Mode-icoon Diane von Furstenberg: ‘Ik ben mijn eigen allerbeste vriendin’

In de mode is er maar weinig dat 40 jaar hip blijft. De wikkeljurk is er wel ingeslaagd. Dankzij haar al even tijdloze bedenkster Diane von Furstenberg (71), Amerikaans mode-icoon met Belgische roots.

Diane von Furstenberg woont in New York, maar werd geboren in Brussel. We kunnen op de koffie in haar geboortestad, waar ze enkele dagen bij familie logeert. Want ze is net gehuldigd als ereburger van Brussel.

Heb je nog een band met Brussel?

Brussel is mijn kindertijd. Mijn jeugd was Belgisch, mijn broer, schoonzus en nichtjes wonen hier. Weet je, hoe ouder je wordt, hoe meer betekenis je jeugd krijgt. Ik heb overal ter wereld prijzen en awards ontvangen. Maar erkenning in de stad waar je als klein meisje woonde, toen je nog niet wist wat er met je leven zou gebeuren, of er hoegenaamd iéts met je leven zou gebeuren, heeft toch een bijzondere waarde.

Aan welke plek bewaar je de beste herinneringen?

Aan mijn school, het Lycée Dachbeck in Elsene. Het was een grote school met dikke muren en een enorme trappenhal. Ik was er als kind erg van onder de indruk. Het was ook de plek waar mijn moeder school liep. Na school ging ik vaak wandelen in het Terkamerenbos.

Het gezin waarin je opgroeide heeft een pijnlijk verleden. Je moeder was een Holocaustoverlever.

Ik kom uit een internationaal gezin. Mijn vader was Russischjoods. Op zijn 17 belandde hij in Brussel om hier te studeren. Wegens de slechte situatie in Rusland keerde hij niet meer terug. Mijn moeder was joodse van Griekse origine, maar werd hier opgevoed. Tijdens WOII vluchtte mijn vader naar Zwitserland. Mijn moeder werd opgepakt en gedeporteerd naar een concentratiekamp: 14 maanden zat ze vast. Ze woog nog 29 kilo toen ze terugkwam. In 1945 trouwden mijn ouders. De dokter vertelde mijn moeder dat ze te zwak was om zwanger te worden. Maar 9 maanden later, op oudejaarsavond 1946, werd ik geboren.

Je was een soort wonderbaby

Mijn moeder geloofde stellig dat zij de kampen had overleefd om mij het leven te kunnen geven. Zo kreeg ze ook zelf een nieuw leven. Ik was haar wederopstanding. Ze noemde mij haar lichtbaken. Ik heb mij pas na haar dood gerealiseerd hoe belangrijk ze voor mij was. Ze was zeer sterk en leerde mij niet bang te zijn, omdat angst je niet vooruit helpt.

Op je 22 arriveerde je in New York, als vrouw van prins Egon von Furstenberg. Een sprookje. Maar dat was niet wat je wilde.

Het is allemaal zeer snel gegaan. Ik ontmoette Egon aan de universiteit van Genève. In 1969 raakte ik zwanger en zijn we getrouwd. Ik was verliefd op Egon, maar belangrijker dan dat: ik wilde onafhankelijk zijn. Ik had voor mijn huwelijk stage gelopen bij het Italiaanse modehuis Ferretti. Eens in de Verenigde Staten, startte ik mijn eigen modelijn.

In 1974 creëerde je je grootste succes: de wikkeljurk. Weet je nog hoe dat ging?

Ik probeerde van alles uit: T-shirtjurken, polojurken, een wikkelblouse... Ik herinner mij effectief nog het moment dat ik dacht, van deze blouse moet ik een jurk maken. Ze werd opgepikt door Vogue en de rest is geschiedenis.

Waarom sloeg ze zo aan?

Eerlijk waar, ik weet het nog altijd niet. Het gebeurde gewoon. Het was een immens succes. Ik produceerde 25.000 jurken per week. In 1976 had ik 5 miljoen wikkeljurken verkocht. Ik zeg altijd: ik heb de wikkeljurk niet gemaakt, de wikkeljurk heeft mij gemaakt. Ze betaalde al mijn rekeningen en de opleiding van mijn kinderen. Want na enkele jaren ben ik gescheiden van Egon en stond ik er alleen voor.

Men zegt wel eens dat de wikkeljurk een sociologisch statement was.

De jaren ’70 waren een goeie tijd voor vrouwen, met een sterke emancipatiegolf. Vrouwen begonnen te werken en de wikkeljurk was geschikt voor hen: elegant en makkelijk. Ik voelde mij zelf zeer geëmancipeerd en werd beschouwd als een boegbeeld: ik was een alleenstaande moeder, succesvol bedrijfsleider en schreeuwde mijn succes ook uit. Het was mijn vrijheid, en die verkondigde ik zo luid, dat het de vrijheid van velen werd. Toen was je er trots op feministe te zijn. De generatie van mijn kinderen was er bang voor. Maar ik merk dat het voor mijn kleindochters, die 19 en 18 zijn, weer erg belangrijk is. Zij kunnen niet begrijpen hoe je géén feminist kan zijn. Jonge meisjes nu zijn zich weer sterk bewust van hun positie.

