de indruk dat je het leven begrepen hebt.

Ik heb begrepen dat er niets te begrijpen valt. Op mijn 47 ben ik aan de unief filosofie gaan studeren. Toen ik dat vertelde aan een vriend, barstte die in lachen uit: ‘Alsof er iets te begrijpen valt!’ Ik denk dat dat de beste filosofiecursus is geweest in heel mijn leven.

In It Isn’t Gonna Be That Way zing je dat je verwachtingen en dromen kan hebben, maar het leven heeft je geleerd dat die niet uitkomen.

George Bernard Shaw (Iers toneelschrijver, nvdr) zei ooit: ‘Er zijn twee tragedies in het leven: je droom verliezen en je droom waarmaken.’ Want wat doe je als je grote wens uitkomt? Als je verwachtingen hebt, als je je voorstelt hoe het leven zou moeten lopen, dan komt dat zelden uit, denk ik.

Maar we zijn niet opgevoed om zonder verwachtingen te leven. Het is bijna verplicht om een doel te hebben. Van kleins af aan vragen ze al wat je later wil worden.

Had jij als kind al de droom om iets met muziek te doen?

Ik kon me niet voorstellen wat het was om zangeres te worden. Dat werd niet au sérieux genomen. Je verdiende daar geen geld mee. In die tijd kwamen bekende zangeressen ook niet uit Brussel. Ik had geen voorbeelden. De drang om te zingen heb ik wel altijd gehad. En de goesting om zangeres te worden onbewust zeker ook. Maar om dat ook echt waar te maken, dat hield ik niet voor mogelijk.

Je hebt nochtans veel stappen ondernomen als zangeres, voor je echte doorbraak. Je hebt zelfs in een hard- rockband gezongen.

Ik zong altijd: op café, samen met vrienden… Met mijn eigen groepje nam ik een single op en daar zijn toen 24 exemplaren van verkocht. Ik zong ook regelmatig reclamejingles in en ik was betrokken bij Arbeid Adelt!. Ik was dus regelmatig in de studio aanwezig. De zanger van een hardrockgroep die daar toevallig ook een plaat opnam, was net opgestapt. Ze vroegen aan mij om in te vallen. Hardrock was totaal mijn ding niet, maar ik dacht: ik zing liever hardrock dan helemaal niet. Gelukkig is het niets geworden met die groep.

Ik las dat je fel beïnvloed bent door de muziek waar je vader naar luisterde.

Mijn vader luisterde naar heel veel verschillende genres en dat heeft mijn muzieksmaak zeker bepaald. Ik was geïnteresseerd in de muziek die op de radio speelde, maar ook in die uit andere landen, andere culturen. In platenwinkels snuisterde ik in de afdeling ‘world music’, de kleinste bak. Zo heb ik veel ontdekt. En blijkbaar kwam dat later terug in mijn liedjes.

In Always Something Missing vertel je over alle zaken waarin je je heil hebt gezocht: drank, drugs, mannen, psychoanalyse… Is er een manier die beter werkte dan andere?

Ik denk dat het de combinatie van alles is geweest die mij geholpen heeft. Het is een lang parcours geweest, maar ik heb overal iets uit geleerd.

Het woord spijt staat niet in je woordenboek?

Achteraf gezien niet. Maar op het moment dat je te veel drinkt of te veel drugs gebruikt, komt er altijd een moment dat je denkt: ik moet hiermee stoppen. Ik bén op tijd kunnen stoppen. En dat komt misschien wel omdat ik mij verdiept heb in de psychoanalyse. Alles hangt samen.

Maar het heeft ook met geluk te maken. Ik raad het niemand aan om drugs te nemen. Dat is gevaarlijk. Ik heb het geluk dat mijn lichaam niet snel afhankelijk wordt. Maar dat is lang niet bij iedereen zo.

Je spreekt ook over liefde, of mannen, als een verslaving. En dus toxisch.

Voor mij in elk geval. Ik kon niet alleen zijn. Ik had altijd een man nodig. Niet enkel voor seks, maar voor die leegte die altijd gevuld moest worden. Een man kon dat voor een tijdje. Maar niets vult die leegte. Je moet die leren aanvaarden.

