Overleving na kankerdiagnose blijft toenemen

De overlevingskansen na een kankerdiagnose zijn de voorbije decennia fors gestegen, zo maakt de Stichting tegen Kanker bekend naar aanleiding van Wereldkankerdag. Geschat wordt dat in ons land de laatste 30 jaar zo’n 185.000 extra mensen kanker hebben overleefd.

Als de sterftecijfers voor kanker op het niveau van 1989 waren gebleven, zouden er de afgelopen drie decennia 185.000 meer sterfgevallen in België zijn geweest. Dat becijferde de Stichting Kankerregister. De vermeden sterfgevallen zijn dus recht evenredig met de extra levens die zijn gered dankzij de vooruitgang in de strijd tegen kanker. Bij de mannen gaat het om 133 000 levens, bij de vrouwen om zo’n 53 000. Opgedeeld naar het type kanker ligt bij mannen de grootste winst bij prostaat- en dikke darmkanker, terwijl dat bij vrouwen vooral om borst- en dikke darmkankerpatiënten gaat.

Die spectaculaire vooruitgang is onder meer het gevolg van baanbrekend en innovatief onderzoek, dat mee gefinancierd en ondersteund wordt door de Stichting tegen Kanker. In de voorbije 30 jaar zijn zo bijna 1000 onderzoeksprojecten mee geruggensteund.

Immunotherapie en precisie-oncologie

Precisie-oncologie en het bekende immunotherapie zijn de twee grootste revoluties van de afgelopen jaren in kankerbehandeling. Dankzij de kennis van de moleculaire mechanismen bij kanker kunnen artsen nu beter definiëren welke medicatie het best werkt bij elke patiënt. Moleculair kunnen sommige kankers zoals borst- en longkanker immers nog verder worden getypeerd en afhankelijk van het subtype worden behandeld. Op die manier kan dan efficiëntere en minder toxische medicatie worden gebruikt.

Ook de immunotherapie blijft zich in ijltempo verder ontwikkelen. Hierbij wordt het immuunsysteem van de patiënt door de behandeling ondersteund of extra actief gemaakt. Mooie resultaten worden hiermee geboekt bij bepaalde long- en darmkankers, melanoom, nierkanker en geeft hoop voor gliomen (hersentumoren), maagkankers en een aantal andere kankers.

Nog meer en beter screenen

In de Europese Unie is ongeveer 40% van de kankergevallen vermijdbaar. Vandaar dat inzetten op betere preventie en meer doorgedreven screening belangrijk blijft. Preventie is daarnaast ook een kostenefficiënte strategie voor de strijd tegen kanker op lange termijn. “Door vroegtijdige opsporing naar baarmoederhals-, borst- en dikke darmkanker, worden nu al veel levens gered en hebben vele deelnemers nog een hoge levenskwaliteit. Maar de deelname aan deze screeningsprogramma’s moet verder verhogen en er mogen geen subgroepen uit de boot vallen. In vergelijking met Nederland scoren we nog steeds ondermaats. Zo bereikt de screening naar borstkanker vandaag slechts 1 op 2 vrouwen terwijl dat in Nederland 80 % is en ook aan de screening naar darmkanker neemt nog maar de helft van de doelgroep deel.

Daarnaast staan er andere en nieuwe screeningsprogramma’s naar kanker in de wachtrij, zoals longkankerscreening, waardoor opnieuw veel gezondheidswinst kan worden geboekt,” vertelt prof Guido Van Hal ( Universiteit Antwerpen). Hij werkt mee aan een nieuw project van Stichting tegen Kanker om na te gaan hoe zo’n longkankerscreening mogelijk kan georganiseerd worden. Dit type kanker komt frequent voor maar voorlopig wordt er niet naar gescreend waardoor het vaak laattijdig wordt ontdekt.

Ook longkankerscreening?

Daardoor is de behandeling heel moeilijk en zijn de overlevingskansen lager. “Uit recente studies blijkt dat wanneer we aan longkankerscreening zouden doen, de sterfte aan longkanker sterk kan dalen, zowel bij mannen als bij vrouwen.” Obstakel hierbij is het bepalen van de doelgroep die in aanmerking komt. Zo bestaan er geen lijsten van rokers en ex-rokers en moeten onderzoekers dus op zoek naar andere kanalen om de juiste doelgroepen te rekruteren voor zo’n screening.