Energieakkoord: btw-verlagingen, mazoutcheque en accijnsverlagingen
De regering heeft maandagavond een akkoord bereikt over de aanpak van de hoge energieprijzen. Het akkoord voorziet in een tijdelijke btw-verlaging op gas en elektriciteit, een mazoutcheque van 200 euro en een verlaging van de accijnzen op diesel en benzine.
Het pakket maatregelen heeft een kostprijs van 1,3 miljard euro, een kostprijs die grotendeels (voor 1,08 miljard euro) gefinancierd wordt door de meerinkomsten als gevolg van de hoge energieprijzen.
Verschillende opties en voorstellen lagen op tafel. Alle partijen in de Vivaldi-regering waren het erover eens dat niets doen geen optie was.
De regeringspartijen bereikten uiteindelijk een akkoord over een bijkomend pakket maatregelen. Zo komt er zowel voor elektriciteit als voor gas een tijdelijke btw-verlaging naar 6 procent. Die verlaging loopt tot eind september. Begin september komt er wel een evaluatie. Voor elektriciteit was er eerder al afgesproken om de btw tijdelijk naar 6 procent te brengen. De periode voor die verlaging wordt nu verlengd van eind juni naar eind september. Het doorvoeren van een btw-verlaging op gas in de energiefacturen van de consument zal net zoals bij elektriciteit “een zekere tijd” nodig hebben. Dat zegt de topman van de federatie van energiebedrijven Febeg, Marc Van den Bosch.
Voor gebruikers van mazout komt er een tegemoetkoming in de vorm van een cheque van 200 euro.
Aan de pomp gaan de accijnzen voor diesel en benzine omlaag met 0,175 euro per liter, of omgerekend 10 euro op een tank van 60 liter. Daar komt er midden juni een evaluatie en bij een prijs van 1,7 euro per liter treedt het cliquetsysteem in werking. Het is de bedoeling dat diesel en benzine aan de pomp al dit weekend goedkoper worden.
Daarnaast wordt ook het brede sociaal tarief verlengd tot 30 september.
Andere maatregelen
Tot slot wordt ook de mogelijkheid van tijdelijke werkloosheid verlengd tot eind juni. Dat stelsel zal vanaf 1 april kunnen ingevoerd worden “voor overmacht ingevolge de oorlog in Oekraïne“.
Volgens Groen-vicepremier Petra De Sutter worden ook de prijzen van de treintickets bevroren. De Sutter noemt het pakket maatregelen een “pijnstiller (die) nodig (is) op korte termijn”, maar ze zegt ook dat de regering zich niet mag beperken tot “symptoombestrijding”.
Het nieuwe pakket maatregelen komt bovenop de 1,1 miljard die al in februari werd beslist.
Uiteenlopende reacties
De werkgevers reageren positief op het energieakkoord, maar ze wijzen erop dat er nog meer nodig is. Zo dringt het VBO aan op duidelijkheid over de toekomstige energiemix en op maatregelen om te vermijden dat de hoge energiefactuur een loonprijsspiraal op gang zet. Unizo van zijn kant wil graag concrete maatregelen die de energiefactuur voor bedrijven zouden doen dalen. Heel wat ondernemingen dreigen anders in de problemen te komen, waarschuwt de ondernemersorganisatie. De regering heeft namelijk aan de Nationale Bank gevraagd om de gevolgen van de stijgende energie- en grondstoffenprijzen verder te onderzoeken alvorens maatregelen voor ondernemingen te nemen. Dat vindt Unizo onbegrijpelijk.
de federale oppositiepartijen, N-VA en Vlaams Belang, zijn niet te spreken over het energieakkoord. Volgens hen komt dat te laat en is het onvoldoende. “Opnieuw lezen we een reeks van maatregelen die niet alleen een minimale impact hebben op de energiefactuur, maar ook rijkelijk te laat komen”, reageren N-VA-Kamerleden Bert Wollants en Joy Donné. Die laken dat “door het getreuzel en gekibbel van de regering-De Croo de btw-verlaging van 6% er net komt wanneer de winter op zijn einde loopt en de grootste kosten al gemaakt zijn”. Vlaams Belang noemt het een pleister op een houten been. Ook de inspanningen rond de pompprijzen vindt Vlaams Belang “veel te minimaal: de prijzen zijn boven 2,20 euro geschoten, waarvan de helft naar de staat gaat. Die staat geeft daar nu 17 cent van terug: ‘peanuts’.”
Consumentenorganisatie Test Aankoop betreurt dat de verlaging van de btw op gas pas nu wordt doorgevoerd. “We vragen dit al sinds september 2021, in de wetenschap dat iets meer dan 80 procent van het gas verbruikt wordt van begin oktober tot eind maart, en slechts 17 procent tussen begin april en eind september”, zegt T-A-woordvoerder Simon November.
De Confederatie van Immobiliënberoepen Vlaanderen (CIB Vlaanderen) vreest dat bewoners van appartementsgebouwen met een collectieve stookinstallatie met het huidige energieakkoord van de federale regering wel eens uit de boot zouden kunnen vallen. “Een omvangrijk deel van die gebouwen beschikt over een collectieve stookinstallatie met verbruik op naam van Vereniging van Mede-Eigenaars en dus een rechtspersoon én een contract als professioneel verbruiker. Als de BTW-verlaging in die situatie niet van toepassing is, blijven vele tienduizenden, mensen letterlijk in de kou”, merkt Kristophe Thijs, directeur Communicatie van CIB Vlaanderen op. Vreemd genoeg wordt er in het persbericht nergens gerept over de collectieve stookinstallaties op mazout en de cheque van 200 euro waar deze bewoners eveneens naast zullen grijpen!