Menopauze: de juiste intieme aanpak

Vaginale droogheid, infecties, urineverlies: de menopauze gaat gepaard met hormonale veranderingen, die repercussies kunnen hebben op je intieme zone. Met een correcte hygiëne kan je al veel problemen voorkomen, soms is een specifieke behandeling nodig.

Kenmerkend voor de menopauze is dat je eierstokken stoppen met werken en de aanmaak van vrouwelijke hormonen zoals oestrogenen stilvalt. Je bent blij dat je van je maandstonden af bent, maar last hebben van opvliegers is evenmin een pretje. Die hormonale veranderingen hebben ook een impact op je intieme zone. Je vaginale flora, die zowel goede als slechte bacteriën bevat, kan verstoord raken. Schimmelaandoeningen en urineweginfecties krijgen dan vrij spel. En dus is een correcte intieme hygiëne belangrijker dan ooit tevoren.

• Was je intieme zone niet met een washandje. Dat kan heel wat bacteriën bevatten. Gebruik eerder je handen. Toch liever een washandje? Vervang dat dan na elk gebruik.
• Was nooit het inwendige deel van je vagina. Vaginale douches zijn echt uit den boze. Je vagina is niet gediend met deze agressieve aanpak. Je vagina beschikt over zelfreinigende eigenschappen. Het is dus verkeerd te denken dat een gebrek aan hygiëne voor nare luchtjes zorgt. Die nare luchtjes wijzen erop dat het evenwicht van je vaginale flora verstoord is. En dat is eerder het gevolg van... een buitensporige hygiëne.
• Gebruik zuiver (lauw) water. Of zeep zonder parfum, met een aangepaste pH.
• Dep je intieme zone na het wassen droog met een schone handdoek, zonder te wrijven.
• Veeg je na een toiletbezoek altijd schoon van voren naar achteren. Zo vermijd je dat je bacteriën richting je vagina wrijft.
• Een wasbeurt ’s ochtends en ’s avonds volstaat ruimschoots.
• Trek elke dag schoon ondergoed aan, bij voorkeur van natuurlijke vezels, zoals katoen.
• Zorg dat je ondergoed niet te strak zit, want door wrijving en een gebrek aan verluchting gaan bacteriën woekeren.
• Drink voldoende, vooral in de zomer. En eet genoeg vezels om constipatie tegen te gaan.
• Ga correct op het toilet zitten, zodat je je blaas goed kan ledigen. Door te plassen in een half zittende houding loopt je blaas niet volledig leeg.

Zo pak je vaginale droogheid aan

Tijdens de menopauze kan je intieme zone ook last krijgen van irritatie en jeuk. Vaginale droogheid, die ook een belangrijke impact heeft op je seksleven, werkt die ongemakken nog in de hand. “Vroeger werd het aantal vrouwen dat last had van vaginale droogheid op 40% geraamd”, zegt gynaecoloog dr. Serge Rozenberg (UMC Sint-Pieter, Brussel). “Vandaag zijn we ervan overtuigd dat 70 tot 80% er last van heeft. En dat uit zich vooral in pijn bij het vrijen. Hetgeen er op de duur kan toe leiden dat je liever geen seks meer hebt. In de praktijk stellen we vast dat vrouwen die zeggen geen symptomen te vertonen, simpelweg geen seks meer hebben... juist omwille van de pijn die ermee gepaard gaat.”

Vaginale droogheid ontstaat niet door een verkeerde intieme hygiëne. Je kan ze niet behandelen met een speciale zeep of een ander product. Er zit weinig anders op dan je toevlucht te nemen tot een lokale hormonale behandeling. Zoals een vaginale zetpil of een vaginale crème op basis van oestrogenen, die je doorgaans meermaals per week in je vagina moet inbrengen met een applicator. “Dergelijke behandeling is niet erg populair bij vrouwen. Ze vinden ze niet erg handig”, stelt dokter Serge Rozenberg vast. “Nochtans is zo’n aanpak vaak de eerste keuze van de arts.” Ook is het verstandig om, al dan niet als aanvulling op zo’n behandeling, een klassiek glijmiddel te gebruiken wanneer je seks hebt.

“De menopauze gaat ook gepaard met een aantal anatomische veranderingen ter hoogte van de vagina. Die kan korter worden of de toegang kan vernauwen”, licht de specialist toe. “Geen seks meer hebben, kan dat fenomeen nog versterken.” Momenteel wordt onderzocht of in bepaalde gevallen een vaginaverjonging met een laserbehandeling of radiofrequentiegolven die de aanmaak van collageen en elastine bevorderen, nuttig is. Die behandelingen zorgen ervoor dat de vaginawand dikker en de vagina weer voldoende vochtig wordt. Maar ze zijn wel duur – rond de 400 euro per sessie – en worden niet terugbetaald door de ziekteverzekering. Heb je last van vaginale droogheid, kaart het probleem dan zeker aan bij je gynaecoloog, want er bestaan wel degelijk oplossingen.