Onder andere om die reden ben ik naar Spanje getrokken. Ik had er een huis waar ik deeltijds woonde. Ik wou dicht bij de natuur leven. Ik wou leren om alleen te kunnen zijn. Het heeft me ontzettend veel deugd gedaan. Ik ben daar echt tot rust gekomen. Ik maakte confituur, was met mijn honden bezig…

Intussen woon ik terug in Brussel. Het werd financieel en praktisch te zwaar om twee huizen te beheren.

Je hebt je in Spanje het lot van zwerfhonden aangetrokken, en hebt er zelfs drie geadopteerd.

Het is verschrikkelijk wat er gebeurt. Ik zou daar elke dag een hond hebben kunnen adopteren. Zwerfhonden, die gewoon ronddoolden rond mijn huis. Veel Spanjaarden gebruiken honden voor de jacht of voor wedstrijden. Zodra een hond niet meer voldoet, wordt die aan zijn lot overgelaten. Een buurman had een hond die heel zijn leven aan een ketting heeft gehangen. Een lange ketting, maar dan nog. Ik steun de vereniging All4dogs, die adoptiegezinnen in België zoekt voor zwerfhonden.

Sprak je de mensen daar dan op aan?

Oh ja! Ik kan mijn mond niet houden. Op een dag zwierf er een Duitse herder rond mijn huis. Ik heb hem gewassen, behandeld tegen teken en luizen, eten en water gegeven… Twee dagen later kwam een dronken man naar mijn huis om te vragen of we zijn hond hadden opgevangen. Hij wou hem terug, dus ik bracht hem naar de hond. Hij pakte een koord en wou hem slaan. ‘Die voelt dat toch niet’, zei hij. Ik weet niet wat mij bezielde, maar ik heb die koord afgenomen en hem ermee op zijn bil geslagen. Nu, je kan wel van je oren maken, dat verandert niets. Als de wet die mishandelingen toelaat, blijft de mentaliteit hetzelfde.

Ben je door die liefde voor honden meer beginnen nadenken over dierenwelzijn in het algemeen?

Natuurlijk ben ik daar gevoelig voor. Ik vind dat wij op een vreselijke manier met dieren omgaan. Hoe ons vlees gekweekt wordt, dat is schandalig. Ik probeer zo weinig mogelijk vlees te eten. Al besef ik dat ik eigenlijk ook geen kaas meer zou mogen eten of leren schoenen dragen. Ik denk wel dat onze keuzes het beleid van politici beïnvloeden. Maar het heeft veel tijd nodig. Ik geloof in de kracht van de massa.

Terug naar de muziek. Gaan jullie toeren met de nieuwe plaat?

Toeren is heel vermoeiend. Ik ben al niet meer op tournee geweest sinds 2014. Ik zou heel veel zaken moeten regelen. Een live band samenstellen, repeteren… Ik weet niet of ik op dit moment de energie heb om dat te doen.

Je bent dus niet jaloers op mannen als de Stones die op hun 80ste nog voor volle stadions spelen?

Ik ben jaloers op niemand. Echt waar. Ik vind dat fijn voor hen, maar dat heeft niets te maken met wie ik ben.

Het is wel tof dat de vooroordelen tegenover ouderen lijken te verminderen. Er is misschien minder discriminatie, maar er is toch nog werk aan de winkel. Niemand vraagt naar de mening van oudere mensen. Maar ook ouderen willen meebeslissen, ook al leven ze nog maar vijf, tien of vijftien jaar. Iedereen beslist in hun plaats. Ze zeggen waar je moet wonen, wat je moet eten, om hoe laat je gaat slapen … Als je een her- senaandoening hebt, is dat iets anders. Maar wie het enkel lichamelijk wat moeilijker heeft, kan nog perfect voor zichzelf beslissen. Ik heb het gezien bij mijn moeder. Ze lag zwaar ziek in het ziekenhuis. Hoe de verpleegkundigen tegen haar praatten, vond ik verschrikkelijk. Ik heb mij kwaad gemaakt.

Jij wordt vast een lastig oudje van negentig.

Ik hoop het!