Transplantaties haarfijn uitgelegd

Haartransplantaties zitten al een poos in de lift. De technieken werden de voorbije jaren verder verfijnd, al betekent dat nog niet dat iedereen ervoor in aanmerking komt.

De aanpak van haarverlies verloopt vandaag via verschillende sporen. Van medicatie en niet-invasieve ingrepen tot haartransplantaties die afgewerkt worden met tricopigmentatie terwijl intussen ook innovatieve stamcelbehandelingen hun opwachting maken. Haarchirurg Bijan Feriduni, Europese autoriteit op het vlak van haartransplantaties die hij uitvoert in zijn privékliniek in Hasselt, volgt de evoluties op de voet. “Van alle esthetische ingrepen hebben haartransplantaties het meest langdurige resultaat. Vaak beschik je erna zelfs levenslang over een stevige haardos. Maar alles staat of valt met de juiste selectie van de patiënten”, benadrukt dr. Feriduni.

“Mannen met de mannelijke, erfelijke vorm van haarverlies (alopecia androgenetica) zijn meestal uitstekende kandidaten. Zij worden geconfronteerd met opschuivende inhammen of die typische paterskruinen. Ook voor vrouwen met een lang voorhoofd of een eerder M-vormige haarlijn met diepe inhammen waaraan ze zich storen, kan dit een prima keuze zijn. Maar diffuus haarverlies over het hele hoofd, wat meer voorkomt bij vrouwen met alopecia androgenetica, is een absolute rode vlag voor transplantatie, onder meer omdat de donorzone fors is uitgedund. Dat geldt ook voor haarverlies door medische oorzaken zoals auto-immuunziekten (alopecia areata), schildklierstoornissen of andere”, benadrukt Feriduni.

Van alle esthetische ingrepen hebben haartransplantaties het meest langdurige resultaat.

Uitgebreid onderzoek

Of een haartransplantatie succesvol zal zijn, hangt in hoofdzaak af van de aanwezige donorharen, waaruit de chirurg voldoende haarzakjes of follikels moet kunnen oogsten om ze te migreren naar de kalende zones. “Vandaar het belang om dat haarfijn te onderzoeken en op te meten tijdens een eerste uitgebreide consultatie. Naast de hoeveelheid donorharen, die zich meestal in zo’n krans achteraan het hoofd bevinden, checken we ook de kwaliteit. Ten slotte moet je oog hebben voor de mogelijke evolutie van het haar van de patiënt de volgende decennia. Ook op langere termijn moet dat natuurlijk blijven ogen. Stel dat je bij een man van rond de 40 de haarlijn vooraan reconstrueert, maar dat die jaren later een kalende kruin krijgt. Een nieuwe transplantatie kan dat opvullen, op voorwaarde dat hij nog over voldoende donorharen beschikt. Anders eindigt die man met een intacte haarlijn maar een kale zone op het hoofd. In onze kliniek moeten we na zo’n eerste onderzoek aan zo’n 40% van de mensen melden dat transplantatie voor hen geen juiste keuze is.”

Externe haardonoren?

Mannen van 50 à 60 jaar met een haarlijn die de aftocht blaast, blijken doorgaans erg geschikt. “Omdat we hier al het einde zien van het patroon van haarverlies. Zij zijn vaak na één transplantatie geholpen terwijl het bij jongere mannen toch lastiger is om de verdere evolutie exact te voorspellen.”

Haarfollikels overplanten van een externe donor is niet mogelijk. De huid vormt immers een sterke immunologische barrière om vreemde indringers te verhinderen het lichaam binnen te komen. Deze haarfollikels zouden afsterven. “Dat vind ik geen slechte zaak, want zoiets zou wel eens de deur kunnen openen naar allerhande misbruiken in bepaalde landen. Er zijn uitzonderingen waarbij het wel kan. Zo had ik ooit een identieke tweeling, waarvan er een na een ongeval zijn haren was kwijtgeraakt. Zijn haardos hebben we kunnen herstellen door donorharen te transplanteren van zijn broer met een identiek DNA.”

Verfijndere technieken

Vandaag is de state-of-the-artmethode om haren te transplanteren de FUE (Follicular Unit Extraction) waarbij aparte haarwortelzakjes uit de donorzone met een fijne holle naald uit de hoofdhuid worden verwijderd. De instrumenten die daarbij ingezet worden, zijn technologisch steeds nauwkeuriger wat het risico op littekenvorming sterk vermindert. Vervolgens reconstrueert de arts de haarlijn en maakt hij met op maat gemaakte mesjes minuscule incisies, waar de geoogste haarzakjes opnieuw worden ingeplant. Belangrijk is dat daarbij rekening wordt gehouden met de groeirichting van de haren, de dichtheid en een zachte overgang met de nog aanwezige haren.

