4 massages die een behandeling kunnen ondersteunen

Ze ontspannen of laten je recupereren, verlichten pijn, werken in de diepte of brengen je in balans. Gezondheidsmassages geven reguliere behandelingen vaak dat extra duwtje in de rug, zodat je fysiek en mentaal weer op het juiste spoor belandt.

1 SHIATSU

Voor een soepeler lichaam, bij rugklachten, spierstijfheid, chronische aandoeningen, vermoeidheid...

Wat is shiatsu? Shi verwijst naar vingers en Atsu is druk in het Japans. Deze Japanse drukpuntmassage is te vergelijken met acupunctuur. Alleen komen hier geen naalden aan te pas, wel vingers, handpalmen en duimen. Daarmee oefent de therapeut druk uit op je huid om zo dieperliggende stoornissen aan te pakken. Shiatsu focust heel erg op de vitale energie ( Ki) die via zogeheten meridianen door je lichaam stroomt. Die onzichtbare energiebanen beïnvloeden de werking van je organen. Via een gesprek vooraf en door te voelen ontdekt de therapeut waar zich eventuele blokkades situeren, waardoor er op bepaalde plaatsen te veel of net te weinig energie stroomt. “We focussen niet op symptomen zoals de Westerse geneeskunde, maar trachten je energiebanen te vinden. Op die manier zetten we de zelfgenezende krachten van je lichaam in werking en grijpen we indirect op de klachten in”, verklaart de Japanse shiatsu-expert Yuichi Kawada. Shiatsu werkt ook als een natuurlijk kalmeermiddel.

Hoe verloopt de massage? Een shiatsu-massage duurt ongeveer een uur en gebeurt meestal met je kleren aan, terwijl je op een halfzachte Japanse mat (futon) en een zacht massagehoofdkussen ligt. Er wordt geen spierkracht ingezet. Wel wordt er geduwd en soms geklopt. De therapeut oefent druk uit met zijn lichaamsgewicht. Je voelt zo’n massage dus wel, maar pijn mag het niet doen. Een deugddoende pijn die oplucht kan wel. De massage kan van top tot teen worden uitgevoerd en helpt ook om diep te ontspannen en elk deel van je lichaam gewaar te worden.

Na afloop. Aan een sessie hou je een licht en relaxed gevoel over, dat enkele dagen kan aanhouden. Soms ervaar je een koudegevoel.

Opvallend. Shiatsu wordt ook ingezet als aanvullende behandeling bij chemotherapie. In het Saint-Luc ziekenhuis (UCL) in Brussel werken oncologen hiervoor samen met shiatsu-therapeuten. “We merken dat kankerpatiënten hierdoor de nevenwerkingen van chemo beter verdragen en zich beter in hun vel voelen, wat het effect van hun behandeling ten goede komt”, aldus oncoloog dr. Charlotte De Valkeneer. “Bij kanker voel je je verraden door je eigen lichaam. Shiatsu helpt om weer positiever naar dat lichaam te kijken, doordat je je ook bewust wordt van de energie die erdoor stroomt.”

2 VOETREFLEXOLOGIE

Bij hormonale klachten, spijsverteringsproblemen, vermoeidheid, slapeloosheid, stress...

Wat is voetreflexologie? Deze vorm van massage werd al in het oude Egypte beoefend, maar de toepassing zoals we die vandaag kennen is gebaseerd op de inzichten van de Amerikaanse neus-, keel- en oorspecialist William Fitzgeraldt. Die stelde vast dat hij plekken op het lichaam kon verdoven door druk uit te oefenen op bepaalde plaatsen van de voet – de zogeheten reflexzones. “Al onze organen, spieren en klieren worden gereflecteerd in onze voeten. Zij vormen een soort plattegrond voor de rest van het lichaam”, legt voetreflexologe Eveline Palmen van Zenrecept uit. “De voeten volgen ook dezelfde opbouw, waarbij de tenen in verbinding staan met het hoofd en de hersenen. Naarmate je de voet verder afdaalt beland je onderaan het lichaam, waarbij de hiel het rectum weerspiegelt. Die opdeling noemen we reflexzones. Door met de handen druk uit te oefenen op bepaalde reflexzones, kunnen we eventuele blokkades losmaken en de energiebanen, die van kruin tot teen doorlopen, vrijmaken. Ons lichaam is intelligent en zoekt steeds naar een evenwicht. Bij klachten is dat verstoord en via voetreflexologie kan je het lichaam activeren om dat evenwicht terug te vinden, op fysiek en mentaal vlak. Voetreflexologie geneest niet, maar zet wel iets in gang en werkt ondersteunend voor klassieke behandelingen, zoals de aanpak van een moeilijke spijsvertering, schildklierproblemen, vermoeidheid en slaapproblemen.”

Hoe verloopt de massage? Na een verkennend gesprek, neem je blootsvoets plaats op de massagezetel en neemt de voetreflexoloog je vanaf je kuiten een uur lang onder handen. Eerst worden je voeten en tenen losgemaakt door zacht te wrijven. Nadien volgt een combinatie van drukken en masseren en wordt er zone per zone behandeld. Op sommige plaatsen kan je gevoelig reageren, wat je zeker moet melden, maar door de band voelt het erg aangenaam. Je kan het ook bij jezelf uitvoeren, maar het effect is anders dan wanneer iemand anders je voeten behandelt.

Na afloop. Na een sessie drink je best voldoende water of neem je een zoutbad, omdat er afvalstoffen vrijkomen die het lichaam moet elimineren. Meestal heb je nadien een loom, moe gevoel. Om ten volle van het effect te profiteren, hou je het na een massage best rustig. “Soms is er tijdelijk sprake van hoofdpijn of wat misselijkheid, door die vrijgekomen afvalstoffen. Je merkt al een gunstig effect op je klachten na een eerste behandeling, maar mensen zijn dan vaak nog onwennig. Bij een tweede massagebeurt valt dat weg omdat je lichaam over een soort fysiek geheugen beschikt, waardoor het zich sneller kan ontspannen.”

3 TUINA

Onder meer bij spier- en gewrichtsklachten, stressgevoelige spanningsklachten, als sportmassage, als relaxatie.

Wat is Tuina? (spreek uit twiena)? Je zou het de Chinese versie van onze kinesitherapie en osteopathie kunnen noemen en het werkt ook aanvullend. Tui betekent duwen, en Na grijpen. “Er gaat een uitgebreide theoretische kennis achter schuil, want tuina is geworteld in de eeuwenoude Chinese geneeskunde. Tuina werkt net als Shiatsu, waarvan het de voorloper is, op het netwerk van energiebanen. Die stemmen overeen met wat wij in de Westerse geneeskunde als bindweefsel en zenuwbanen omschrijven”, aldus tuina-therapeut en verpleegkundige Kristof Zoete. “Wij zetten tuina als aanvullende behandeling pas in, na een diagnose door een arts. Naargelang die diagnose kan deze massage erg gevarieerd worden uitgeoefend. Van heel diep en intens – bijvoorbeeld bij sporters met spierstijfheid of voor meer energie – tot vrij zacht met het oog op relaxatie of pijnbestrijding. De authentieke Chinese aanpak voelt voor ons pijnlijk aan, vandaar dat wij een meer gematigde, Westerse versie hanteren. We werken met de handen op dezelfde punten als bij acupunctuur. Westerse massages masseren vooral de pijnplek, bij Tuina manipuleren we ook de punten die elders geblokkeerd zijn. Zo loopt de longmeridiaan bijvoorbeeld door de arm. Bij luchtwegklachten zoals een verkoudheid is de huid daar meer gespannen. Door de energiepunten van de arm los te masseren, kan de koude eruit en verbeteren de klachten. Ook emotioneel kan je via tuina heel wat losmaken.”

