Vaginale droogte vraagt maatwerk

Tijdens de menopauze verandert ook de vagina. Een op de twee vrouwen ervaart vaginale droogte. Een klacht die kan worden aangepakt met behandelingen op maat.

Vrouwelijke hormonen zor- gen ervoor dat intieme plekken, zoals de vagina- wand en de grote en kleine schaamlippen, voldoende dik en goed doorbloed blijven. Wanneer die hormonenproductie in de menopauze quasi stilvalt, heeft dat gevolgen. Gynaecologe dr. Marijke Aerts: “De doorbloeding vermindert en de vaginawand verdunt. Dat beïnvloedt ook de zuurtegraad van de vagina, waardoor slechte bacteriën meer vrij spel krijgen. Het kan leiden tot irritaties en na een aantal jaren ontstaat vaak een gevoel van droogte rond de schaamlippen en vagina.”De elasticiteit van de huid neemt af, met ook meer kans op kloofjes en infecties. Heel wat vrouwen scheren de schaamstreek, wat de huid nog verder uitdroogt. De vagina wordt vaak nauwer en kleiner maar soms ook losser en lakser.”

Sommige vrouwen ondervinden hier- door pijn bij het vrijen, in die mate zelfs dat ze seks gaan mijden. Ook urineverlies, een verminderd gevoel in de vagina, pijn bij het sporten, irritatie en jeuk komen voor. Vandaag zijn er tal van mogelijkheden om de hinder aan te pakken. “Belangrijk is om vrouwen een persoonlijk behandelplan op maat te bieden, waarbij therapieën onderling worden gecombineerd voor een ideaal resultaat”, benadrukken gynaecologen Marijke Aerts en Karolien Stevens.

Hormoonsubstitutietherapie (HST) met bio-identieke hormonen is een van de opties om vaginale droogte ongedaan te maken. “Deze hormonen zijn chemisch identiek aan het oestrogeen en progesteron die het lichaam zelf aanmaakt en stimuleren opnieuw de slijmproductie. Je smeert ze meestal als een gel uit op je arm. Maar je kan vaginale droogte ook bestrijden met oestrogenenzalf of vaginale ovules die je enkele malen per week in je vagina aanbrengt”, aldus dr. Aerts.

Sommige vrouwen staan terughoudend tegenover een hormonenbehandeling en voor bepaalde groepen – zoals vrouwen met verhoogd risico op hormonale borstkanker – zijn bio-identieke hormonen niet geschikt. “Maar ook voor deze vrouwen werden de jongste jaren heel wat interessante alternatieven ontwikkeld. En ook vrouwen die al jaren in de menopauze zijn en nog steeds dergelijke klachten ervaren kunnen worden geholpen.”

Natuurlijke middelen

Omega 7-vetzuren uit duindoornolie zijn doeltreffend om droge slijmvliezen in de vagina, maar ook van de ogen en neus te bestrijden. “Duindoornbessen zijn rijk aan natuurlijke antioxidanten. Ze verbeteren de conditie van de slijmvliezen van binnenuit. Je start met een hoge aanvangsdosis om daarna af te bouwen tot een onderhoudsbehandeling”, weet menopauzeconsulente Leen Steyaert. Fyto-oestrogenen zijn interessant bij lichtere klachten. Probiotica, zoals lactobacillus-ovules, die je in de vagina inbrengt, helpen dan weer de zuurtegraad in evenwicht houden en vormen zo een eerste afweer tegen infecties. “Ze bieden ook hulp als je door droogte pijn ondervindt bij het vrijen en werken even goed als een glijmiddel. Seksueel actief blijven vormt trouwens het beste smeermiddel voor je vagina.”

Bloedplaatjes en fillers

PRP-injecties, een methode die al opgang heeft gemaakt in de esthetische en fysische geneeskunde, hebben hun weg gevonden als behandeling voor vaginaverjonging. Marijke Aerts: “Bij deze minimaal invasieve ingreep wordt een beetje bloed afgenomen, dat vervolgens in een centrifuge wordt gefilterd, waardoor de bloedplaatjes van de andere componenten worden gescheiden. Deze plaatjes bevatten een grote hoeveelheid groeifactoren. Door deze geconcentreerde plaatjes lokaal in te spuiten, krijgt de vaginawand een impuls om weer collageen aan te maken, wat de huidkwaliteit op vrij korte tijd enorm verbetert. Je gebruikt eigenlijk je eigen lichaam om te genezen. Met deze aanpak draai je de klok sterk terug, waarna het verouderingsproces natuurlijk wel weer hervat.”

De aanpak met hyaluronfillers is een beetje vergelijkbaar. Bekend als toepassing in het gelaat, worden ze vrij recent ook aangewend voor de vaginawand. De fillers worden rond de blaas en aan de onderkant van de vagina geïnjecteerd. “Een bepaald type filler geschikt voor de vagina trekt 1.000 keer zijn gewicht in vocht aan. Dat geeft een spectaculaire boost aan de vaginahuid. In amper zes weken zijn de droogteproblemen voor maanden van de baan.”

Vaginale laser

Sinds enkele jaren zijn vaginale lasers in zwang als behandeloptie. Het aanbod is intussen gegroeid, van vrij krachtige lasers zoals Mona Lisa Touch, tot meer zachtere types zoals Petite Lady. “Die laatste laser maakt kleine gaatjes aan de binnen- en buitenzijde van de vagina. We gebruiken een licht verdovende gel maar de behandeling is helemaal niet pijnlijk. De kleine wondjes die ontstaan, zetten een genezingsproces in gang waarbij de huid zichzelf vernieuwt door opnieuw bindweefsel en elastine te produceren. De doorbloeding verbetert en de huid wordt weer steviger en vochtiger. Meestal zijn drie tot vijf behandelingen nodig, met telkens een maand tussen, voor een optimaal resultaat dat zeker een jaar aanhoudt, waarna een herhalingssessie kan volgen.” Er hangt wel een prijskaartje vanaf 400 euro per behandeling aan vast.