5 vragen over de hik

De hik is een vervelend verschijnsel dat iedereen kent en er bestaan ontelbare huis-tuin-en-keukentrucjes om het te verhelpen. Maar waar gaat het eigenlijk om?

l Een eerste stelt dat de hik een beschermende functie vervult om te voorkomen dat we te snel en te grote brokken voedsel zouden eten.

l Andere wetenschappers zijn ervan overtuigd dat de hik het teveel aan lucht uit de maag moet drijven.

l Een derde mogelijkheid is dat de hik een overblijfsel is van een proces voor de geboorte (een ongeboren kind begint vanaf de tweede maand af en toe te hikken) waarbij de ademhalingsspieren van het ongeboren kind getraind worden. Na de geboorte zou deze reflex blijven bestaan, maar zijn nut verliezen.

l Nog een andere groep wetenschappers beweert dat de hik voor de geboorte een vroeg stadium is in de ontwikkeling van de zoogreflex. De opeenvolgende bewegingen tijdens het hikken en het zogen zouden zeer veel gelijkenissen vertonen.

l Bewezen is wel dat er een verband bestaat tussen de hik en de CO2-concentratie in het bloed. Een hoge waarde remt de hik, een lage waarde bevordert de hik. Trucjes om te proberen de CO2-concentratie te doen toenemen zijn bijvoorbeeld in een papieren zak ademen, de adem een tijd inhouden en heel langzaam drinken (zodat je intussen ook geen verse zuurstof inademt).

l Wie vooral na het eten of drinken last heeft van de hik, kan proberen langzamer te eten of te drinken, zijn voedsel beter te kauwen en koolzuurhoudende dranken en alcohol te mijden.

l Iemand die hikt laten schrikken, kan helpen.

l IJswater drinken

l Een suikerklontje met enkele druppels azijn opzuigen...

1 Wat is . de hik?

Het middenrif (of diafragma) is een koepelvormige spier die de afscheiding vormt tussen de borst- en de buikholte. Bij het inademen trekt deze spier samen, waardoor de koepel vlak wordt, bij het uitademen ontspant ze zich. Bij de hik echter trekt het middenrif onwillekeurig en krampachtig samen, waardoor de longen uitzetten en zich zeer snel vullen met lucht. Meteen daarna bewegen de stembanden in een reflex naar elkaar toe en sluiten ze de stemspleet. De ingeademde lucht wordt hierdoor plots gestopt, waardoor het typische hikgeluid optreedt.

De hik duurt in de meeste gevallen slechts enkele minuten tot een kwartier.

2. Waardoor ontstaat de hik?

Elke prikkeling van de zenuwbaan die van de hersenen naar het middenrif leidt, vertrekkende van het verlengde merg, via het ruggenmerg tot de middenrifzenuw (nervus phrenicus) kan de hik uitlokken. Courante oorzaken zijn snel en overdadig eten of drinken, het eten van sterk gekruid voedsel, drinken van warme dranken, koolzuurhoudende dranken of alcohol, het slikken van lucht tijdens het eten, lachen of praten,... Ook bij spijsverteringsstoornissen en tijdens een zwangerschap komt de hik vaker voor.

Hikbuien die langdurig aanhouden zijn meestal het gevolg van een onderliggende ziekte zoals een ontsteking van de longbladen (pleuritis), maagbreuk, longontsteking, maag-darmziekten, levermetastasen, pancreatitis, hersen- of nieraantasting.

3. Heeft de hik een nut?

Daarover bestaan meerdere theorieën.

4. Wat kan ik ertegen beginnen?

Er bestaan talloze middeltjes die aanbevolen worden om van de hik af te raken. U kunt ze gerust allemaal eens proberen. De garantie dat een bepaald middel altijd helpt, bestaat helaas niet.

5. Wanneer moet ik een arts raadplegen?

Als de hik meer dan twee dagen aanhoudt of u er bijzonder vaak last van hebt. De dokter zal nagaan of er een onderliggende oorzaak is en of die behandeld kan worden. Zeer langdurige hikaanvallen kunnen behandeld worden met medicatie. Wanneer ook dit niet werkt, kan in zeer uitzonderlijke gevallen de nervus phrenicus geblokkeerd worden met behulp van medicatie of een heelkundige ingreep. n

Leen Baekelandt