Maag en darmen op de proef

Bij vakantie hoort anders leven, eten, bewegen en hopelijk ook veel zon. Dat kan zich laten voelen in maag en darmen.

Warme temperaturen an sich vormen niet zo’n groot probleem voor je spijsvertering. Je lichaam past zich goed aan, zolang het niet om extremen gaat, vertelt gastro-enteroloog dr. Jochen Nijs (Sint-Trudoziekenhuis).

VOEDSELINFECTIES

Indirect kan de zomerhitte wel voor specifieke problemen zorgen, zoals maag- en darminfecties (buikgriep). Een barbecue bij heet weer, waar de hygiëneregels niet correct worden gevolgd, is nog steeds de klassieke oorzaak van voedselinfecties. “Je ziet of ruikt niet dat het voedsel besmet is met een ziekteverwekker. Een fout die vaak wordt gemaakt, is het niet strikt scheiden van doorbakken en rauw vlees, waarbij kiemen van rauw vlees op je bord en in je mond belanden. Door de hitte vermenigvuldigen bacteriën zich veel sneller. Dan loert al gauw een bacteriële ontsteking om de hoek. Vooral kip en vis zijn hier erg vatbaar voor.”

Voorkomen/behandelen

“Focus op handhygiëne en pas ook hier de regels toe die je al ruim een jaar moet toepassen tegen Covid. Was je handen voor en tijdens de bereiding, na contact met rauw vlees en na elk toiletbezoek. Het zijn wel degelijk stoelgangbacteriën – die je via je handen en mond binnenkrijgt – die aan de basis liggen van voedselinfecties!”

Heb je last van diarree, blijf dan voldoende drinken: water of gesuikerde frisdrank waar je de prik uit roert, eventueel aangevuld met mineralen en zouten. Probeer ook wat te eten. Dat is nodig om het evenwicht van je darmflora te herstellen. Alarmtekens voor een doktersbezoek zijn koorts en bloederige stoelgang. Wees terughoudend met medicatie die je stoelgang vertraagt, zoals loperamide. Diarree is een natuurlijke reactie van je lichaam om de infectie te bestrijden. Als je in de buurt van een toilet kan blijven, beperk dan deze comfortmedicatie, omdat ze de genezing kan vertragen. In de meeste gevallen herstel je na enkele dagen spontaan.

CONSTIPATIE

Ook constipatie kan een domper zetten op de vakantiepret. Kamp je met prikkelbaredarmsyndroom, dan ben je extra kwetsbaar, omdat constipatie o.a. getriggerd kan worden door stress en verandering van voeding. Ben je af en toe al geconstipeerd, dan kan dat op vakantie toenemen. “Ook andere broodgewoonten kunnen meespelen. Wij hebben een rijke broodcultuur met veel donker brood, terwijl in veel zuiderse landen vooral witte vezelarme varianten op tafel komen.”

Voorkomen/behandelen

Osmotische laxatieven (zoals macrogol, lactulose enz.) zijn suikers die het lichaam niet opneemt, maar die vocht aantrekken naar de dikke darm en zo de stoelgang bevorderen. Je kan ze veilig nemen, zoveel als nodig en gedurende langere tijd. Ben je gevoelig voor constipatie, dan kan je ze al vooraf opstarten.

Ook extra vezels innemen is prima, al is het wel belangrijk om ze met voldoende water in te nemen. Drink er minstens enkele glazen water bij, anders krijg je het omgekeerde effect.

WINDERIGHEID

Last van winderigheid of een opgeblazen gevoel? Dat kan tijdens een vliegtuigreis verergeren. “Door de veel lagere omgevingsdruk in een vliegtuig, zal het gas in je darmen uitzetten. Dat kan voor hevige krampen zorgen en een heel opgeblazen gevoel.”

Voorkomen/behandelen

“Laat die windjes gewoon vliegen, probeer ze niet tegen te houden! Er zijn al mensen flauwgevallen door krampen tijdens het vliegen.”

VOCHTBALANS UIT EVENWICHT

Bij warme temperaturen heb je voldoende vochttoevoer nodig. Water is de beste dorstlesser. Luister naar je lichaam en drink naar hartenlust. Maar het is natuurlijk vakantie en daar horen ook andere drankjes bij. Met sommige is het wat uitkijken omdat ze minder gekende neveneffecten hebben. Zo kunnen kunstmatige zoetstoffen in light frisdranken extra laxerend werken. Alcohol kan je dan weer een vals gevoel van vochtopname geven.

Voorkomen/behandelen

“Met enkele frisse pintjes lijkt je dorst gelest, maar alcohol werkt net vochtafdrijvend, wat ongemerkt voor meer uitdroging zorgt. Wanneer je anderhalve liter bier drinkt, heb je lang geen anderhalve liter vocht binnen! Wissel een alcoholhoudend drankje dus af met een glas water of frisdrank.”