Elke mijlpaal verdient een feestje!

Nader je de kaap van 50, 60, 70 of 80? Proficiat, dat moet je vieren! Tenzij je echt tegen die dag opziet natuurlijk... Maar misschien is dit toch dé gelegenheid om even stil te staan en een nieuwe start te nemen.

Hoe komt het toch dat we zoveel belang hechten aan leeftijd? Het is al lang bewezen dat het verouderingsproces en de snelheid waarmee het zich voltrekt, verschillen van persoon tot persoon. Het aantal jaren dat we op de teller hebben staan, is niet zo belangrijk. Verre van zelfs. En in lichamelijk opzicht verandert er niets tussen de periode vóór een verjaardag en de grote dag zelf, ook niet als we een nieuwe voordeur krijgen. En toch wordt in onze moderne maatschappij het ronden van de kaap van 60, 70 enz. vaak gezien als een keerpunt. “Die verjaardagen zijn symbolische momenten, zoals die in alle culturen te vinden zijn en altijd al hebben bestaan”, zegt dokter Caroline Depuydt, psychiater en diensthoofd in het ziekenhuis Fond’Roy (Brussel). “We hebben zulke cesuren nodig om een levensfase af te sluiten en aan de volgende te beginnen.”

Symbolische waarde geven aan je verjaardag kan helpen om de toekomst optimistisch tegemoet te zien.

Positieve blik

Vroeger gaven religieuze plechtigheden aan wanneer iemand niet langer een kind maar een adolescent was, vervolgens de volwassenheid bereikte en tot slot bij de ouden van dagen ging horen – wat gezien de lage levensverwachting al op vrij jonge leeftijd het geval was. Vandaag hebben verjaardagen die rol overgenomen. En dan zeker die waarop het eerste cijfertje verandert. Vijftig betekent in principe het einde van het hoofdstuk ‘kinderen grootbrengen, huis afbetalen’: we zetten een punt achter de fase waarin we in sneltreinvaart leven en heel wat keuzes maken op automatische piloot. Zestig houdt in dat onze beroepsloopbaan er bijna op zit. Volgens de OESO zijn we in België immers gemiddeld net geen 61 wanneer we stoppen met werken. En wanneer we de kaap van 70 en vervolgens die van 80 ronden gaat er heel wat door ons hoofd. “Toch wel een lastig moment”, erkent Marc (72). “Zelfs als je – zoals ik – nog werkt en actief bent, bestempelen de anderen en de maatschappij je als ‘oud’ wanneer je zegt dat je 70 bent. En het ergste is dat je jezelf soms ook zo ziet.”

“Probleem is dat we in onze maatschappij het ronden van zo’n kaap vanaf een bepaalde leeftijd niet meer zozeer zien als iets positiefs dat moet worden gevierd, maar veeleer als een beproeving”, beaamt de psychiater. “Vaak stel je op zo’n moment de dingen in vraag. Dat kun je met een negatieve blik doen, maar evengoed met een positieve. Zo’n rond getal kan dé gelegenheid zijn om weer aansluiting te zoeken bij je diepe innerlijke waarden, even uit de dagelijkse ratrace te stappen en de balans op te maken.” Sta bewust stil bij het moment en vier het. En besteed toch maar aandacht aan de symbolische betekenis van die verjaardag. Dat kan helpen om optimistischer naar de toekomst te kijken en, mits je jezelf de juiste vragen stelt (zie kaderstukje), de komende jaren te zien als een nieuw hoofdstuk. “Maar kan het je totaal niet schelen dat je ouder wordt, beschouw je dat als goed noch slecht en zie je er het nut niet van in om je verjaardag te vieren, dan is dat uiteraard ook helemaal oké!”

Vier op jouw manier

Je verjaardag vieren… Bwah. Niet iedereen vindt het fijn om in het middelpunt van de belangstelling te staan en kaarsjes uit te blazen in het bijzijn van een heleboel gasten. Dat is precies waar Christine, die in oktober 60 wordt, mee zit. “De echtgenoot van mijn zus heeft Italiaanse roots. Toen hij en twee van zijn Italiaanse jeugdvrienden 60 werden, hebben ze een groot feest gegeven”, vertelt ze. “De hele avond was er eten en wijn in overvloed. We hebben gedanst en ze hebben tot drie uur ’s ochtends liedjes uit hun jeugdjaren gezongen. Het was geweldig. Maar ik zie het niet zitten om voor mijn eigen verjaardag zo’n feest te organiseren. Het klopt niet met wie ik ben.”

