Zo herken je hielspoorklachten

Joggershiel of hielspoor zijn twee termen die verwijzen naar hielklachten die veroorzaakt worden door een ontsteking van de voetzoolpees (fasciitis plantaris). Wanneer zo’n ontsteking lang aanhoudt, kan dat leiden tot botaanwas. Vandaar de benaming hielspoor.

Vlammende startpijn na lang zitten, pijn meteen bij het opstaan en die kan uitstralen naar de achillespees, een gevoelige plek onderaan je hiel en eventueel een lichte zwelling. In ruststand verkort de pees en verstijft hij waardoor dat pijn geeft wanneer je opnieuw loopt. De pijn neemt meestal af na een beetje stappen maar keert na verloop van tijd weer terug. Daardoor twijfelen velen of er wel sprake is van een ontsteking en blijft een behandeling natuurlijk langer uit. Ook na een tijdje autorijden kunnen pijnklachten optreden door de onnatuurlijke houding van de voet tegen de pedaal.

Al deze klachten kunnen wijzen op een ontsteking van de grote voetzoolpees (fasciitis plantaris). Die vertrekt onderaan je hiel en loopt door tot aan de bal van je voet. Vooral de aanhechting van de pees aan het hielbeen geeft ontstekingspijn. Na verloop van tijd kan het hielbot hierop reageren door een benige aanwas aan te maken in de vorm van een haakje. Dat is het befaamde hielspoor, maar het is niet de bron van je pijnsensatie.

Elasticiteit

De typische hielpijn is te wijten aan de pees die door de ontsteking langdurig onder spanning komt te staan. Uiteindelijk verliest de pees haar elasticiteit en wordt ze korter. Vergelijk het met een elastiek. Een gezonde voetzoolpees kan zich in geen tijd uitrekken bij elke voetbeweging. Bij een aangetaste pees is die elastiek een strak touw geworden waar geen rek meer op zit. De oorzaak van deze ontsteking is een overbelasting die het gevolg kan zijn van overgewicht, actief sporten, veel staan, een verkeerde naar binnen gekeerde beweging van de voet bij het stappen maar soms kan er ook geen concrete oorzaak worden aangeduid. Deze ontsteking komt vaak voor in combinatie met verkorte kuitspieren.

Rekken en stretchen

Er zijn verschillende behandelingsmogelijkheden om deze ontsteking aan te pakken. Ontstekingsremmens slikken hebben geen zin. Bij hevige pijn kan je wel paracetamol nemen. Als basisbehandeling wordt meestal gestart met aangepaste oefeningen bij een kinesitherapeut om de verkorte voetzoolpees opnieuw te rekken en te stretchen zodat ze aan flexibiliteit wint. Na ongeveer 4 à 6 weken is er beterschap merkbaar maar een volledige revalidatie kan tot zes maanden vergen. Die oefeningen kunnen gecombineerd worden met steunzooltherapie die de voetzoolpees helpt uit te rekken. Belangrijk hierbij is dat je kiest voor steunzolen op maat en geen gelhieltjes of passe-partoutzooltjes die alleen voor wat schokdemping zorgen.

Ook een nachtspalk dragen is nuttig omdat dit de vezels van voetzoolpees tijdens je slaap opgerekt houdt. Dat vermindert vaak ook de startpijn bij het opstaan. Andere aanvullende behandelingen zijn infiltraties met corticosteroïden, die tijdelijk de ontstekingspijn onderdrukken en shockwavetherapie om het herstel te bevorderen. Daarbij worden schokgolven via je huid naar de pijnlijke plek gestuurd. Deze therapie verbetert de lokale bloedcirculatie en werkt pijndempend, maar de resultaten zijn wisselend. Een operatie waarbij de pees wordt doorgesneden om zo de spanning weg te halen is de laatste optie. In de meeste gevallen is dat niet nodig.