Batterijen wegwerpen of herladen?

We staan er niet bij stil, maar om alle technologische snufjes in huis aan de praat te houden, heeft een doorsnee gezin in ons land gemiddeld 129 batterijen in huis. Toch maar beter herladen?

Eerst een lesje chemie en fysica: een batterij bestaat uit twee elektroden – een kathode (positieve pool) en een anode (negatieve pool) -in een geleidende oplossing. De chemische energie van haar componenten (zink, koolstof, staal, lithium, mangaan, ammoniumchloride, enz.) wordt in elektrische energie omgezet. Maar omdat dit proces nooit stopt, verliest een batterij haar lading ook wanneer ze niet wordt gebruikt. Het heeft dus geen zin om batterijen te hamsteren voor het geval dat. Denk daarom ook twee keer na voor je tegen een stuntprijs tientallen batterijen tegelijk inslaat. De dag dat je de laatste batterijen nodig hebt, is hun lading al zo geslonken dat je er toch nieuwe moet kopen. Om de impact op het milieu te beperken, spreekt het vanzelf dat je oude batterijen nooit – maar dan ook echt nooit – bij het restafaval of in de natuur mag dumpen. Als sinds 1995 zamelt Bebat in ons land batterijen in – 3.067 ton in 2017 – om ze te sorteren en te recycleren. Je kan je lege batterijen intussen inleveren in meer dan 25.000 inzamelpunten.

Van supergoed tot erbarmelijk

Jaarlijks verkopen alle merken samen wereldwijd meer dan 15 miljard batterijen. En hoewel die als twee druppels op mekaar lijken – enkel de kleur verschilt naargelang het merk – zijn de verschillen soms heel groot. Want qua energieprestatie, kwaliteit, samenstelling van de gebruikte componenten en technologie, maar ook qua productie-expertise kan het om een Rolls-Royce dan wel om een rammelkar made in China gaan. En voor batterijen, nog meer dan voor andere producten, is de laagste prijs niet noodzakelijk de beste koop. Bovendien, en daar zijn alle fabrikanten het over eens, moet je je type batterij – zoutwater, alkaline, lithium... – kiezen in functie van het gebruik dat je ervan wilt maken. Aan merken geen gebrek: in de winkel en zeker online vind je er tientallen. Maar hoe goed presteren ze en zijn ze ook veilig? Daar is het antwoord twee keer: van supergoed tot erbarmelijk. Wil je de risico’s beperken, dan doe je er goed aan voor een van de vijf grote namen te kiezen: Duracell, Energizer, GP, Panasonic/Eneloop en Varta.

Welke batterij voor welk gebruik?

Zelfs als je de afstandsbediening van de televisie elke dag gebruikt, dan nog is haar stroomverbruik miniem: een keer drukken om de tv aan te zetten, nog een keer om van kanaal te veranderen of het volume aan te passen, een laatste keer om je toestel uit te zetten. Voor dit soort toepassingen heeft het weinig zin om een geavanceerde batterij te kopen. Ga voor het goedkoopste model: een Simply van Duracell, LongLife van Varta of Everyday Power van Panasonic. Terwijl Ultra Power van Duracell, Long Life Max Power van Varta en Evolta van Panasonic dan weer ideaal zijn voor de flash van je fototoestel, een drone of andere toestellen die veel energie verbruiken en dus krachtige batterijen van hoge kwaliteit nodig hebben. In beide gevallen gaat het om alkalinebatterijen, maar de technologie en de prijs verschillen. Dat aanbod vind je bij de meeste merken terug.

Laden maar!

Naast wegwerpbatterijen heb je ook herlaadbare batterijen. Hun verkoop is een beetje stilgevallen. Vreemd, want een oplaadbare batterij is weliswaar iets duurder in de aankoop, maar ook veel zuiniger in gebruik. Zo zuinig zelfs dat het een wonder is dat we nog wegwerpbatterijen kopen. Eneloop heeft de gebruikskosten van wegwerp- en oplaadbare batterijen vergeleken en kwam tot de vaststelling dat je tot meer dan 1.800 euro kan besparen... op één batterij. De Japanse fabrikant hield daarbij rekening met het indrukwekkende aantal keren van je zijn producten kan opladen: van 500 tot 3.000 keer, afhankelijk van het model. Dit ruikt naar een marketingstunt die moeilijk na te trekken valt, want veel hangt natuurlijk ook af van de elektriciteitsprijs, het gebruik, enz. Maar zelfs als de waarheid maar de helft zou bedragen, dan nog zou je veel geld uitsparen. Voor budgetbe-wuste consumenten, maar ook voor wie zijn ecologische voetafdruk wil drukken, zouden oplaadbare batterijen de eerste keuze moeten zijn. Je kan ze in zowat elk toestel gebruiken, tenzij de fabrikant het afraadt. In sommige toestellen zal je je batterijen vaker moeten vervangen dan in andere, maar los van de aankoopprijs, is dat echt het enige nadeel.