“Deze techniek kan ook bij vrouwen ingezet worden om onder meer de haarlijn te verlagen. In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, moeten we bij hen maar een klein deel van het hoofdhaar kortscheren waar de haarfollikels worden geoogst. Dat gebeurt achteraan waardoor het makkelijk kan gecamoufleerd worden door het overhangende haar van de kruin. Als zij de eerste weken na de behandeling het haar in een bob dragen vooraan, merk je niets van de ingreep. Anders dan bij sommige andere esthetische ingrepen willen mensen dat een haartransplantatie vooral subtiel gebeurt. Het resultaat mag zichtbaar zijn, de ingreep zelf niet.”

De FUT-techniek (Follicular Unit Transplantation) die vroeger veel werd toegepast, is grotendeels passé omdat die meer kans geeft op littekens en het herstel langer duurt. Hierbij worden behaarde huidstroken in hun geheel onder lokale verdoving weggehaald, waarna er haarfollikels uit worden geprepareerd om opnieuw in te planten.

Finishing touch

Als finishing touch bij transplantaties van grotere zones wordt zogeheten tricopigmentatie ingezet om het contrast tussen haar en huid te verminderen. Dat is een niet-invasieve behandeling waarbij micropigmenten uit de teint van je haar in de hoofdhuid worden aangebracht om zo het visuele effect van beharing te versterken. Dat verhoogt de optische dichtheid van je haardos. “Maar anders dan bij tatoeages of micropigmentatie gaat het hier om een niet-permanente behandeling. Meestal houdt dit ongeveer 1 à 2 jaar, wat als voordeel heeft dat je kan inspelen op een veranderende haarkleur. Bij wittere of grijzende haren zou een donkere hoofdhuid nogal een bizar zicht opleveren.”

Bij vrouwen met diffuus haarverlies die niet in aanmerking komen voor transplantatie kan tricopigmentatie eveneens het effect oproepen van een dikkere haardos.

Correcties

Omdat haartransplantaties arbeidsintensief en dus erg duur zijn, trekken nogal wat mannen en vrouwen richting buitenland waar je je voor minder dan de helft van de Belgische tarieven een nieuwe coupe kan laten aanmeten. Dat is niet voor iedereen een onverdeeld succes, zo merkt dr. Feriduni in zijn praktijk waar ongeveer een derde van zijn werk bestaat uit correcties. Dat kan onder meer gaan om esthetische retouches omdat de haarlijn een compleet onnatuurlijke vorm heeft gekregen of te laag is gemaakt. Soms is geen rekening gehouden met de stukken haar die bij mannen hoekig in het gezicht groeien ter hoogte van de slapen. Dan zie je de haren groeien in ronde bochten en krijg je een soort Mickey Mouse-effect.

Reken op zo’n 8.000 à 10.000 euro voor een volledige transplantatie die makkelijk 8 tot 10 uren in beslag neemt.

“Zo’n repair is mogelijk als er nog voldoende eigen donorhaar aanwezig is. Is dat niet het geval, dan is het oogsten van borst- of baardhaarfollikels onze enige uitwijkmogelijkheid. Maar deze haren volgen een compleet andere, kortere groeicyclus dan de hoofdharen, waardoor ze geen ideale donoren zijn.”

Kostprijs

De verbeterde technieken zorgen wel voor mooiere resultaten maar de prijzen voor transplantaties zullen ze in de toekomst geenszins drukken. Reken op zo’n 8.000 à 10.000 euro voor een volledige transplantatie die makkelijk acht tot tien uren in beslag neemt. “Je moet weten dat ik bij zo’n ingreep samenwerk met zes verpleegkundigen en een assistent-arts om alle haarfollikelunits een voor een over te planten. Ondanks de verfijndere instrumenten zal dit altijd minutieus handwerk blijven. Sneller werken zal ten koste gaan van de kwaliteit. Als de prijs voor een transplantatie in het buitenland zeer goedkoop is, kan dat dus onmogelijk op eenzelfde kwalitatieve manier gebeuren. Als patiënt is het dan ook superbelangrijk om je vooraf grondig over de behandeling te informeren bij een dokter en niet alleen bij een haarconsulent. Maak je huiswerk, check platformen op internet hierover en zoek je een bekwame haarchirurg uit.”