Kerst vieren met je nieuwe partner erbij

Je hebt een nieuwe vriend of vriendin met wie je graag de kerstdagen wil delen. Maar ook met je familie. Je nieuwe partner meenemen naar de kerstdis, gezellig? Of een beproeving?

Je kinderen hebben hun eigen leven. Zij zullen wel begrip hebben voor het feit dat jij weer verliefd bent, toch? En je ouders zijn vast blij dat je na de scheiding of het overlijden van je partner weer het geluk hebt gevonden. Maar zo eenvoudig ligt het niet. Een nieuwe partner kan een familie flink overhoop halen. Voor je kinderen is het vaak het duidelijkste signaal dat hun ouders definitief uit elkaar zijn. En je ouders waren mogelijk gehecht aan je vorige partner. Wij gingen te rade bij relatietherapeute Cindy Schepers, gespecialiseerd in het begeleiden van nieuw samengestelde gezinnen. “Er is geen concreet stappenplan dat het slagen garandeert of de do’s-and-don’ts samenvat”, zegt ze. Relaties zijn complex en situaties kunnen erg verschillen. Alles draait om de houding die jij en je nieuwe partner dan aannemen.

Meen het serieus

Garanties heb je nooit over een relatie, maar het is belangrijk dat jullie het als nieuw koppel ernstig menen met elkaar vooraleer jullie mekaars familie leren kennen. Als je zelf niet zeker bent dat je verder wil met hem of haar, kan het wel erg ongemakkelijk worden aan het kerstdiner. Je familie stopt ook energie in het leren kennen van die nieuwe persoon, en het is niet fijn wanneer ze elk jaar iemand anders zien verschijnen.

Respecteer wat er al is

“Een tweede, of derde relatie is van een héél andere orde dan een eerste relatie”, zegt Schepers. Er gaat vaak al een leven aan vooraf, er is al een gezin, een familie opgebouwd. Een aantal zaken zijn al vorm gegeven. “En dus is het voor alle partijen, maar zeker voor jou en je nieuwe partner, essentieel respect te tonen voor datgene wat er al is. Bovendien is het kerstdiner in onze cultuur een belangrijk moment, elke familie heeft zijn traditie. Als je daar de eerste ontmoeting van maakt, zit er ook een hele culturele lading aan vast. Het is bij uitstek een plek waar je niet ingaat tegen bestaande familiecodes.” Voor Schepers is de kerstdis eigenlijk niet het ideale moment om een nieuwe partner voor te stellen.

Spreek alles vooraf door

“Een informele ontmoeting vooraf, in kleine subgroepjes, eerst je kinderen, dan je ouders... verloopt vaak losser”, zegt ze. Maar wat als de kerstdis de enige optie is? Je kan je nieuwe partner voorbereiden op bepaalde gevoeligheden, (on)hebbelijkheden van je familieleden. En vice versa. Zo is het belangrijk dat je kinderen en ouders weten dat je nieuwe partner erbij zal zijn op het kerstdiner. Je kan hen ook al wat vertellen over zijn of haar interesses, zodat er een gespreksonderwerp is. Dat neemt vooraf al wat druk weg. “Een valkuil die ik vaak zie bij nieuw samengestelde gezinnen: we gooien alles op een grote hoop en zien dan wel wat er gebeurt. Dat verloopt meestal niet zo goed. Want binnen een familie heb je verschillen, andere verwachtingen en belangen. Hoe meer je vooraf ontmijnt, hoe meer rust je creëert bij de eigenlijke ontmoeting.”

Overschat volwassen kinderen niet

Kunnen adolescenten of volwassen kinderen de nieuwe partner beter plaatsen dan jonge kinderen? Eigenlijk niet, zegt Schepers. “Kinderen tot een jaar of twaalf zijn daar in zekere zin makkelijker in. Ze willen vooral kunnen spelen en zullen zich nog hechten. Een puber is sterk bezig met loskomen, met zijn of haar eigen leven. Jij en je nieuwe partner moeten zich daar goed bewust van zijn. En er niet zomaar van uit gaan dat jullie een nieuw samengesteld gezin gaan vormen, dat de vakanties samen doorbrengt. Een puber zit daar echt niet op te wachten.”

