Amerikaanse burgers zullen binnenkort toegang hebben tot esketamine, een nieuw geneesmiddel dat wordt voorgesteld als een revolutie in de behandeling van depressies. Het geneesmiddelenagentschap van de VS, de FDA, zette dinsdag het licht op groen voor de verkoop van het product, dat in de vorm van een neusspray op de markt komt.
Het geneesmiddel zal in de VS verkrijgbaar zijn onder de naam Spravato. Het is geproduceerd door Janssen, onderdeel van Johnson & Johnson. Het geneesmiddel kan soelaas bieden voor volwassen patiënten die kampen met een depressie die aanhoudt ondanks het gebruik van de huidige beschikbare middelen. Vanwege mogelijke bijwerkingen mag het alleen onder medisch toezicht genomen worden.
‘Dit is een belangrijke ontwikkeling in de behandeling van depressies’, zegt dokter Pierre de Maricourt, diensthoofd van het Hôpital Sainte-Anne in Parijs, aan het Franse persagentschap AFP. Het ziekenhuis nam deel aan twee klinische fase 3-tests die gefinancierd werden door Janssen.
Specialisten zeggen dat de vorige belangrijke ontwikkeling in de behandeling van depressies dateert van een dertigtal jaar geleden. Toen werd fluoxetine op de markt gebracht, het antidepressivum dat bekend is onder het merk Prozac.
Niet zonder risico’s
‘Ons zeer complete onderzoeksprogramma naar esketamine via een neusspray wijst op een positief risico-batenprofiel voor volwassenen die kampen met een depressie en resistent zijn voor de huidige behandelingen’, zegt Husseini K. Manji, de verantwoordelijke therapieën in het domein neurowetenschappen bij Janssen. Volgens het laboratorium zou het actieve bestanddeel ook bewezen hebben dat het helpt tegen zelfmoordgedachten.
Reden tot bezorgdheid bij het gebruik van esketamine zijn de mogelijke bijwerkingen. Ketamine, soms ook wel ‘Special K’, ‘Kit Kat’ of ‘Vitamine K’ genoemd, wordt gebruikt als een opwekkende drug, die de zintuigelijke waarnemingen versterkt. Maar ze kan ook leiden tot een gevoel van dissociatie, van het uittreden uit het eigen lichaam.
Behandeling in ziekenhuis
Janssen Pharmaceutica zegt dat dat effect inderdaad waargenomen werd tijdens de klinische tests binnen het uur na inname van het geneesmiddel, toen patiënten nog onder medisch toezicht stonden. Het zou dezelfde dag nog verdwijnen. ‘Om die reden zal dit a priori een behandeling zijn die in het ziekenhuis wordt toegediend, omdat een uur erna medische toezicht nodig is. Je neemt dit niet elke dag en niet thuis’, zegt dokter Maricourt.
Uit de klinische tests zou geen risico op verslaving gebleken zijn. In oktober 2018 werd ook aan het Europese geneesmiddelenagentschap gevraagd om het product op de markt te brengen.
