Tom Waes: ‘Roem is overroepen’

Reizen en avontuur, dat is het handelsmerk van Tom Waes. Maar de aanslepende coronacrisis houdt de populaire tv-ster voorlopig dicht bij huis. En dus is er tijd voor een gesprek.

Of het nu met Tomtesterom of Reizen Waes is, aan het andere eind van de wereld of in Vlaanderen, de omzwervingen van de sympathieke tv-held kluisteren Vlaanderen massaal aan het scherm. En met zijn hoofdrol in de politiereeks Undercover heeft hij ook de Nederlandse harten veroverd. Wanneer wij hem treffen herstelt Waes nog van een knieoperatie. Gelukkig heeft de Antwerpenaar in zijn appartement op Linkeroever een prachtig uitzicht op de Schelde. Dat je het niet te ver moet zoeken om mooie dingen te zien, daar is hij intussen van overtuigd. Wie zijn avonturen in Vlaanderen op televisie gemist heeft, kan ze trouwens voortaan in boekvorm beleven.

Je bent in 2020 door Vlaanderen getrokken. Wat is je het meeste bijgebleven?

Dat we het buitenland totaal niet gemist hebben. Iedereen zei me: niet op reis gaan, dat moet toch verschrikkelijk zijn voor iemand als jij! Eerst dacht ik dat ook. Maar we hebben ons hier ongelofelijk geamuseerd. We zijn vertrokken van hetzelfde uitgangspunt als in het buitenland en op zoek gegaan naar bijzondere verhalen en mensen. De staycation is natuurlijk al een tijdje een hype. Toch heb ik pas afgelopen jaar voor het eerst beseft: eigenlijk is het hier fantastisch. Ook in 2021 blijven we dichtbij. We maken dit jaar Reizen Waes Nederland. Na mijn revalidatie heb ik tot eind maart nog opnames voor Undercover. In het voorjaar hopen we in Nederland te kunnen draaien.

Heb je door de pandemie dingen over jezelf geleerd?

100 procent zeker. De tweede lockdown komt wel harder binnen, wellicht omdat het winter is. Maar ik kan er ondertussen in berusten. Toen de pandemie uitbrak, maakte de toestand mij bijzonder nerveus. Maar ik heb mij op dat moment ook gerealiseerd in wat voor ratrace ik eigenlijk zat. Ik deed te veel door elkaar. Maakte bijvoorbeeld Kamp Waes tijdens de twee weken vakantie van Undercover. Toen de wereld stil viel, besefte ik hoezeer ik mezelf achterna holde.

In normale tijden ben je 150 dagen per jaar in het buitenland. Wil je dat opnieuw, eens het virus verslagen is?

Nederland is natuurlijk ook het buitenland. En we zullen er blijven logeren voor het reisgevoel. Maar ik heb mezelf ook al de vraag gesteld of we nog wel gratuit moeten reizen. We denken eraan om het format te veranderen. Vooral vanuit ecologisch oogpunt. Want onze voetafdruk is groot, en bovendien stimuleren we met onze programma’s mensen om te reizen. We overwegen bijvoorbeeld om andere vervoermiddelen te proberen: de trein, een cargoschip, liftend. Aan de andere kant vind ik ook dat als je iets wil vertellen over de klimaatopwarming, je moeilijk anders kan dan naar Groenland te trekken om deze of gene gletsjer te laten zien. Het is een hele lastige evenwichtsoefening, maar wel een om over na te denken.

Voelt reizen voor jou als werk?

Reizen Waes is écht werk. Veel mensen zeggen ‘goeie vakantie’ wanneer ik vertrek. Maar het heeft niets met vakantie te maken! Soms is dat frustrerend. Spitsbergen is bijvoorbeeld een fantastische locatie, maar ik heb er nauwelijks van kunnen genieten, omdat we voortdurend aan het werk waren. Ik ben er dan nadien twee keer privé naartoe gereisd. Om maar te zeggen: ik reis heel graag en Reizen Waes heeft mij ongelofelijk veel dingen laten zien. Maar om er echt van te genieten moet ik er later opnieuw naartoe.

Zijn je vrouw en kinderen blij dat je er nu vaker bent?

O, da’s een beetje dubbel. Na een tijd begint mijn vrouw te vragen: zeg, wanneer ben je terug weg? Nee, eigenlijk zijn ze wel blij dat ik er vaker ben. Al was ik nu ook weer niet altijd thuis. Want we hebben ook tijdens de opnames in Vlaanderen op hotel gelogeerd. Maar ik moet toegeven dat ik er niet rouwig om was na de laatste draaidag op anderhalf uur thuis te zijn. Als we in het buitenland gedraaid hebben, zijn we na de opnames soms nog drie dagen onderweg.

We zien je vaak op avontuur in de natuur, maar eigenlijk ben je een stadsmens. Je verhuisde van Schoten naar Antwerpen.

