Leven met tinnitus: ‘Ik hoor constant sjirpende krekels’

Dertien jaar geleden hoorde Olivier (nu 56) plots krekels. De tinnitus is nooit meer weggegaan. Olivier heeft heel diep gezeten, maar wist uit het dal te klimmen dankzij sport, tuinieren en een goed gevuld sociaal leven.

Voortdurend een fluitend, suizend of brommend geluid horen? Liefst 10% van de westerse bevolking kampt met tinnitus. Hinderlijk, ondervond ook Olivier, actief in de ontwikkelingssamenwerking. Alles begon in 2010, in Peru, hij was toen 43. “Het had gevroren, ik moest die nacht met de bus over een bergpas van 5.500 m. ’s Anderendaags had ik een oorontsteking en een fluittoon in mijn oren.”

Aanvankelijk maakte Olivier zich niet echt zorgen. Hij ging naar een dokter, de oorontsteking genas en zijn oren zaten niet langer dicht. Maar het gefluit hield aan, werd zelfs erger. Een barotrauma, luidde de diagnose, een letsel veroorzaakt door drukverschillen, dat vooral diepzeeduikers treft. Toch is die busreis volgens Olivier niet de enige oorzaak. “Ik zat in die periode niet goed in mijn vel, tobde over mijn werk… Blijkt dat met het ontstaan van tinnitus vaak een emotioneel aspect gemoeid is”, vertelt hij.

Geen wondermiddel

Terug in België raadpleegde Olivier een nko-arts. “Daar ben ik radelozer buitengekomen dan ik was binnengegaan. Als je van een dokter zonder enige psychologische voorbereiding te horen krijgt dat je ‘daar mee moet leren leven’ en dat ‘er niets aan te doen valt’, komt dat keihard binnen.” Een vaststelling die vaak terugkeert: veel artsen, op enkele gespecialiseerde nko-artsen na, weten niet bijster veel af van tinnitus en onderschatten de wanhoop van de patiënten.

Olivier kampte met sombere gedachten: geen idee hoe hij met dat 24 uur-op-24-lawaai moet leven. Tot hij alles omgooide: “Zes maanden heb ik het lawaai ondergaan. Vervolgens ben ik mijn tinnitus als een metgezel gaan zien. Nu zeg ik vaak dat ik het hele jaar door met vakantie ben, met dat lawaai van sjirpende krekels in mijn oren.”

Olivier wapent zich tegen zijn tinnitus door volop te sporten. Waar hij voordien een zittend leven leidde, is hij nu lid van een fitnessclub en gaat hij hardlopen. Hij weet dat hij zelf op zoek moet naar oplossingen om zijn leven weer draaglijk, zelfs aangenaam te maken. “Ik ben ook gaan tuinieren. Ik vind het extreem rustgevend om tijd door te brengen in de tuin, met mijn handen in de aarde te wroeten en de veranderingen in de natuur te observeren.” Ook zijn voedingspatroon heeft hij aangepast.

“Veel tinnituspatiënten gaan als bezetenen op zoek naar een wondermiddel, maar daar heb ik me nooit aan laten vangen.” Want voor tinnitus bestaat vandaag nog altijd geen echte behandeling, al hebben heel wat patiënten wel baat bij so- frologie, yoga, meditatie e.d.

Olivier is nu ook actief in het verenigingsleven, bij een lotgenotengroep, en hij is blijven werken en reizen. Ook zijn sociale leven heeft hij niet opgegeven. “Veel tinnituspatiënten sluiten zich op en zakken weg in sociaal isolement, maar dat verergt het probleem alleen maar. Sommigen zijn zelfs bang om op restaurant te gaan, omwille van het gekletter van het bestek.” Tinnitus gaat namelijk niet zelden gepaard met hyperacusis, waarbij geluiden als pijnlijk worden ervaren en een uitje in een lawaaierige omgeving moeilijk wordt verdragen. Zelf heeft Olivier een compromis gevonden. “Mijn collega’s weten dat ik tinnitus heb. En ze weten ook dat, wanneer we samen uit eten gaan, ik misschien vroeger vertrek. Maar dat is geen probleem.”

De focus verleggen

Uiteraard is niet elke dag even makkelijk, verre van. De slaapkwaliteit is minder goed, Olivier kan zich ook moeilijker concentreren. “Je hebt nooit respijt, want het lawaai in je oren is er de klok rond. Op dit moment hoor ik het bijvoorbeeld sterker, omdat ik er met jou over praat en er dus aan denk. Maar soms, wanneer ik erg gefocust ben op mijn werk, lukt het mij om het te vergeten.” Om dit uit te leggen aan mensen die nog nooit tinnitus hebben ervaren, gebruikt Olivier deze metafoor: “Als je televisie kijkt, staat in een hoekje van het scherm altijd het zenderlogo. Eenmaal je daarop focust, zie je enkel nog dat. Maar als het programma op het scherm je dermate boeit dat het al je aandacht opeist, valt het logo je niet meer op.” Een boeiend leven als wapen tegen de krekels dus.