Hoe verloopt de massage? Voor je de tafel op gaat, polst de tuina-therapeut uitgebreid naar je klachten en neemt hij je polsslag via beide polsen tegelijk. Dan volgt een tongdiagnose, wat typisch is voor de Chinese geneeskunde. Uit de vorm, kleur en textuur leidt de therapeut heel wat af over je energetische toestand. Ook observatie is belangrijk. Bij het masseren komen ook andere handgrepen (bv. draaiende handen) aan bod en worden tevens knokkels en armen ingezet. Verder worden er, net als bij kinesitherapie, zachte mobilisaties uitgevoerd van de gewrichten. Vaak worden hulpmiddelen ingezet zoals moxa (licht- en warmtelamp) of cupping (doorzichtige bokaaltjes).

Na afloop. Tuina zorgt voor uiteenlopende effecten: van heel ontspannen en energiek bij een relaxerende tuina, tot tijdelijk vermoeid na een werkmassage. Na enkele uren of een dag voelen je spieren sterker en ontspannen aan.

Opvallend. Meervoudig olympisch zwemkampioen Michael Phelps gebruikte bij de jongste spelen de cuppingmethode. Phelps, maar ook andere atleten, verschenen toen met zuigplekken op schouders en rug aan de start en maakten zo tuina wereldwijd bekend. De cups trekken zich vacuüm op een bepaald lichaamsdeel om zo de lokale bloedcirculatie te versnellen, pijn te bestrijden en spieren vlugger te laten recupereren na inspanning. Maar wetenschappelijk is dit niet bewezen.

4 CHI NEI TSANG

Onder meer bij constipatie, prikkelbaredarmsyndroom, spijsverteringsproblemen, stress, psychologische klachten.

Wat is Chi Nei Tsang? Deze buikmassage is gebaseerd op de traditionele Chinese geneeskunde, waar het belang van de buik al eeuwenlang onderkend wordt. “De buik wordt bij gewone massages zelden beroerd, terwijl we weten dat onze darmen – ons tweede brein – een sleutelrol spelen. Via miljoenen neuronen communiceren ze met onze hersenen en de rest van het lichaam en bovendien ligt hier het centrum van onze emoties. Alle niet verwerkte of negatieve gevoelens stapelen zich in de verschillende organen van je buik op, waar ze tot blokkades kunnen leiden en problemen zoals constipatie”, verduidelijkt Chi Nei Tsang-expert Nadia di Pasquale. “Bij Chi Nei Tsang masseren we de volledige buik om opgehoopte afvalstoffen af te voeren, je buik te bevrijden van spanningen, je spijsvertering te activeren, je emoties in evenwicht te brengen, en je zo weer in contact te brengen met je innerlijke zelf. Je geest ontspant ervan, je bent minder opgeblazen en ook je immuniteit en pijnklachten verbeteren. Bij de meeste mensen zorgt Chi Nei Tsang voor gunstige resultaten, maar het is geen mirakelmiddel.”

Hoe verloopt de massage? Na een gesprek over je klachten, masseert de therapeut gedurende een uur je buik met een aromatische olie. Door je buik zo bloot te geven, voel je je in het begin wel erg kwetsbaar. Stap voor stap verkent de therapeut je maag, lever, darmen, enz. Via een subtiele afwisseling van vingerdrukken, lichte klopjes, en iets stevigere wrijf- en duwbewegingen, komt je buik geleidelijk aan tot een heel diepe ontspanning. Rommelende maaggeluiden of windjes kunnen vrijkomen, maar je kan er ook bij in slaap vallen. Bij de Chinese versie wordt er wel veel intenser op de buik geduwd.

Na afloop. Meteen na de massage lijkt het alsof je een stevige sessie buikspieroefeningen achter de rug hebt. Je neemt best een lichte maaltijd, om ten volle te genieten van je ontspannen buik. Verder voel je je licht tot zeer vermoeid. “Dat laatste is vaak het geval als er opgekropte emoties of oud verdriet zijn losgekomen. Om het gunstige effect te onderhouden, kan je ook zelf je buik geregeld masseren, en dagelijks verschillende malen diep door je buik ademhalen”, weet Nadia di Pasquale.