Ongewenst urineverlies: de enquête

1 op de 4 vrouwen van boven de 35 en 1 op de 10 mannelijke 55-plussers krijgt te maken met ongewenst urineverlies. Vooral bij inspanningen zoals hoesten, niezen of lachen, sporten of het optillen van voorwerpen worden we hiermee geconfronteerd. Enkele weken geleden organiseerden we een bevraging over dit thema. Daaruit blijkt dat er nog veel bezorgdheid en gêne over het thema bestaat.

Aan het onderzoek namen 663 mensen deel. Driekwart van de respondenten zijn vrouwen. De grootste groep respondenten – bijna de helft – zit in de leeftijds – categorie van 55 tot 64 jaar, een derde is ouder dan 65 en één op vijf is tussen de 45 en 54 jaar oud. Uit het onderzoek blijkt dat meer dan acht op de tien van hen al te maken hadden met ongewenst urineverlies. De meeste van hen hebben hier overdag en vooral occasioneel last van, al is het voor één op de vier een regelmatig terugkerend ongemak.

Hoesten, niezen en lachen

Hoesten, niezen en lachen blijken het meest ongewenst urineverlies tot gevolg te hebben bij de ondervraagden, gevolgd door een lichamelijke inspanning en het optillen van voorwerpen. Soms is er ook geen enkele aanleiding.
Bij opwinding, tijdens het slapen of in andere, niet nader bepaalde gevallen gebeurt het tot slot soms ook. De moeilijkheid hiervan is dat het je dus op elk moment kan overkomen, ook onderweg of tijdens sociale gebeurtenissen bijvoorbeeld. Driekwart van de res pon – denten stelt dat ze er wel mee kunnen leven, maar leuk is toch anders. Het is immers erg moeilijk je spontaniteit en zelfvertrouwen te behouden.
Voor een kwart van de respondenten blijven de nadelige effecten erg beperkt, wellicht omdat ze zich weten te beschermen of slechts sporadisch ongewenst urine verliezen, maar voor anderen zijn er wel heel wat kopbrekers doorheen de dag: ze maken zich zorgen over waar de toiletten zijn op onbekende plaatsen, zijn altijd op zoek naar een toilet als ze buitengaan, of vrezen in vernederende situaties terecht te komen. Ook de angst dat anderen hun urineverlies zouden kunnen ruiken of zien is erg groot. 15% geeft zelfs ronduit aan dat dit de kwaliteit van hun leven verslechtert.

Te intiem om over te praten

Voor vele mensen zit ongewenst urineverlies nog in een taboesfeer, waarover ze niet al te veel willen praten. Vooral vrouwen blijken zich hier erg over te schamen, zeker wanneer ze 55 jaar of jonger zijn. 25,6% van de mannen en 35,6% van de vrouwen heeft er nog nooit met iemand over gesproken. Ongeveer een derde van de respondenten sprak er al over met één persoon; nog eens een derde met meerdere personen.
En terwijl fora en sociale media in het algemeen populaire plaatsen zijn om vragen te stellen of discussies te voeren, worden ze amper gebruikt om over dergelijke intieme zaken te praten.
Vooral vrouwen vertellen het zelfs niet aan hun partner (29,2% tegenover 6,3% van de mannen zegt er niets over). Waarschijnlijk zijn ze bang voor de reactie van hun wederhelft, maar wat blijkt? Wanneer mensen dit wel met hun partner gedeeld hebben, blijkt die het in de eerste plaats vervelend te vinden voor de ander, of hier geen enkel probleem mee te hebben.
De schaamte is dus nog erg groot, maar tegelijk zegt 95% erg veel behoefte te hebben aan goede informatie rond urineverlies. Precies daarom is het zo belangrijk dit onderwerp te bespreken met de huisarts, gynaecoloog of uroloog. Volgens een onderzoek zocht meer dan één op de drie mensen nog geen hulp voor hun probleem.
Wie dat wel deed, gaat vooral naar de huisarts (één op vier), en één op vijf sprak al met de gynaecoloog of uroloog. De fysiotherapeut of kinesist blijkt voor 16% van de mensen een toevlucht te bieden.

Oplossingen

Verschillende oorzaken kunnen aan de basis liggen van ongewenst urineverlies, en je kunt zelf verscheidene zaken doen om dit probleem te verhelpen.
70% van de vrouwen krijgt weer controle over hun blaas door hun manier van leven aan te passen. Eén op de drie doet bekkenbodemoefeningen; een kwart wijzigt hun levenshouding door bijvoorbeeld tijdsgebonden te plassen en minder te drinken; en nog eens een derde gebruikt producten tegen urineverlies.
Gewone inlegkruisjes worden het meest gebruikt, gevolgd door speciale inlegkruisjes voor urineverlies en een speciaal verband voor urineverlies. Bij de mannen gebruikt het leeuwendeel gewoon niets, terwijl dit bij vrouwen slechts een minderheid is. Het merendeel van de mensen wil wel speciale producten hiervoor uitproberen, maar ze weten niet goed welke producten hen hier best bij zullen helpen. Informatie en communicatie zijn voor hen dus heel belangrijk. Zeker omdat de tevredenheid over de gebruikte producten groot is, zodat ze hier allicht erg mee geholpen zouden zijn: 91% van de gebruikers van producten die speciaal gemaakt zijn voor urineverlies zijn hier tevreden tot zeer tevreden over. Ze voelen zich vooral veel zekerder, kunnen opnieuw de dingen doen die ze graag doen, kregen terug meer zelfvertrouwen en hebben hun vrijheid heroverd.

Urineverlies in cijfers*

Bij welke activiteiten treedt ongewenst urineverlies op?
Hoesten, niezen en lachen ............................................................ 66,7 %
Lichamelijke inspanning ................................................................ 33,6 %
Het optillen van voorwerpen ........................................................... 29,6 %
Geen aanleiding ............................................................................... 21,5 %
Andere ................................................................................................. 8,4 %
Opwinding .......................................................................................... 8,0 %
Tijdens het slapen ............................................................................ 6,0 %
Welke effecten heeft dit ongemak voor u?
Ik maak me zorgen over waar de toiletten zijn op onbekende plaatsen ...................................... 29,6 %
Ik heb geen van deze problemen ............................................... 24,7 %
Ik ben altijd op zoek naar een toilet als ik buitenga........................ 23,3 %
Ik maak mij zorgen om in vernederende situaties terecht te komen.............................................. 23,3 %
Ik maak me zorgen dat anderen urine bij me kunnen ruiken........... 22,4 %
Ik maak me zorgen dat anderen kunnen zien dat ik urine verlies ..... 20,9 %
Het verslechtert de kwaliteit van mijn leven ................................. 15,1 %
Ik durf niet meer te drinken ...................................................... 14,0 %
* uit het Plus-lezersonderzoek