Toch ben je als geëmancipeerde vrouw de naam van je ex-man blijven gebruiken.

Goeie opmerking. Kijk, het was al de naam van mijn merk toen ik ben gescheiden. Het klinkt goed en is ook de naam van mijn kinderen, die nu eigenaar zijn van het bedrijf. Egon was er best trots op. Zelfs toen ik hertrouwde, rond mijn 50ste, drong hij aan de naam te behouden.

Vandaag is DVF erg succesvol. Maar begin jaren ’80 ging je door zwaar weer.

Dat was niet de enige moeilijke periode. Ook het opstarten was lastig, vooral omdat DVF op korte tijd zo snel groeide. Maar begin jaren ’80 waren we te ver verwijderd van het oorspronkelijke DNA. De zaken gingen niet goed en ik heb alles verkocht. Twintig jaar geleden heb ik het bedrijf kunnen terugkopen en werd het opnieuw erg succesvol. Weet je, eigenlijk herinner ik mij die periode niet als een dieptepunt. Het leven kent voortdurend hoogtes en laagtes. Het verloopt zelden rimpelloos. We moeten ons continu aanpassen. De wereld verandert snel. Zeker nu, met de digitale revolutie.

Je kreeg in die periode ook kanker

Ik heb al twee keer kanker gehad. De eerste keer 25 jaar geleden. Dat was een schok, maar tegelijk ook verrijkend. Het voegt een extra laag toe aan je leven. Zoals bij een schilderij: er komt een kleur bij, waarvan je niet wist dat ze bestond. Het is een confrontatie met je eigen mortaliteit. Maar na een tijdje vergeet je dat en ga je verder. Eigenlijk ben ik mij altijd bewust geweest van mijn eigen sterfelijkheid. Ik heb zelfs al de plek bepaald waar ik begraven wil worden: in de meditatietuin in mijn buitenhuis in Connecticut. Mensen denken dat ik gek ben, maar mij brengt het rust. Ik weet dat dit ooit gebeurt, dus kijk ik het liever recht in de ogen.

Kijk je ook ouder worden recht in de ogen?

Ouder worden is het bewijs dat je leeft! Dat is voor mij echt een belangrijk punt. Als mensen ingrijpen om hun leeftijd te verdoezelen, dan vind ik dat een gebrek aan zelfrespect! Het is alsof je een deel van je leven uitwist. Als ik mijn leeftijd (71) uitspreek, kan ik het zelf nauwelijks geloven. Maar dat ben ik. Mijn gezicht en lichaam veranderen, dat is misschien minder fijn. Aan de andere kant zijn er zoveel mooie aspecten aan ouder worden. Ik heb mijn kinderen zien opgroeien en ouder worden: ze zijn 47 en 48 nu. En ik zie mijn kleindochters volwassen worden. Dat is zo fantastisch. Mijn kinderen zijn mijn grootste trots, vooral als ik kijk naar de mensen die zij geworden zijn: grappig, vriendelijk, genereus. En zij hebben op hun beurt fantastische kinderen. Mijn familie is het allerbelangrijkste in mijn leven.

Je kinderen zijn nu eigenaar van het modeimperium. Wat is jouw rol?

Ik ben zeer druk bezig. Ik zit nog in de raad van bestuur en leid jonge mensen op. De grootste fout die we ooit gemaakt hebben, is te ver afdwalen van ons DNA. Dat is zo belangrijk: nieuwkomers moeten er goed van doordrongen zijn. Een DVF-vrouw neemt de leiding, is actief en heeft een sexy look die schijnbaar geen moeite kost. Het is erg leuk om te zien hoe de jonge generatie zich dat eigen maakt. Soms is iets in mijn ogen bijvoorbeeld oubollig, maar kijken zij er heel anders naar. Dat is boeiend.

Heb je voor hen ook een levensles?

Les nummer 1 voor iedereen: heb een goeie relatie met jezelf, anders zal niets werken. Ik ben eerlijk met en veeleisend voor mezelf. En ik ben absoluut mijn eigen allerbeste vriendin.

Tijdlijn

1946

Geboren in Brussel als Diane Halfin

1969

Huwt met Prins Egon von Furstenberg. Verhuist naar New York

1970

Lanceert modelijn DVF. Wordt mama van Alexander

1971

Krijgt dochter Tatiana

1974

Ontwerpt de wikkeljurk

1978

Verkoopt modelijn

1983

Scheidt van Egon

1997

Koopt bedrijf terug

2001

Trouwt met Barry Diller

2006

Voorzitter Council of Fashion Designers of America

2010

Eerste DVF-awards voor buitengewone vrouwen

2015

Bij de 100 Most Influential People (Time Magazine)

2018

DVF verkoopt in meer dan 70 landen. Michelle Obama, Kate Middleton en koningin Mathilde zijn fan.