Kamers op overschot

Eenmaal je kroost het huis uit, kan je de vrije kamers inpalmen als extra leefruimte of verhuizen naar een kleinere woning. Al moet je je kinderen eerst nog wel zo ver krijgen dat ze hun spullen weghalen!

Wanneer een kind het nest verlaat, neemt het maar zelden z’n hele hebben en houden mee. “In de meeste gevallen laat zoon- of dochterlief tijdelijk nog een heleboel spullen achter in het ouderlijke huis – alles wat hij of zij niet meteen nodig heeft”, bevestigt woonpsychologe Ann Van den Hautte, die zowel psycholoog als opruimcoach is. Bij wijze van tijdelijke oplossing, klinkt het, alleen krijgt die heel vaak een blijvend karakter. Het is dan ook belangrijk dat je aan je kind durft te vragen om die spullen te komen ophalen of weg te doen.

Al is haast en spoed ook in dit geval niet goed. Want in eerste instantie houdt deze status quo voor je kind – en voor sommige ouders – de geruststellende illusie in stand dat terugkeren nog altijd mogelijk is, ook al zal dat wellicht niet gebeuren. Een kind dat spullen achterlaat in het ouderlijke huis, blijft daar namelijk aanwezig, zij het dan louter symbolisch.

Toch mag zo’n situatie niet eeuwig blijven duren, zo niet verandert de kamer van zoon- of dochterlief beetje bij beetje in een star niemandsland of in een rommelkot waar alle brol wordt opgestapeld. Maar wanneer is het dan tijd om die kamer leeg te maken? “Zodra je daar als ouders klaar voor bent!”, vindt de psycholoog. “Ouders moeten goed voor ogen houden dat het nog altijd hún huis is en niet langer dat van het kind. Ze hebben dus het volste recht om de kamer opnieuw in te richten of de persoonlijke toetsen die hun kind er ooit heeft aangebracht uit te gommen. Want dat kind zal zelf hoe dan ook geneigd zijn om alles bij het oude te laten. Spullen thuis achterlaten is voor het kind de gemakkelijkste oplossing: hij of zij moet er zelf geen ruimte aan opofferen en moet niet beslissen wat weg mag en wat niet.”

In papa’s bed

Soms is het dus noodzakelijk om je kroost een ultimatum op te leggen, zeker als je kind de kamer leegruimen en spullen sorteren eindeloos uitstelt. Blijft zoon- of dochterlief Oost-Indisch doof voor je verzoek, dan begin je desnoods maar zelf aan de klus... “Al geldt er op het vlak van home organizing – de kunst van het opruimen en inrichten – wel een gulden regel: je mag niets weggooien dat niet van jou is.”

Waar mogelijk moet je je kind dus betrekken bij deze grote schoonmaak. Wat jij niet meer in huis wil hebben, is jouw beslissing, maar om wrevel te voorkomen moet je je kind op de hoogte brengen – door bijvoorbeeld foto’s naar zijn smartphone te sturen – en hem of haar een laatste kans geven om voorwerpen of souvenirs op te halen. Of om die eventueel in gesloten dozen op te slaan op de zolder als je kind momenteel te krap woont.

Anderzijds is er niets dat je verplicht om schoon schip te maken, tenzij je verhuisplannen hebt. En al helemaal niet als je sentimenteel bent aangelegd. Het belangrijkste is dat je niet het gevoel hebt dat je huis vol rommel staat of dat je voortdurend terug wordt gekatapulteerd in de tijd.

“Je kan ook voor de gulden middenweg kiezen. Zeker als je van de kamer een logeerkamer of kamer voor je (toekomstige) kleinkinderen wilt maken”, oppert Ann Van den Hautte. “Haal dan al het overtollige weg, maar lijst enkele kindertekeningen in, bewaar het bed, een paar decospulletjes en wat tijdloos speelgoed... Wedden dat de kleinkinderen het zalig vinden om te overnachten in een kamer die ooit van mama of papa was?” Op die manier buig je nostalgie om tot iets vrolijks en veranker je die stevig in het hier en nu.

Eenmaal de kamer(s) vrij, rijst dé vraag: blijf je in dit huis wonen – met extra veel leefruimte – of kies je voor een kleinere woning die makkelijker te onderhouden is? Een beslissing die enkel jij kan nemen. Kleiner gaan wonen mag dan al de meest verstandige oplossing lijken, verhuizen naar een appartement als je daar geen zin in hebt, is een slechte zet en de kortste weg naar een depressie!

Een plek voor jezelf

Blijf je waar je bent? Dan kan het een goed idee zijn om je huis op te frissen, jezelf een plezier te doen én met een vernieuwd elan verder te gaan. En de kamer die ooit van je kind was een nieuwe bestemming te geven. “Je kan er een logeerkamer van maken, met een neutrale inrichting, zodat de kamer zowel voor de kleinkinderen als voor vrienden geschikt is”, suggereert Marie Degaute, specialiste binnenhuisinrichting en decoratie.

