Bij welke (chronische) rugpijnpatiënten biedt een neurostimulator uitkomst?

1 op 3 patiënten kampt na rugchirurgie nog met chronische pijn, het zogenaamde Failed Back Surgery Syndrome (FBSS). Deze patiënten kunnen in aanmerking komen voor een neurostimulator die de pijn kan verlichten. Een nieuw onderzoek bracht de effectiviteit hiervan voor het eerst in kaart en ontwikkelde een model om deze voor individuele patiënten een jaar na de ingreep te voorspellen.

DISCOVER, een consortium van 19 pijncentra in België, onder leiding van prof. Maarten Moens en dr. Lisa Goudman van het UZ Brussel, publiceerde recent de resultaten van een studie naar de doeltreffendheid van een neurostimulator bij de pijnverlichting van chronische (rug)pijnpatiënten in het toonaangevende wetenschappelijk tijdschrift “Pain”.

Chronische pijn is voor patiënten hard om dragen en heeft een grote invloed op hun dagelijks leven. Voor deze patiënten draait het vaak ook niet enkel om de intensiteit van de pijn (waar op dit moment in behandelingen vaak wordt op gefocust) maar om de impact op verschillende aspecten van hun bestaan.

Sinds de jaren ’80 bestaat een van de behandeling uit het implanteren van een soort pacemaker voor zenuwen, namelijk de neurostimulator. Pijnartsen in België waren de pioniers van deze toen revolutionaire behandeling.

Lage rugpijn met neurostimulator significant minder na 12 maanden

Patiënten die lijden aan het Failed Back Surgery Syndrome na een niet-geslaagde rugoperatie, komen in aanmerking voor het inplanten van een neurostimulator. Het onderzoek van DISCOVER wilde achterhalen wat de impact was op pijnintensiteit, slaapkwaliteit, beperkingsgraad op activiteiten, gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven en het gebruik van medicatie, een jaar na de ingreep.

Evaluatie van pijnbehandelingen focussen vaak enkel op de intensiteit van pijn waardoor een holistische benadering van de patiënt ontbreekt. De onderzoekers definieerden voor het eerst een brede set van ‘holistic respons’ of elementen die belangrijk zijn voor patiënten om de effectiviteit van een behandeling te kunnen evalueren. “Holistic responders’ zijn dus patiënten met neurostimulatie die voor elk element beter waren. De combinatie van pijnreductie, vermindering van inname pijnmedicatie, verbetering van functioneren en verbeterde kwaliteit van leven vormen de basis van succes.

Prof. Maarten Moens, neurochirurg in het UZ Brussel: “De impact van de behandeling met de neurostimulator op deze 4 elementen kan nu voor 90% accuraat worden voorspeld. De resultaten toonden een klinisch significante en aanhoudende pijnverlichting over een periode van 12 maanden bij patiënten met FBSS. Daarnaast leidde de neurosimulator tot een betere slaapkwaliteit, beter dagelijks functioneren en een afname van de pijnmedicatie.”

Uitkomst individueel voorspellen

Dr. Lisa Goudman, klinisch onderzoekster in het UZ Brussel, ontwikkelde op basis van de gegevens van de respondenten van het onderzoek een predictiemodel op maat van de patiënt en de behandelend arts met een uiterst hoge accuraatheid, sensitiviteit en specificiteit. Het model laat toe aan de hand van enkele specifieke variabelen bekomen op de consultaties voor de inplanting, te voorspellen of een individuele patiënt nog voor implantatie van een neurostimulator een uitstekend holistisch resultaat kan verwachten een jaar na de inplanting.