Bescherm uw computer tegen virussen

Leen Baekelandt
Leen Baekelandt Journaliste Plusmagazine.be

Wie werkt op een pc zonder een actieve bescherming tegen virussen is niet goed bezig. Maar bescherming hoeft niet duur te zijn!

Inhoud:

Virussen bestaan haast zolang als er computers zijn. En zoals bij elke ‘ziekte’ is voorkomen beter dan genezen. Een goede virusscanner snijdt daarom virussen de pas af vooraleer ze de kand krijgen om uw computer te besmetten.

En raakt die toch geïnfecteert dan zal de virusscanner de virussen opsporen, verdachte bestanden in quarantaine plaatsen en besmette bestanden vernietigen.

Wat is een computervirus?

Een virus is een computerprogramma, geschreven door één of andere ‘zieke’ geest, dat andere programma’s kan infecteren en daardoor hun werking gaat verstoren.

Het geniepige van een virus is dat het zich ongemerkt naar uw computer kopieert en er zich op de één of andere manier gaat innestelen. Afhankelijk van de manier waarop het geprogrammeerd is, gaat zijn vernietigende werking meteen van start of houdt het zich eerst een tijdje gedeist, om pas later toe te slaan, bijvaarbeeld op een bepaalde datum of wanneer u een bepaald programma start.

Virussen kunnen verspreid worden via cd-roms en en diskettes, maar de belangrijkste bron is veruit het internet. Bij het downloaden van bestanden, het openen van e-mails,... een virus heeft vele toegangswegen tot uw computer.

Terug naar begin

Meerdere soorten virussen

In de loop der tijden werden heel wat soorten en vormen van virussen ontwikkeld. We overlopen ze kort.

Een virus dankt zijn naam aan de analogie met een echt virus. Het besmet de computer, richt er vernieling aan en probeert zichzelf te verspreiden naar andere computers.

Verspreiding kan echter enkel gebeuren door handelingen van de gebruiker. Een virus zal zichzelf niet doorsturen; het besmet bestanden, en die bestanden worden bv. doorgemaild of doorgegeven. Wanneer een besmet bestand geopend wordt, doet het virus zijn werk.

De toegebrachte schade varieert van licht vervelende nevenwerkingen (vertraagde computer, opspringende venstertjes, veranderd pc-gedrag, ...) tot zuiver destructieve acties (wissen van bestanden, wissen van harde schijf, ...)

  • Een bootsectorvirus is een virus dat zich nestelt in de bootsector (het vaste deel dat gebruikt wordt bij het opstarten) van een harde schijf of een diskette.
  • Een macrovirus is een virus dat zich verspreid via macro’s. Macro’s zijn in feite een soort miniprogrammaatjes die worden gebruikt voor het opmaken van bestanden, het automatisch plaatsen van een reeks gegevens,... Macro’s worden opgeslagen in de documenten waarop ze worden toegepast. In een macro kan een virus worden opgenomen en zo in bijvoorbeeld een Word-, Excel- of Accessbestand terecht komen. Elke computer die vervolgens dit bestand opent, raakt besmet.
  • Een filevirus verbergt zich in programmabestanden met extensies zoals .exe, .com, .dll of .scr. Zodra dit programmabestand wordt opgestart, wordt het virus actief. Vaak is het betrokken programma dan onbruikbaar en moet het na het verwijderen van het virus opnieuw geïnstalleerd worden.
  • Een BIOS-virus is misschien wel het ergste wat een doorsnee computergebruiker kan overkomen. De BIOS-instellingen van een computer omschrijven de hardware waarover u beschikt. Een BIOS-virus wijzigt deze omschrijving. Gevolg: het systeem kan niet meer opstarten. Zo kan u bijvoorbeeld plots geen diskettes meer lezen, beweert uw computer niet over een cd-romstation te beschikken hoewel dat wel het geval is enz. Meestal zit er niet veel anders op dan er een ervaren technicus bij te halen die de BIOS-instellingen kan herstellen.

En de verdorven geesten zitten niet stil. Voortdurend ontstaan er nieuwe virussen, sommige met allerhande spitsvondigheden om virusscanners in de maling te nemen, andere die voortdurend van vorm wisselen of een gemengde vorm hebben. Maar ook de ontwikkelaars van anti-virussoftware blijven niet bij de pakken zitten en ontwikkelen voortdurend nieuwe versies van hun programma’s, telkens aangepast aan nieuw gesignaleerde virussen. Daarom is het zo belangrijk héél regelmatig uw virussoftware te updaten.

Een Trojaans paard (Trojan) is een bepaald soort virus dat tot doel heeft hackers toegang te verlenen tot uw computer. Het nestelt zich ongemerkt in uw computer en zet – meestal ongemerkt de achterdeur vanuw computer open om een hacker via het internet binnen te laten. Die krijgt een seintje zodra u verbinding gemaakt heeft met het internet en kan dan rustig in uw computer rondneuzen. Zo kan hij bijvoorbeeld op zoek gaan naar gegevens van uw creditkaart, bankgegevens en andere vertrouwelijke informatie.