Ik ben heel graag in de natuur, heb in Alaska vijf dagen in mijn eentje met een kayak gevaren. Maar ik ben geen kluizenaar. Ik zou nooit op afgelegen plekken kunnen wonen. Daarvoor ben ik een te sociaal dier. Da’s ook iets wat corona ons geleerd heeft: welke sociale wezens wij wel zijn. Met mijn kinderen – die niet meer thuis wonen – of vrienden afspreken heb ik enorm gemist. Dat weegt zwaar. Het is mij eigenlijk niet zozeer om de stad te doen, wel om de mensen. Ik vertoef graag in de natuur. Maar de natuur is mij te eenzaam.

Heb je een rusteloze aard?

Rusteloos niet, ongeduldig wel. Héél ongeduldig. Door corona heb ik wel geleerd mij in het onvermijdelijke te schikken. Veel mensen dachten van mij dat ik de muren zou oplopen, maar dat is absoluut niet het geval.

Iedereen kent je als BV, daarvoor had je een heel andere carrière.

Ik heb een aantal jaren als beroepsduiker gewerkt. Toen ik kinderen kreeg, wilde ik meer thuis zijn. Ik heb toen Tom Lenaerts gebeld, die een jeugdvriend van mij is, en gevraagd of er bij hem misschien een job was. Ik was ongeveer 32 toen ik bij Woestijnvis ( productiehuis) terecht kwam. Ik heb lang achter de schermen gewerkt, als redacteur en eindredacteur. Van het ene kwam het andere. Het is inderdaad een enorme carrièreswitch geweest.

Duiker, niet echt de doorsnee job.

Eigenlijk had ik al vanalles geprobeerd. Na de middelbare school ben ik een jaar Germaanse Talen gaan studeren. Maar dat heb ik niet afgemaakt. Daarna deed ik nog een poging aan de filmschool en in de marketing. Mijn ouders vonden na een tijdje dat het wel goed was geweest. Ik kon sportduiken en via via had ik gehoord dat je als onderwaterlasser veel geld kon verdienen. Dus ben ik zonder veel nadenken een cursus onderwaterlassen gaan volgen en mocht meteen aan de slag op boorplatformen in het buitenland. Maar na een tijd wilde ik dus stoppen om meer thuis te zijn. Het ironische is: dan gooi je je hele leven om, om 20 of 30 jaar later tot de constatatie te komen dat je nog vaker van huis bent. Ik ben wel ongelooflijk blij dat ik die job ooit gedaan heb. Want dat heeft mij echt leren werken en afzien. Soms klagen mijn collega’s op de filmset omdat ze lang moeten wachten. Maar dan denk ik: verdorie het is hier luxe, we krijgen koffie, te eten. Er zijn mensen die écht moeten werken.

Raak je snel uit je humeur?

Zelden. Da’s een van de voordelen aan ouder en volwassener worden. Je kan beter relativeren. Het enige wat mij nog uit mijn humeur brengt zijn de files.

Avontuur blijft de rode draad in je leven. Zit het in de genen?

Mijn vader is zeer avontuurlijk. Hij is 82 en stapte twee jaar geleden nog naar Compostela. Hij wil dat in 2021 opnieuw doen, maar het coronavirus zal er wellicht nog een stokje voor steken. Mijn vader nam mij en mijn broer als kind vaak mee in de bergen, op lange wandelingen. Achteraf bekeken denk ik wel dat hij ons de zin voor avontuur heeft meegegeven.

Je programma’s zijn kijkcijferhits, wat is je magische formule?

Meestal denk ik daar niet bewust over na, maar als ik dat toch doe: jezelf zijn, eerlijke tv maken en respectvol met mensen omgaan, ook al hebben ze een totaal andere mening. En niet te veel teren op je succes. Tomtesterom was bijvoorbeeld erg populair. De VRT en het productiehuis wilden dus een vierde reeks. Maar na een paar brainstorms hebben we besloten ermee te stoppen, omdat we er niet in slaagden te vernieuwen. Het is natuurlijk wel een luxe om dat te kunnen doen.

Eerlijk en jezelf zijn, zeg je. Is de Tom Waes op het scherm dezelfde als ernaast?

Die staat er heel dichtbij. Ik kan geen rolletje spelen, dat zou mij echt niet lukken.

Kan je je nog inbeelden niet beroemd te zijn?

Dat zou ik absoluut geen milliseconde missen! Ik ken mensen die dolgraag beroemd willen zijn, maar roem is overroepen. Ik wil niet klagen, maar het heeft toch mindere kanten. Op mijn gemak een winkel binnenstappen, dat zit er niet meer in. Er zijn altijd mensen die op mij toespringen en het gebeurt vaak dat ze mij vragen of ik misschien een boodschap wil inspreken voor iemands verjaardag of voor een belangrijke gebeurtenis. Niet dat ik dat niet wil, maar ik kan daar gewoon niet allemaal op ingaan en dan voel ik mij daar schuldig over.

Wat zou je doen als je niet voor televisie werkte?

Dan zou ik zonder twijfel natuurfotograaf worden, dat lijkt mij geweldig.