Ze zijn allebei onzichtbaar voor het blote oog en staan vooral bekend als virulente ziekteverwekkers. Logisch dat ze vaak met elkaar worden verward, terwijl het totaal verschillende ‘beestjes’ zijn.
Wat is het verschil?
Een bacterie leeft, terwijl een virus meestal als een niet-levend organisme wordt beschouwd. Een virus is geen cel en heeft dus een gastheercel van mens of dier nodig om zich te kunnen vermeerderen. Een bacteriecel kan zichzelf vermenigvuldigen en heeft ook alles aan boord om zichzelf in leven te houden of bepaalde functies uit te voeren, zoals stoffen afbreken, zuurstof produceren, enz. Een bacterie is een stuk complexer en ook veel groter dan een virus. Een virus is niet meer dan een propje genetisch materiaal (DNA of RNA), omgeven door wat eiwitten en vetten. Over hoeveel virussen er precies zijn en hoe ze ontstaan zijn, tasten wetenschappers nog steeds in het duister.
Schadelijk én nuttig
Bacteriën en virussen zaaien niet enkel dood en verderf, ze kunnen ook nuttig zijn. Sommige virussen zijn in staat om ziekmakende bacteriën te doden. Zo zou een virus een nieuwe oplossing bieden voor bepaalde bacteriële infecties, zoals salmonella, en voor bacteriën die superresistent zijn voor antibiotica. En een infectie met een tamelijk onschadelijk virus, zoals herpes, beschermt wellicht tegen schadelijkere virussen, doordat het ons immuunsysteem activeert.
Medicatie
Antibiotica werken uitsluitend bij bacteriële infecties. Medicatie ontwikkelen tegen virale besmettingen is veel lastiger. Virussen maken immers gebruik van onze eigen stofwisseling, zodat stoffen die de groei van virussen in ons lichaam remmen, ook ingrijpen op onze eigen stofwisseling. Bovendien zijn antibiotica er vaak op gericht om bepaalde processen in een bacteriecel te blokkeren en zo de ziekteverwekker uit te schakelen. Bij een virus zijn die processen er niet en kunnen ze dus ook niet worden lamgelegd via medicatie.
Dank aan dr. Hetty Helsmoortel, moleculair bioloog en auteur van ‘De geknipte genen’.
