Anne Martens: ‘Het stoort me dat men een pandemie gebruikt om aan politiek te doen’

Anne Martens, arrondissementscommissaris in West-Vlaanderen, blikt terug op 2020 en kijkt voorzichtig vooruit. Wat denkt ze over haar eigen aanpak in de zomer? En over de federale maatregelen?

“Ik vond 2020 een bijzonder moeilijk jaar, zeker voor de jeugd. Ik heb het geluk gehad dat ik het vrij druk had met mijn job, zo kon ik mijn gedachten af en toe verzetten. Maar mijn job was bij momenten ook zeer druk! In de zomer werd ik een tijdje waarnemend gouverneur van West-Vlaanderen. Dat was voor mij de drukste periode van het jaar en ik ben eigenlijk best fier op die weken. In West-Vlaanderen bestond toen nog geen overleg met de burgemeesters en ik heb dat tweewekelijks online georganiseerd.

Veel burgemeesters hebben me daar nadien over aangesproken en hebben gezegd dat ze dat enorm op prijs stelden. Ik ben benoemd als arrondissementscommissaris tot aan mijn pensioen en ik doe mijn job ook heel graag. Maar als ik ooit de kans krijg om gouverneur te worden, doe ik het meteen!”

Politiek tijdens een pandemie

“Met het covid-19 beleid zitten we nu in een federale fase, dat wil zeggen dat de federale minister van Binnenlandse Zaken bevoegd is. Zij zal natuurlijk proberen om de volledige regering, of toch iedere bevoegde minister, in de pandemie samen te brengen. Om dat te kunnen doen, wordt er gewerkt met een overlegcomité waar heel duidelijke afspraken worden gemaakt tussen de verschillende regeringen. Nu wordt het meer en meer duidelijk dat men in de deelstaten onderwijs of jeugd als hun bevoegdheid ziet... Ja, zij mogen daarover beslissen, maar enkel in het kader van het ministerieel besluit dat genomen is door het overlegcomité. Dat stoort mij enorm! Ik vind het een spijtige zaak dat men een pandemie gebruikt om aan politiek te doen.”

Eén leider, één boodschap

“Vooral naar de bevolking toe is het zeer belangrijk om met één stem te spreken. In een crisissituatie als deze is het cruciaal om één leider te hebben en één boodschap te brengen aan de bevolking. Dat sommige partijen tien minuten na een beslissing al zeggen dat ze er niet mee akkoord zijn, is nefast voor het draagvlak. Een politieker kan men niet censureren, zelfs niet tijdens een pandemie blijkbaar! Zo is er bijvoorbeeld op het overlegcomité beslist dat sportkampen en jeugdkampen in de paasvakantie onder bepaalde voorwaarden mogen doorgaan voor jongeren tot 18 jaar. Dat is heel concreet afgesproken, maar kort nadien begonnen sommige politici te betwisten of dat wel de afgesproken voorwaarde was. De mensen aanvaarden die tegenstrijdigheden niet meer en zo ziet men dat het draagvlak bij de bevolking aan het verkleinen is.”

Vaccinatiecampagne

“Ook over de volgorde van wie eerste gevaccineerd moet worden, is heel wat discussie geweest. Bij alle beslissingen moeten we het doel voor ogen houden. Het doel is hier om de zorgsector niet te overbelasten en om het aantal overlijdens zo veel mogelijk te beperken. Maar dan gingen er natuurlijk ook stemmen op die zeiden dat de mensen in de woonzorgcentra niet de mensen waren die meestal in de ziekenhuizen terechtkwamen. Dan vragen sommigen zich af of het niet beter zou geweest zijn om een andere vaccinatiestrategie te kiezen. Ik kan daar moeilijk over oordelen, want ik ben niet medisch geschoold... Maar ik vind dat de mensen in de taskforce met veel kennis van zaken en met de juiste mindset hebben geoordeeld. Daarom ben ik van mening dat we dat moeten aanvaarden.”

Zomer 2021

“Hoe ik kijk naar de komende maanden? Goh, alles zal afhangen van de levering van de vaccins, maar we zien dat net die levering ons zorgen baart. Zo heb ik in De Zevende Dag gehoord dat minister Wouter Beke heeft gegarandeerd dat elke 18-plusser een eerste spuit zal krijgen tegen 11 juli. Ik vrees dat dat ‘wishful thinking’ is. We zullen moeten streven naar een combinatie van gevaccineerde mensen samen met het gebruik van zelftesten om in de zomer bepaalde zaken mogelijk te kunnen maken. Een andere optie is misschien om eens een korte periode een heel strikte lockdown uit te vaardigen, want we gaan de bevolking niet nog maandenlang aan deze strikte maatregelen kunnen houden.”

Verstrengen of strenger controleren?

“Ik denk dat het momenteel heel moeilijk is om nog meer te handhaven en om veel boetes uit te schrijven. De mensen aanvaarden dat simpelweg niet meer... De motivatie is zodanig gezakt dat veel boetes uitschrijven een averechts effect zal hebben. Natuurlijk moeten de excessen aangepakt worden, maar de gewone mens constant op de heupen werken, zou nefast zijn. De cijfers gaan nog steeds de verkeerde richting uit! Ik weet dat de mogelijkheid bestaat om nog te verstrengen als dat nodig zou zijn. Ik hoop natuurlijk dat het niet hoeft!”

Interview afgenomen op 17/03/21