Elk jaar worden in ons land zo’n 15 000 mensen getroffen door een hartaanval. De overgrote meerderheid van die groep slaagt erin om vrij vlot te revalideren en het werk te hervatten. Zo’n terugkeer hangt niet alleen af van medische factoren maar ook van psychosociale en van de job zelf.
De rol van cardiale revalidatie na een hartziekte of event is daarbij van cruciaal belang. Die focust niet alleen op het fysiek herstel, het verbeteren van de conditie en het aanpakken van risicofactoren zoals roken, hoge bloeddruk of verhoogde cholesterol. Ook het begeleiden richting werkhervatting maakt onderdeel uit van dit programma.
Verschillende studies hebben intussen aangetoond dat het succes van zo’n terugkeer naar de werkvloer nauw samenhangt met de cardiale revalidatie. Die start idealiter al van bij de opname en loopt nadien verder wanneer de patiënt thuis herstelt. Een recente studie in 4 Belgische revalidatiecentra bij zo’n 330 patiënten bevestigt dat de overgrote meerderheid van de hartpatiënten die zo’n programma volgen ook effectief terug het werk kunnen opnemen. “Ruim 85 % was terug aan het werk na 1 jaar. Opmerkelijk is dat 67 % zelfs al tijdens het revalidatieprogramma- al dan niet deeltijds- terug aan het werk ging”, vertelt cardioloog prof. Dr. Johan De Sutter (Hartcentrum Gent) tijdens het jaarlijkse congres van de Belgian Society of Cardiology.
Angst en depressie
De periode dat iemand na een ingrijpende aandoening zoals een hartziekte terugkeert naar zijn dagelijkse leven, gaat vaak gepaard met angst en onzekerheid. Niet alleen angst om te hervallen maar ook opnieuw werken kan bedreigend overkomen en vergt de nodige aandacht. Door zijn multidisciplinaire aanpak speelt de cardiale revalidatie ook daarop in. “De patiënt wordt daarbij begeleid door een team aan specialisten zoals de cardioloog, de kinesitherapeut maar ook de psycholoog die zich onder meer bekommert om angsten en depressies. Ook een sociaal assistent die kijkt naar eventuele financiële, administratieve en familiale gevolgen, vervolledigt het team. De betekenis van zo’n werkhervatting kan nauwelijks overschat worden. Los van het economische belang, getuigen de meeste patiënten ook dat dit hun levenskwaliteit en die van hun omgeving weer verbetert.”
Nachtshift
Naast psychosociale factoren bepaalt ook de ernst van de aandoening, de leeftijd en de kenmerken van de job zelf of zo’n terugkeer mogelijk is. Patiënten met hartfalen, die een zware reanimatie hebben doorgemaakt, of met een hartklepontsteking (endocarditis) hebben het veel lastig om de professionele draad weer op te pikken. Ook 55-plussers gaan minder dan gemiddeld terug naar hun job. Patiënten die een stent kregen – zonder infarct- keren dan weer snelst terug.
Daarnaast kan ook het werk zelf een obstakel vormen. Zo hebben mensen met stressvolle jobs of die fysiek zware arbeid verrichten het lastiger, net als mensen die in wisselende ploegen of nachtshiften werken. “Vandaar het belang van een goede samenwerking tussen cardioloog, huisarts en arbeidsgeneesheer en van een vertrouwensrelatie tussen patiënt en werkgever.”
