En toen nam ik een bosbad
Een bosbad, of bostherapie, is een manier om zo veel mogelijk weldadige effecten te halen uit een boswandeling. Ik heb altijd al heel sceptisch gestaan tegenover meditatie-achtige activiteiten, maar nu heb ik me één keer laten verleiden …
Het is vandaag moeilijk geworden om tijd te maken om niets te doen. Ik bedoel écht niets doen. Ook als je de indruk hebt niets te doen, ben je toch altijd met iets bezig: scrollen op je smartphone, een boek lezen, de routebeschrijving van een wandeling uitpluizen, een cryptogram oplossen. Die gedachte flitst door mijn hoofd op het moment dat ik ergens in een woud bij Daverdisse op een rots zit tegenover een kleine waterval in de bedding van de Lesse. Al tien minuten lang zit ik hier gewoon te kijken naar het water en te luisteren naar het gekabbel, naar de ruisende bladeren en naar de vogels. Ik doe echt niets. Hoe geweldig is dat! Ik laat mijn gedachten nog verder afdwalen tot iemand me komt halen. De stop aan de waterkant was maar een onderdeel van mijn eerste sessie ‘bostherapie’, beter bekend als ‘een bosbad’.
Deze therapie is in zijn huidige vorm komt overgewaaid uit Japan en vertrekt van het principe dat boswandelingen een heilzaam effect hebben op onze mentale en lichamelijke gezondheid. Voor een deel is dat ook wetenschappelijk bewezen (zie kader). Alleen: om er maximaal profijt uit te halen, moet je je de kunst van het wandelen weer echt eigen maken, zeggen de fans van bosbaden. Dit wil zeggen: met de hulp van de natuurlijke omgeving je eerst van alles afsluiten om je dan beter met jezelf te verbinden. Normaal maak ik bij dit soort van opmerkingen meteen rechtsomkeer, wantrouwig als ik altijd ben tegenover activiteiten waarin sprake is van ‘energie’ of ‘terug naar de essentie’. Met andere woorden: ik had een massa vooroordelen bij mijn ontmoeting met Patrice Deguelte, die bosbaden aanbiedt in de Ardense wouden.
Al tien minuten lang zit ik gewoon te kijken naar het water en te luisteren naar het gekabbel, naar de ruisende bladeren en naar de vogels.
Geen goeroe
De man in kwestie blijkt niets te hebben van een verlichte goeroe. En evenmin beperkt bostherapie zich tot het knuffelen van boomstammen, zoals velen denken. Patrick Deguelte heeft al een heel atypisch leven achter zich. Als gepassioneerd wandelaar heeft hij over de wereld rondgezworven en zich ingeleefd in vele culturen. “Je zou bostherapie kunnen omschrijven als een meditatieve wandeltocht of eerder nog als een wandelmeditatie”, legt hij uit. “Natuurlijk zijn er banden met oude wijsheden, maar ik hoed me voor elke religieuze of sjamaanachtige uitspraak. Ik faciliteer bostherapie, ik ben een gangmaker, géén goeroe of therapeut. De enige therapeut hier is het woud!”
Bosbaden dichtbij
Ook in Vlaanderen zijn heel wat gelegenheden om aan bosbaden te doen onder begeleiding van een gids. Je vindt meer info op bosbadenvlaanderen.com.
Op de website van Natuur en Bos vind je ook meer info over de zogenaamde natuuroases in Vlaanderen, dit zijn plekken waar je optimaal van een bosbad kan genieten: natuurenbos.be/activiteiten/natuuroase
Een spiegel
Bij het begin van onze wandeling nemen we een vuistvol geurige bosgrond in onze handen. “In het woud komen we in contact met miljarden micro-organismen en met etherische oliën in de lucht. Alleen al het contact daarmee is heilzaam. Sommige elementen versterken onze immuniteit, andere werken als een antidepressivum. Het woud biedt ook een kans om terug aan te knopen bij de essentie. De essentie is wat we waarnemen.”
Tijdens de wandeling zorgt onze gangmaker geregeld voor een korte workshop om telkens een van onze zintuigen te herontdekken. “Sluit nu je ogen.” Of “Kijk gewoon naar omhoog.” Ik besef dat ik onbewust zoals bijna iedereen de neiging heb om bij het wandelen naar mijn voeten te kijken. Lopen en tegelijk naar de boomkruinen blijven kijken brengt me in een lichte roes. “Dit benadert bijna het volle bewustzijn”, zegt Patrice. “Dankzij het woud vergeet je even je problemen en herbeleef je het hier en nu. Ergens zendt het woud ons een spiegelbeeld van onszelf terug …”
De sessie eindigt met een fysiek contact met een boom. Jawel, de fameuze boomknuffel. Voor sommige deelnemers is dit een moment van intense emotie. Ik beken: ik zag het niet zitten mijn armen rond een boomstam te slaan. Ik heb me gewoon tegen de stam aangedrukt, met mijn lichaam en mijn armen. Dit contact werkte, net als de rest van de wandeling, eerst en vooral rustgevend om dan uit monden in een gevoel van welbehagen. Volgens Patrice Deguelte zijn drie begeleide wandelingen nodig eer je op je eentje een bosbad kunt nemen. Ik betwijfel of ik zo ver zal gaan, maar mijn volgende boswandeling pak ik zeker anders aan … ●
Welke voordelen?
De voorvechters van bostherapie schermen met een lange lijst van weldaden die een woud onze gezondheid kan bezorgen. Een boswandeling kan natuurlijk nooit kwaad, maar sommige van hun beweringen zijn wetenschappelijk niet bewezen of betwist. Bijvoorbeeld het idee dat een bos vol met negatieve ionen zou zitten en dat deze een positieve impact op onze gezondheid zouden hebben. Deze bewering is op geen enkel concreet bewijs gestoeld. Toch is niet elke bewering onzin.
In tegenstelling tot de lucht in steden en landelijke gebieden is de lucht in een bosrijke omgeving rijker aan dizuurstof, etherische oliën en fytociden. Deze laatste zijn antibiotica die de planten afscheiden om zich te beschermen tegen aanvallen van bacteriën. De lucht hier bevat andersom relatief minder microben en minder vervuilende aerosolen, want die worden vastgehouden door het mos.
Wandelen in een rustige en groene omgeving kan ook zorgen voor een daling van het cortisolgehalte in ons lichaam. Cortisol wordt vandaag beschouwd als een van de voornaamste stresshormonen.
Een Japans onderzoek bij 500 personen wijst dan weer uit dat boswandelingen in de vorm van een echt bosbad gevoelens van verveling of depressie kunnen verminderen en omgekeerd gevoelens van welzijn en vitaliteit een boost kunnen geven.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier