Dat fameuze zwarte gat

Anne Vanderdonckt observeert de maatschappij, haar evoluties, haar vooruitgang, haar inconsistenties. Ze deelt met u haar twijfels, haar vragen, haar enthousiasme. En als ze ergens de draak mee steekt, dan is het met zichzelf.

Het zijn anekdotes die je soms hoort als antwoord op de vraag: “Hoe gaat het met Guido?” Amper gepensioneerd en Guido (of eender welke andere mannelijke voornaam aangezien vooral mannen slachtoffer zijn – vrouwen, zo weten we, hebben hun potten en pannen als reddingsboei*) is in een zwart gat gevallen. Beroofd van de structuur die het werk hem bood, heeft Guido geen zin en geen reden meer om op te staan. Hij doolt van de ene zetel naar de andere met als enige doel het terugvinden van de televisiegids en de afstandsbediening (onder het kussen, Guido!). Met het humeur van een depressieve buldog die elke uitgestoken hand afwijst, waardoor die steeds schaarser worden.

De beschrijving hierboven is niet eens zo karikaturaal. Ik herhaal enkel wat ik hoor. En stel het zoveelste cliché dat er bestaat over 50-plussers aan de kaak. Want de waarheid, of in elk geval de waarheid die ik rondom mij zie, is dat wanneer het zwarte gat aan Guido’s deur komt kloppen, het dat veel geleidelijker en veel subtieler doet, en vooral veel later.

Om te beginnen, in dit eerste kwart van het tweede millennium na Christus, waarin AI rijmt op byebye, is Guido (66) opgelucht dat hij afscheid kan nemen van het toxische klimaat in zijn bedrijf waar het enige wat duidelijk is, is dat niemand nog weet waar het naartoe gaat, laat staan de manier waarop. Dus het pensioen is in eerste instantie een verademing, een bevrijding, een gevoel van grote vakantie. Een lang verlof waarin je je niet verveelt, zelfs al heb je, net als veel jong-gepensioneerden, geen enkel concreet plan zoals meubelmaker, vrijwilliger of meertalig worden.

Door de jaren heen, wanneer hij droomde van de vrijgekomen tijd die er ooit wel zou komen ondanks de opeenvolgende carrière-verlengende overheidsmaatregelen, spijsde Guido geregeld zijn to-dolijst. En waar hij zelf niet aan dacht, daar dacht de familie in zijn plaats aan.

Guido verticuteert dus zijn gazon, houdt de oprit vrij van onkruid, plant bomen, overschildert muren, gaat wandelen met de hond die hij geadopteerd heeft uit een asiel (een lobbes die hem vol liefde aankeek, een jeugddroom), sorteert foto’s, leest alle boeken die hij gedurende jaren verzamelde, neemt zijn krant elke ochtend door, maakt paella op zaterdagavond, bakt brood voor een hele week, gaat met plezier winkelen … Oh ja, Guido heeft ook kleinkinderen. Koters met ogen vol vertrouwen op een leeftijd waarop ze opa adoreren, die hij aan de schoolpoort gaat oppikken en meeneemt naar Walibi als het niet te hard regent. Je begrijpt: het leven van Guido is zo vol van alles wat hij zichzelf beloofd had ooit te doen dat hij het toonbeeld van levenslust is geworden. Doodmoe maar gelukkig, de Guido.

Op een dag zal het zwarte gat hem inhalen, of niet, en een schaduw werpen over zijn enthousiasme. Wanneer de euforie over de vrijheid getaand is, wanneer alle foto’s gesorteerd zijn, wanneer zijn kleinkinderen liever Super Mario Bros spelen en hij zich afvraagt wat hij hier in godsnaam doet. Wat nu? Een nieuw hoofdstuk schrijven, Guido! Misschien is dit het moment om meertalig te worden, of opnieuw te gaan sporten. Of niet.