Rusteloze benen

Als ik stil zit of in bed lig, voel ik bijna overal kleine spiertrekkingen of trillingen, vooral in mijn kuiten. Als ik in beweging ben (stappen of fietsen) heb ik dat niet. Het zou een neurologisch probleem zijn: restless legs. Kunt u mij hier iets meer over vertellen? Ik heb ook dag en nacht een brandende tong en een slechte smaak in de mond (zout- of bloedsmaak). Heeft dit iets met elkaar te maken?”

Dokter Jan Bosmans: Er bestaan verschillende kwalen die maken dat mensen hun benen niet stil kunnen houden. De bekendste benoemt men met hun Engelse namen Restless Legs Syndrome (RLS) en Periodic Limbs Movement Disorder (PLMD). Ze worden vaak met elkaar verward, zelfs door artsen.

Wat is het verschil?

Bij RLS hebt u bij het zitten of liggen een onaangenaam gevoel in de beenspieren, alsof ze niet goed liggen. Dat kan zo ongemakkelijk zijn dat het u dwingt uw benen te verleggen. Het kwellende gevoel treedt vooral op in de spieren van de kuiten. U hebt er meer last van wanneer u neerligt dan wanneer u rechtop zit. Twee tot vijf procent van de bevolking heeft rusteloze benen. Het probleem duikt op wanneer u wakker bent of probeert in te slapen.

Hebt u daarentegen PLMD, dan maakt u ook onwillekeurige bewegingen met de ledematen (vaak de benen), maar bent u zich daar nauwelijks van bewust. PLMD treedt vaak op tijdens de slaap en wordt daarom bij de slaapstoornissen ingedeeld. Meestal is de partner de eerste die erover klaagt. Maar de kwaal kan ook voor uzelf heel vervelend zijn, omdat u er wakker van kunt worden en dan ’s morgens niet goed uitgeslapen bent. PLMD komt voor bij een derde van de 65-plussers.

De oorzaak van RLS en PLMD is onbekend. Er kan een verband zijn met bepaalde neurologische aandoeningen maar meestal is dat niet het geval.

Hoe wordt de diagnose gesteld?

De diagnose van RLS wordt gesteld aan de hand van het verhaal van de patiënt. Voor de diagnose van PLMD is er meestal een slaaponderzoek nodig en dat gebeurt tijdens een opname van een tweetal dagen in een gespecialiseerd centrum. Ook mensen met RLS ondergaan soms een slaap- onderzoek, omdat ze naast rusteloze benen overdag af en toe ook een gestoorde slaap hebben. Bovendien heeft een aantal mensen zowel RLS als PLMD.

Bestaat er een behandeling?

Voor de behandeling van RLS zijn er een aantal huis-, tuin- en keukenmiddeltjes zoals warme baden, massage van de kuiten en het vermijden van coffeïne. Als de klachten ernstig zijn, wordt soms ook medicatie gegeven. De selectie van een geschikt geneesmiddel moet gebeuren door de behandelende arts. Ik ga hier dan ook niet in op de beschikbare middelen.

PLMD wordt meestal niet met geneesmiddelen behandeld, tenzij de klachten zo ernstig zijn dat de slaap er grondig door wordt verstoord.

Is er een mogelijk verband met de smaakproblemen?

Uw klachten kunnen passen bij RLS. Maar u hebt ook andere klachten die misschien van neurologische oorsprong zijn, namelijk een abnormale smaakgewaarwording. Mogelijk is er geen verband tussen beide maar helemaal uit te sluiten is het niet.

Als ik u was, dan maakte ik een afspraak met mijn huisarts. Samen kunt u een plan opmaken voor een systematische aanpak van uw problemen, eventueel met verwijzing naar een specialist. De resultaten van alle onderzoeken komen dan bij uw huisarts terecht, zodat hij het overzicht behoudt en u kan vertellen waar u precies staat en wat er moet gebeuren om u van die vervelende kwalen af te helpen.

Deze rubriek is er voor u! Hebt u vragen, laat het ons weten. Elke maand beantwoordt dokter Bosmans op deze pagina een interessante lezersvraag. Om uw privacy te vrijwaren, worden de gezondheidsvragen van lezers anoniem gepubliceerd. Schrijf naar Plus Magazine û

Gezondheid, Raketstraat 50 bus 10, 1130 Brussel of mail naar

lbaekelandt@plusmagazine.be

A Leen Baekelandt