Helpt augurkensap tegen spierkrampen?
Augurkensap is een hot item sinds enkele door krampen gevelde topsporters er op haast wonderlijke wijze mee herstelden voor het oog van de camera’s. In het wielrennen blijkt geconcentreerd augurkensap al langer mee te gaan als redmiddel maar welk mechanisme maakt dit drankje efficiënt en is het ook interessant voor ‘gewone’ kramplijders? Voedingsexpert Eric De Maerteleire dook in het recent wetenschappelijk onderzoek.
Een bijzonder fragment tijdens het jongste EK voetbal speelde zich af tijdens de match Engeland- Servië toen de Engelse verdediger Kieran Trippier geveld raakte door krampen. Aan de kant dronk hij uit een mysterieus flesje om enkele minuten alweer energiek de grasmat op te rennen. Verbazing alom en enter augurkensap. Want net als Roland Garroswinnaar Carlos Alcaraz had de voetballer dit ongewone sapje ingezet om spierspasmen te bestrijden.
Nieuwe hypothese
“Spierkrampen die gelinkt zijn aan inspanningen treffen heel wat atleten vooral tijdens duursporten. Toch heeft de wetenschap nog steeds niet precies de vinger kunnen leggen op de oorzaken achter dit fenomeen. Verschillende mogelijke theorieën zoals dehydratatie en oververmoeidheid doen hierover de ronde maar geen enkele leverde tot nu toe overtuigend bewijs”, vat Eric De Maerteleire de huidige stand van zaken samen. “Vandaar dat recent een nieuwe hypothese opdook die stelt dat de krampen gelinkt zijn aan het zenuwstelsel dat de spieren aanstuurt. Daar doet augurkensap zijn intrede in het verhaal en meer bepaald het azijnzuur dat dit bevat.”
Mond en keelholte
De Amerikaanse onderzoeker Kevin Miller gaf aan 10 gezonde atleten met krampen een hoeveelheid augurkensap te drinken en ging vervolgens het effect na op hun krampen. Die verdwenen volledig binnen de 85 seconden na consumptie. Dat was bijna een minuut sneller dan wanneer ze gewoon water dronken. Zeker voor topsporters maakt dit een enorm verschil. Omdat de onderzoekers verbaasd waren over de snelheid van de reactie, leidde dat hun aandacht richting de mond-keelholte. “De verklaring hierachter is zeer waarschijnlijk dat de zuurheid van het augurkensap bepaalde neuronen in keel en mond activeert die op hun beurt een signaal geven aan de hersenen om de aanmaak van bepaalde neurostransmitters te doen dalen die een rol spelen bij spanning en contractie. Het azijnzuur doet met andere woorden een reflex ontstaan waardoor de spieren kalmeren en krampen ophouden.”
Welke drankjes zijn geschikt om deze anti-kramp reflex op te wekken?
“Heel wat commerciële voedingsproducten bevatten azijnzuur als conserveermiddel. Onderzoekers testten verschillende producten uit en kwamen tot de conclusie dat augurkensappen de meest praktische en smakelijke bronnen van azijnzuur vormden voor atleten om krampen te bestrijden of voorkomen. Een portie augurkensap uit een potje uit de winkel van 25 ml met 4 % azijnzuur volstaat. Meer azijnzuur heeft geen hogere toegevoegde waarde. Voor topsporters werden (dure) commerciële varianten ontwikkeld (pickle juice shots) waarvan een kleine slok al volstaat voor een snel effect. Je zou zo’n drankje ook makkelijk zelf kunnen maken door een soeplepel gewone azijn (4% azijnzuur) op te lossen in een glas water. “
Zijn deze producten veilig om in te nemen?
“Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie houdt de inname van azijnzuur geen risico’s in voor de niveaus die toegelaten zijn voor het gebruik ervan als smaakstof, conserveermiddel of voedingsadditief. Toch moet je er verstandig mee omspringen en er niet teveel van innemen. Eerdere onderzoeken hebben wel aangetoond dat orale inname van hogere azijnzuurconcentraties (12% en meer) kunnen leiden tot nierproblemen en erger.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier