Chronisch Obstructief Longlijden, kortweg COPD, treft vandaag naar schatting 700 000 landgenoten. Maar slechts de helft kreeg ook de diagnose van deze adembenemende longziekte. Dat is een probleem want zonder behandeling leidt dit tot ernstige benauwdheid, kortademigheid en ben je meer vatbaar voor hart- en vaatziekten, diabetes en longkanker.
Dat COPD bij zoveel mensen onder de radar vertoeft, heeft natuurlijk te maken met een gebrek aan kennis over deze longziekte. In ons land is de aandoening nochtans de 5de belangrijkste doodsoorzaak en bovendien beschikken we over behandelingen om de ziekte gunstig te beïnvloeden.
Roken en vuile lucht
Ruim 1 op de 3 Belgen heeft volgens een recente bevraging nog nooit gehoord over COPD. Opvallend :vooral onder rokers is de ziekte nog veelal een onbekende. Nochtans ligt roken bijna altijd aan de basis van COPD. Bij 9 op de 10 COPD-patiënten is tabaksgebruik de oorzaak van hun kwaal maar ook niet-rokers kunnen getroffen worden. Steeds meer onderzoeken linken COPD aan de toenemende luchtvervuiling zowel binnen- als buitenshuis. Verder kan ook een erfelijke aandoening een kleine rol spelen. Mensen met een diagnose van COPD leggen het verband met luchtverontreiniging intussen wel en zij checken ook vaker de luchtkwaliteit voor ze naar buiten trekken.
Herken de signalen
Het correct kunnen lezen van de signalen van COPD is cruciaal maar lukt velen niet, meldt de patiëntenorganisatie COPD vzw. Samen met de Belgian Respiratory Society, de vereniging van hulpverleners en artsen die rond longziekten werken, willen ze Belgen meer bewust maken van die signalen. De bekendste klachten zijn benauwdheid, een piepende ademhaling, kortademigheid, hoesten, vermoeidheid, weinig spierkracht en gewichtsverandering. Meestal evolueren de klachten geleidelijk aan.
Net als astma ontstaat deze ziekte door een vernauwing van de luchtwegen. Dat proces verloopt in fasen. Bij aanvang hebben mensen vooral last van chronische hoest en slijmen maar nog niet het gevoel dat ze echt naar adem moeten happen. Meestal kloppen ze pas bij een arts aan vanaf de tweede fase wanneer kortademigheid erbij komt. De ademhalingsproblemen verergeren alsmaar en zonder therapie lijdt na verloop van tijd het hele lichaam onder een chronisch zuurstofgebrek. Zelfs kleine alledaagse handelingen zoals aankleden worden dan een zeer uitputtende opgave.
Genezen?
COPD genezen kan nog steeds niet maar er zijn wel behandelingen voorhanden die de symptomen kunnen aanpakken. Zo worden inhalators en zuurstoftherapie ingezet en respiratoire revalidatie via aangepaste ademhalingstechnieken. Hoe sneller therapie wordt opgestart, hoe meer de schade aan de longen beperkt kan worden. Die ziekte vereist een multidisciplinaire aanpak waarbij ook een ongezonde levensstijl op de schop moet en zelfmanagement wordt aangeleerd. Naast rookstop, betekent dat gezonde voeding, een gezond gewicht, voldoende beweging en het leren omgaan met emoties. COPD draagt immers ook bij aan emotionele problemen zoals sociaal isolement, angsten en depressie.