Bij volwassen kinderen speelt jouw relatie met hen op dat moment een belangrijke rol. “Misschien zijn ze blij dat je terug gelukkig bent. Maar misschien net erg argwanend: gaat die persoon niet met onze erfenis aan de haal?” Dat zijn dingen waar jonge kinderen zich nog niet zoveel vragen over stellen.

Temper je enthousiasme

“Hoe raar het mag klinken als jij verliefd bent, verwacht niet dat iedereen samen met jou even euforisch is. Misschien hebben jij en je nieuwe lief in jullie enthousiasme zin om helemaal opnieuw te beginnen en de zaken te herorganiseren, bedenk dan dat dit niet noodzakelijk zo is voor je familie en zelfs danig in het verkeerde keelgat kan schieten”, klinkt de raad van de relatietherapeute. Nogmaals: respecteer wat er is, hou daar rekening mee.

Ook de verschillende familieleden kunnen onderling verdeeld zijn, misschien is je vader enthousiast, maar je dochter helemaal niet. “Voor de nieuwe partner zelf is het dan weer goed om te beseffen dat veel reacties misschien niet met hem of haar persoonlijk te maken hebben. Maar wel met de positie die hij of zij inneemt.”

Benoem de olifant in de kamer

Moet je verwijzingen naar je ex of je overleden partner vermijden uit respect voor je nieuwe liefde? “Als je ergens uitdrukkelijk niét over spreekt, zeker wanneer het een belangrijk onderwerp is, dan wordt dat een beetje de olifant in de kamer en creëert dat spanning”, zegt Schepers. Als je de houding aanneemt van respect voor wat geweest is, mag je wel naar de ex-partner verwijzen. Voor kinderen, hoe jong of oud ook, is het belangrijk dat hun vader of moeder niet doodgezwegen wordt, of simpelweg vervangen is.”

Of je die ex-partner ook moet inlichten over het feit dat je je nieuwe liefde voorstelt, hangt af van de situatie. “Als je kinderen al volwassen zijn, richt je je meestal rechtstreeks tot hen en hoeft overleg met de ex strikt noodzakelijk gezien niet. Maar in een goede verstandhouding kan het wel een vorm van respect zijn.” O ja, en dan is er nog ‘de stoel’. In veel families hebben mensen een vaste plek aan tafel, zeker met kerst. Moet je nieuwe man of vrouw exact op de plek gaan zitten waar vorig jaar nog je ex zat? “Zo’n detail kan erg beladen worden. Het is dus belangrijk daar niet te los over te gaan. Je kan het in de groep gooien: waar gaan we nu allemaal zitten? Hoe gaan we dat hier doen? Dan zoek jullie het samen uit.”

Hou het lichamelijk subtiel

“Ik zou voorzichtig zijn met het openlijk tonen van affectie”, zegt Schepers nog. Dat ligt gevoelig. “Natuurlijk willen jullie als nieuwbakken koppel graag tonen dat jullie verliefd zijn en dat het goed gaat. Een nieuwe partner voelt ook de behoefte aan erkenning van de nieuwe relatie, en lichamelijkheid wordt dan ervaren als een bevestiging. Maar zeker je kinderen kunnen dit erg ongemakkelijk vinden.” Zij zien hun ouders terug verliefd en da’s iets wat ze meestal liever niet zien. Dat kan bepaalde wonden openrijten en pijn oproepen.

“Je nieuwe liefde mag natuurlijk niet het gevoel krijgen dat hij of zij in de kou wordt gezet. Maar er zijn ook andere manieren om je verbondenheid te tonen: in elkaars aanwezigheid blijven, mekaar bij het gesprek betrekken, een subtiele aanraking. Samenvattend zou ik kunnen zeggen dat jij het bent die date met je partner, niet je familie. Vertrek dus niet met het idee dat jullie allemaal one happy family worden. Dat kan, maar dat kan evengoed niet.”