Tai chi, een bewegingskunst voor iedereen!

Het maakt niet uit hoe oud of fit je bent, iedereen kan deze Chinese bewegingskunst beoefenen. En haar voordelen voor lichaam en geest kunnen op steeds meer belangstelling rekenen.

Tai chi is een meer dan zes eeuwen oude bewegingskunst die bij ons bekend raakte vanaf de jaren ’70. De Chinese monnik Zhang Sanfeng, de grondlegger van tai chi, zou zich hebben laten inspireren door een gevecht tussen een vogel en een slang, dat de slang won door haar traagheid, wendbaarheid en vloeiende bewegingen. Tai chi is gebaseerd op een aaneenschakeling van 108 bewegingen, waarbij je je ledematen uitrekt, voortdurend je middel en wervelkolom laat roteren, je lichaamsgewicht van je ene op je andere been overbrengt en je armen en benen alternerend beweegt. Tai chi doet ook een beroep op je ademhaling, je concentratievermogen en je geheugen.

“Het is de fysieke tegenhanger van de spirituele oefeningen van de taoïstische monniken, net zoals kungfu het equivalent is voor de spirituele oefeningen bij de boeddhisten”, legt Jean-Louis Lejeune (links op de foto) van de Société de Tai Chi Taoïste de Belgique, die onlangs haar twintigjarige bestaan vierde, uit. Het is dus geen sport maar een kunst! “Tai chi distantieert zich van begrippen als prestatie en perfectie. Het belangrijkste is dat je de dingen bewust doet, zoals bij mediteren”, zegt hij. “Meester Moy Lin-Shin, de oprichter van de International Taoist Tai Chi Society met verenigingen in 28 landen, stuurde tai chi een nieuwe richting uit. Hij bouwde het aspect vechtsport af en voegde er zijn kennis van de taoïstische kunst aan toe.”

Goed voor je gezondheid

Wat tai chi zoals het vandaag wordt beoefend zo interessant maakt, is dat iedereen ermee aan de slag kan, wat ook je leeftijd is en zelfs met fysieke of mentale gezondheidsproblemen. Zo maakt tai chi in Canada integraal deel uit van bepaalde revalidatieprogramma’s voor patiënten met halfzijdige verlamming. Het heeft ook zijn nut bewezen om valpartijen bij ouderen te helpen voorkomen. “Tai chi is een manier van stappen, waarmee je je vanop de grond voortstuwt, je voeten beter opheft, recht voor je kijkt en zo beter je evenwicht behoudt”, aldus Sylvie Faucher, voorzitster van de vereniging. Op een achttal locaties in Brussel geven vrijwilligers tai chi volgens het principe van het delen, zoals de oprichter het wilde. “We willen mensen helpen en hen tools aanreiken om zelf hun gezondheid te verbeteren”, zegt Sylvie Faucher. “Tai chi geneest niets, maar kan wel een behandeling ondersteunen”, vult Jean-Louis Lejeune aan. Er werd heel wat onderzoek verricht naar het belang van tai chi bij hypertensie, artritis, rugpijn, ademhalings- en spijsverteringsproblemen, de ziekte van Parkinson, multiple sclerose en fibromyalgie. De resultaten worden soms in twijfel getrokken omwille van de ontoereikende onderzoekscohorten en methodologische biases, toch wekt tai chi steeds vaker de interesse van gezondheidsspecialisten.

“We krijgen ook aanvragen van rusthuizen en verenigingen die zich inzetten voor mensen met alzheimer, maar ook met psoriasis.” Als psoriasispatiënte stelde Sylvie Faucher vast dat ze met tai chi een zeer goede algemene conditie opbouwde. “Auto-immuunziekten tasten je energieniveau aan. Tai chi kan mensen helpen om hun stress onder controle te houden en meer inzicht te krijgen in de werking van hun ziekte, maar ook in hoe ze zelf met hun aandoening omgaan”, legt Sylvie uit.

Alles hangt met alles samen

Door de holistische aanpak word je je bewust van de link tussen lichaam en geest. Een link die enkele jaren geleden nog als pseudowetenschappelijk werd weggewuifd maar vandaag op de belangstelling kan rekenen van almaar meer onderzoekers, onder meer als het over de interactie tussen de microflora in onze darmen en ons gemoed gaat. “Tai chi werkt in op parameters die op het eerste gezicht irrelevant lijken, zoals de darmtransit, die vooral bij mensen met een verminderde mobiliteit vaak een groot probleem is”, zegt Jean-Louis Lejeune.

Na verloop van tijd word je je bewust van je inwendige lichaam. “Tai chi beïnvloedt niet alleen de bloedcirculatie maar ook het lymfestelsel. Omdat het onze beenderen en spieren weer met elkaar in overeenstemming brengt, heeft het een impact op alle organen. Alles hangt met alles samen. Zo vergeten we vaak dat onze longen verbonden zijn met onze schouderbladen”, legt hij uit. Alles is zodanig gelinkt dat mensen na een tai chi les openhartiger en gelukkiger lijken, willen de aanhangers van deze bewegingskunst nog kwijt.