In dat geval belet niets je om te kiezen voor een andere formule die wél strookt met wat jij leuk en boeiend vindt. “Het heeft hoe dan ook geen zin om jezelf geweld aan te doen”, zegt Caroline Depuydt. “Als je worstelt met het vooruitzicht om 60 te worden, zal een feest geen positief effect hebben. Het is belangrijk dat je jezelf de vrijheid gunt om iets te doen waar jij deugd van hebt.” Kies dus iets waar je écht zin in hebt. “Hoewel ik met vliegangst zit, heb ik altijd al gedroomd van een vakantie op een exotische bestemming”, aldus Maïté, die over een paar dagen jarig is. “Ik word 40 en dat ligt een beetje moeilijk, vooral voor een vrouw. Vandaar dat ik niet echt zin had in een feestje. Ik wou mijn verjaardag op een andere manier glans geven: door mijn vliegangst te overwinnen en samen met mijn gezin naar de Antillen te gaan. Zo’n reis maak je maar één keer in je leven. Ik vind het nog altijd niet fijn om binnenkort een veertiger te zijn, maar ik heb nu tenminste iets leuks om naar uit te kijken.”

Snak je ernaar om je leven totaal om te gooien, wees dan toch wat voorzichtig. Nogal wat mensen hebben het zwaar wanneer ze een symbolische kaap ronden en gaan aan alles twijfelen. Maar dit zijn niet altijd de meest aangewezen momenten voor drastische beslissingen (veranderen van werk, emigreren, scheiden...). “Neem de gelegenheid te baat om na te denken, dat wel, en vraag jezelf af of je er goed aan zou doen. Maar neem rustig de tijd en praat met vrienden en familie. Doe je dat niet, dan bestaat de kans dat zo’n radicale ommezwaai eigenlijk een vlucht vooruit is en helemaal niets zal oplossen.”

Inspiratie nodig?

Een nieuwe voordeur kun je op duizend-en-een manieren vieren. Enkele suggesties om je op weg te helpen:

• IN JE EENTJE OF MET ANDEREN? Een nieuwe voordeur is dé gelegenheid om tijd te maken voor jezelf. Een georganiseerde spirituele retraite is een optie, of geef jezelf een thalassokuur cadeau. Ga enkele dagen in je eentje in de bossen wandelen of maak in groep een voettocht door de woestijn – uiteindelijk stapt iedereen daar toch vaak in zijn of haar eigen bubbel. ‘Tijd voor jezelf’ kan ook rijmen met samenzijn. “Mijn familie en vrienden zijn onderdeel van mijn evenwicht”, vindt Charlotte (69). “Een moment voor mezelf is sowieso een moment samen met hen: ik wil zoveel mogelijk gezamenlijke herinneringen hebben. Dus hebben we voor mijn verjaardag een herenboerderij gehuurd in de Roussillon.”

• FEESTJE BOUWEN! Je verjaardag kun je vieren, samen met een select gezelschap van mensen die je dierbaar zijn. Maar omdat je niet elke dag 50, 60, 70… wordt, belet niets je het groots te zien. Waarom geen bar afhuren en met een eighties of discofeestje de sfeer oproepen van toen jij twintig was? Wel even checken of je entourage geen surpriseparty heeft gepland. Dat gebeurt namelijk wel vaker wanneer iemand op een nieuwe tram stapt.

• EEN DROOM WORDT WERKELIJKHEID. Misschien koester je een droom die op het eerste gezicht futiel of weggegooid geld lijkt en waar je je misschien wat voor geneert: met een Ferrari rijden op een circuit, naar de opera gaan, een grand cru classé proeven, een handtas van een luxemerk kopen… Dit is hét moment om een beetje zot te doen. Nadien moet je dan wel op zoek naar een nieuwe droom...

• EEN ZINVOLLE VERJAARDAG. Overweeg je om je leven over een andere boeg te gooien, dan kun je bij wijze van voorsmaakje je verjaardag op een speciale manier invullen. Knoop aan met je roots, reis naar het land waar je je jeugd doorbracht, werk als vrijwilliger voor een goed doel of volg een opleiding om je te vervolmaken in je hobby. Of ga een uitdaging aan om te bewijzen dat leeftijd inderdaad maar een getal is: begin te trainen voor een marathon of de beklimming van de Mont Ventoux.