“Maar wat als je drie kinderen hebt die allemaal het ouderlijk nest uit zijn? Dan zit je met drie lege kamers. En drie logeerkamers is van het goede teveel.” In dat geval kan je de kamers een totaal andere invulling geven: een inloopkast op maat, een thuiskantoor, een knusse zithoek om ’s avonds tv te kijken, een hobbykamer...

En net als bij elke renovatie is het verstandig om vooraf goed na te denken over je wensen, noden en levensstijl.

Bij die denkoefening is het budget van cruciaal belang. Is dat beperkt, dan heeft het geen zin om onbereikbare dromen te koesteren. “Vooral omdat de vrijgekomen kamers geen echte leefruimte zullen zijn en het merendeel van de tijd niet eens gebruikt zullen worden”, tempert de specialiste.

Met de voetjes op de grond

“Wil je de kamer van je zoon of dochter opnieuw inrichten, besteed daar dan niet te veel geld aan, zeker nu materialen zo duur zijn. Zijn alle kinderen het huis uit, heb je zin in verandering en beschik je over wat financiële ademruimte, concentreer je dan eerst op de leefruimte die je al hebt, de kamers waar je echt veel tijd doorbrengt. Je zal veel meer plezier beleven aan een degelijk uitgeruste nieuwe keuken, badkamer of zithoek, dan aan een kamer met een al bij al wat kunstmatige bestemming. En niets belet je om jezelf daarna toch nog een kleine inloopkast cadeau te doen. Maar maak een kruis over maatwerk en koop die kast bij een alom bekende keten van zelfbouwmeubelen. Qua prijs-kwaliteit kom je zeker niet bedrogen uit.”

Om zicht te krijgen op de waaier aan mogelijkheden en om de opfriskosten op zijn minst ruw te ramen, is het verstandig een interieur- ontwerper of binnenhuisarchitect in de arm te nemen. “Vaak staan mensen versteld van wat het kost om een ruimte opnieuw in te richten: het is niet zelden veel duurder dan ze hadden gedacht”, erkent Marie Degaute. “Als je een specialist inschakelt, heb je tenminste een idee van de kostprijs. Overigens ben je niet verplicht om het project vervolgens ook door die specialist te laten uitvoeren. Als die echt professioneel is, zal hij of zij het perfect begrijpen dat je budget dat niet toelaat. Zijn of haar opdracht is immers volbracht: de kosten ramen.”

Kleiner en doordachter

Sommige ouders geven er de voorkeur aan van de gezinswoning naar een kleiner huis of een appartement te verhuizen. “Een manier om definitief een bladzijde om te slaan en aan een nieuw hoofdstuk te beginnen”, vindt Ann Van den Hautte. Kleiner gaan wonen is evenwel niet altijd goedkoop. En het is ook niet evident, want je moet vooraf je wensen en noden nauwkeurig in kaart brengen.

Ook in dit scenario is het allesbehalve weggesmeten geld om een specialist te raadplegen, omdat die een goede kijk heeft op de volumes, indeling en afmetingen van de ruimtes. “Mensen die op plan kopen, kunnen zich vaak moeilijk voorstellen hoe groot de kamers van hun toekomstige woning werkelijk zijn en hoe ze zich doorheen die woning zullen bewegen”, licht Marie Degaute toe. “Ze verhuizen, willen er hun meubels neerpoten en dat valt tegen omdat hun nieuwe stek veel kleiner is dan gedacht. Onlangs deed een echtpaar – allebei 65-plussers – een beroep op ons omdat ze, nadat ze in hun nieuwe woning waren ingetrokken, vaststelden dat ze niet langer de ruimte hadden om hun hele gezin te eten te vragen.” Laat je liever zelf een woning bouwen? Beknibbel dan vooraf niet op de kosten en probeer de architect en de binnenhuisarchitect te laten samenwerken. Aan die aanpak hangt een prijskaartje, maar het bespaart je wel ontgoochelingen achteraf. Want het is altijd makkelijker om een goed idee te krijgen van de binnenruimte als je een bestaande en bemeubelde woning gaat bekijken en koopt.

Welke woning je uiteindelijk ook kiest, soms kan je niet anders dan afscheid nemen van imposante meubels en erfstukken. Of je kan er slechts enkele houden. Om in een kleine woning alle ruimte optimaal te benutten, gaat er niets boven maatwerk. Andermaal vrij duur, maar je verliest geen ruimte en je kan bepaalde kamers zo inrichten dat je ze voor verschillende doeleinden kan gebruiken. Met een handige bedkast (of opklapbed) tover je een thuiskantoor in een mum van tijd om tot een logeerkamer, zodat familie of vrienden kunnen blijven overnachten zonder dat jij zelf aan comfort inboet. Want uiteindelijk is dat het allerbelangrijkste, toch?