Tinnitus aanpakken via hersenstimulatie

Goed nieuws voor wie kampt met tinnitus. Nieuw internationaal onderzoek kon aantonen dat het gebruik van een toestel dat inwerkt op de aangetaste hersengebieden het effect van de pieptoon kan verminderen.

“Het is geen wondermiddel maar wel een heel interessante tool naast de al bestaande behandelingen”, vertelt NKO-arts dr. Michael Boedts die meewerkte aan de studie die gepubliceerd werd in Nature Communications.

Zo’n 30 procent van de Belgen heeft af te rekenen met een vorm van oorsuizen (tinnitus), waarbij je hersenen een geluid produceren dat er extern niet is. Het aantal mensen met tinnitus zit al jaren in stijgende lijn. Die onophoudelijke tuut treft alle leeftijdsgroepen maar de klachten zijn lang niet bij iedereen even ingrijpend. Soms is de piep- of fluittoon tijdelijk en verdwijnt die vanzelf, anderen ondervinden weinig hinder van de toon, maar bij een derde groep groeit die echt uit tot een vervelende, altijd aanwezige stoorzender die vaak gepaard gaat met angst, stress en slaapproblemen.

Verhoogde alertheid

“Verschillende factoren kunnen een rol spelen bij het ontstaan van tinnitus zoals gehoorschade door blootstelling aan lawaai, anatomische afwijkingen, chronische aandoeningen, stressgevoeligheid enzovoort maar meestal is het ook een symptoom van een continue overbelasting van je systeem. Doordat mensen langdurig in een staat van verhoogde alertheid verkeren, passen de hersenen zich door het mechanisme van hersenplasticiteit aan aan die nieuwe gespannen toestand. Wanneer zich dan een extra trigger voordoet zoals een virale infectie, een emotionele klap of blootstelling aan een luid geluid, die tinnitus uitlokken, kan dat volstaan om ervoor te zorgen dat de hersenen permanent in die staat van verhoogde alertheid blijven. Daardoor kan de tinnitus zich blijvend installeren in je hersenen”, legt dr Boedts (AZ Maria-Middelares en de Luisterkliniek) uit.

Bimodale stimulatie

Al jaren zoeken wetenschappers naar manieren om dit fenomeen op te lossen. Bij de bestaande behandelingen zoals cognitieve gedragstherapie, osteopathie of gehoorverlies aanpakken wordt de tinnitus dikwijls veel minder storend, en dus makkelijker om mee te leven, maar blijft die wel aanwezig. Via een behandeling met een medisch toestel (van Lenire) dat zowel geluid als elektrische stimuli naar bepaalde hersengebieden stuurt, zijn onderzoekers er nu wel in geslaagd om een stap verder te gaan. “Deze zogeheten bimodale hersenstimulatie gebeurde bij 112 mensen met tinnitus die geen gehoorschade kenden en ook niet angstig of gestresseerd waren. Gedurende 6 weken gebruikten zij twee keer per dag het toestel dat zowel via de tong als via de oren geluiden en elektrische prikkels toedient om zo de getroffen hersengebieden te stimuleren. Door het hersengebied dat de tinnitustoon voortbrengt tot rust te brengen, wordt die plasticiteit van de hersenen opnieuw geactiveerd en evolueert die geleidelijk aan richting een goede toestand, met minder oorsuizen. Eigenlijk worden die hersengebieden zo opnieuw gekalibreerd.

De resultaten waren erg opmerkelijk. Bij twee op de drie proefpersonen was er aanzienlijke verbetering van de tinnitus. Uit een eerdere studie was al gebleken dat die resultaten ook na 1 jaar nog steeds stand hielden.”

Combinatie met bestaande behandeling

Dr. Boedts ziet deze aanpak vooral als een aanvulling op de bestaande behandelingen. “We hebben intussen een protocol opgesteld waarbij we eerst via traditionele therapieën de tinnitus aanpakken. Door het behandelen van spierspanningen en angsten, raken heel wat problemen al opgelost. Indien de tinnitus nadien nog steeds te prominent aanwezig blijft, is er nu een extra tool voorhanden. Bimodale stimulatie werkt het best wanneer mensen eerst tot rust zijn gebracht en vervolgens 6 weken lang met de hersenstimulatie aan de slag gaan.” Het toestel dat zo’n 3000 euro kost, kreeg intussen al groen licht in de VS en ook in ons land is er al een audiologiepraktijk die het aanbiedt.

Op termijn verwacht dr. Boedts dat de behandeling van bimodaal – via geluiden en elektrische prikkels – verder zal evolueren naar multimodale stimulatie waarbij hersengebieden beïnvloed worden door met verschillende soorten stimuli en mogelijk niet enkel voor tinnitus, maar ook voor andere problemen.