Krik het leesniveau van je kleinkind op

“Grootouders hebben een pak troeven in handen om van hun kleinkind een betere lezer te maken.” Dat zegt leescoach en onderwijsinspecteur op rust, Lieven Deprettere.

Het leesniveau van Vlaamse kinderen gaat erop achteruit. Dat bewijzen verschillende onderzoeken. Onderwijsdeskundigen, leerkrachten en bevoegde ministers bekijken wat hieraan gedaan kan worden binnen de schoolse context. Maar ook in de thuisomgeving kan een kind oefenen om een betere lezer te worden. “Als grootouder kan je heel wat bijdragen en dat zonder schooltje te spelen of je kleinkind te vervelen met moetjes en saaie opdrachten”, zegt Lieven Deprettere. Hij spitste zich als onderwijsinspecteur vooral toe op de taalvakken en is leescoach voor volwassenen.

Tijd

Een belangrijke voorwaarde om stappen vooruit te zetten in het lezen en begrijpend lezen, is er tijd voor uittrekken. “Je moet erbij gaan zitten, tot rust komen en je concentreren. Dat is nu net wat opa’s en oma’s hebben als hun kleinkinderen er zijn: tijd. Ze nemen ruimte voor hun kleinkind. Als het er is, willen ze ook samen iets doen.” Een van die activiteiten kan lezen zijn. Wat is er gezelliger dan dicht tegen elkaar aanleunen in de zetel, aan de tafel, in bed voor het slapengaan met een boek? “Lezen kan een handig middel zijn om even tot rust te komen. Door er een leuk, gezellig moment van te maken, voelt het niet aan als oefenen. Als grootouder heb je de mogelijkheid om geen druk te zetten. Dat kan kinderen helpen om hen te motiveren om te lezen, zodat ze vanzelf eens een boek vastnemen, niet omdat het moet, maar omdat ze het zelf betekenisvol en boeiend vinden.”

Traditie

Vandaag komt lezen vaak in verdrukking door allerlei andere spannende dingen als games, televisie, internet,... Vroeger waren die zaken niet of veel minder aanwezig. Lezen was, naast buiten en binnen ravotten, knutselen, helpen,... een van de favoriete ontspanningsmogelijkheden van kinderen. “Is dat niet een mooie opdracht voor grootouders: tradities doorgeven. Dingen die goed zijn en waar je plezier en voldoening aan hebt beleeft, aan je kleinkinderen meegeven”, merkt Lieven Deprettere op. “Kleinkinderen spiegelen zich aan het gedrag van oma en opa. Als ze zien dat oma en opa plezier beleven aan het lezen, dan is dat voor hen een extra stimulans om het te proberen.”

Tips

Hoe kan je je kleinkinderen concreet stimuleren om meer te lezen? Lieven Deprettere geef tips:

• Lees voor uit allerlei boeken. Baby’s, peuters en kleuters kan je voorlezen uit badboekjes, prentenboeken en voorleesboeken. Als ze een verhaaltje zelf al goed kennen, kan je hen vragen het na te vertellen aan de hand van de prenten. Ook grotere kinderen houden er nog van om naar een verhaal te luisteren.
• Toon belangstelling voor wat je kleinkind al kan. Vraag welk boek het aan het lezen is. Wat vindt het mooi, wat valt tegen aan het boek,...?
• Laat je kleinkind geregeld hardop een fragmentje voorlezen. Prijs het voor wat het al kan. Geef een beginnende lezer rustig de tijd om te spellen.
• Lees samen een boek. Lees om beurt een fragment. Maak er een spelletje van: de ene mag plots stoppen en de andere moet meteen kunnen inpikken, lees in een dialoog elk een personage,... Hou het vooral plezant.
• Las voor oudere kinderen een leesmoment in waarbij je elk je eigen boek leest. Praat achteraf over jullie ervaring: was het een makkelijke of moeilijke tekst, was het spannend, triest,...? Vertel ook over jouw eigen leeservaring.
• Creëer een leuke leessfeer. Zorg voor een gevarieerd boekenaanbod (met eigen boeken, ga samen naar de bibliotheek, koop een boek voor feest- en verjaardagen,...). Laat zien dat je zelf ook graag leest door wat boeken te laten rondslingeren in de woonkamer.