Een worm vindt via een open internetverbinding zijn weg naar uw computer. Soms zal het bij u geen schade aanrichten, maar uw computer enkel gebruiken om zich verder te verspreiden naar andere computers. In tegenstelling tot een virus, heeft een worm geen handelingen van de gebruiker nodig.
Een worm hoeft zich ook niet te hechten aan andere bestanden; de worm kan zichzelf zelfstandig verspreiden (het verspreidingsmechanisme zit ingebouwd). Zodra aan bepaalde voorwaarden is voldaan begint de worm zijn vernietigende werking. Wormen worden bijvoorbeeld gebruikt om op een bepaald moment massaal veel e-mails te versturen of een bepaalde website te bestoken en zo hele systemen plat te leggen.

Een hoax is een valse virusmelding, meestal via email. Hoaxen zijn dus op zich onschuldig, maar kunnen onrechtstreeks wel schade aanrichten. U krijgt bijvoorbeeld een melding van een virus met de boodschap bepaalde handelingen uit te voeren op uw computer om het virus onschadelijk te maken. Als u deze boodschap ernstig neemt, verwijdert u misschien onmisbare programma-onderdelen van uw harde schijf waardoor uw computer achteraf niet meer naar behoren werkt. Controleer daarom altijd de oorsprong van de virusmelding en bezoek altijd eerst even de websites van de grote anti-virusprogramma’s (bijv. http://vil.mcafee.com/hoax.asp? of http://www.symantec.com/business/security_response/threatexplorer/risks/hoaxes.jsp) die meestal wel een lijst van de gekende hoaxen bevatten. Ook op http://www.virusalert.nl/?show=hoaxes vindt u een overzicht van hoaxen die de ronde doen.

Terug naar begin

Hoe worden virussen bestreden?

Om besmetting van uw computer door virussen te voorkomen moet u een degelijke antivirussoftware installeren en die voortdurend up-to-date houden. In feite moet elke discette en cd-rom die u in uw computer steekt, elke email die u ontvangt en elk bestand dat uw downloadt gecontroleerd worden, zelfs als heeft u het volste vertrouwen in de persoon die u de bestanden of informatiedragers bezorgt. Hij of zij kan u zonder het zelf te weten een virus doorspelen.

Een goede virusscanner voorkomt infectie door een virus. En sluipt er toch eentje binnen, dan kan de software het kwaad meestal herstellen en erger voorkomen. Antivirussoftware omvat meestal verschillende functies:

  • de on access-scanner is permanent op de achtergrond actief en scant elk bestand dat u tracht te openen, vooraleer u er toegang toe krijgt. Wannneer een on access-scanner actief is wordt dit meestal aangegeven met een klein icoontje rechts onderaan het scherm. Als u hierop klikt krijgt u toegang tot een scherm waar u meestal ook de eigenschappen van het antivirusprogramma kunt instellen. De manier waarop de software ingesteld staat, kan een grote invloed hebben op de snelheid van uw computer, zeker wanneer die al een respectabele leeftijd heeft.
  • de on demand-scanner onderneemt enkel actie wanneer u daar zelf om vraagt. Zo kan u bijvoorbeeld specifiek een bestand, een map of diskette die u wantrouwt laten scannen. Of u kan vragen om uw hele harde schijf een keer op virussen te scannen. Bij de meeste programma’s kan u dit programmeren zodat dit bijvoorbeeld wekelijks op zaterdagnacht gebeurt (er van uitgaande dat dit een moment is waarop u zelf niet achter de computer zit). Uw computer moet op dat ogenblik wel aan staan. Afhankelijk van het aantal bestanden op uw vaste schijf kan zo’n scan enkele minuten tot enkele uren duren.

Terug naar begin

Enkele antiviruspakketten

De meest bekende antivirussoftware is ongetwijfeld McAfee VirusScan (http://us.mcafee.com/) en Norton AntiVirus (http://www.symantec.com/). Zeggen of deze ook de beste zijn, is moeilijk. Geen enkel programma zal op elk moment alle virussen tegenhouden. Daarvoor gaan virusontwerpers te vernuftig te werk. Heel veel hangt af van de snelheid waarmee op nieuwe ontwikkelingen wordt ingespeeld en natuurlijk de regelmaat waarmee u nieuwe updates installeert.
Andere virusporgramma’s waarvan u zeker ook even de mogelijkheden moet overlopen zijn: AVG (www.grisoft.com/us.homepage), Kaspersky (http://www.kaspersky.com/), Sophos (http://sophos.com/) en Panda (http://www.pandasoftware.com/).
Avast is een gratis antivirussoftware die u kan downloaden op www.avast.com/eng/free_virus_protectio.html. Hetzelfde geldt voor de versie voor privégebruik van AntiVir (http://www.free-av.com/) en Avast! Home Edition (http://www.avast.nl/) en AVG Free Edition (http://free.grisoft.com/). En eveneens gratis is HouseCall (http://housecall.trendmicro.com/). Deze software moet u echter niet downloaden. Het scannen gebeurt hierbijvan op afstand.
Denk eraan: het heeft geen zin om meerdere antivirusprogramma’s te installeren. In tegendeel, meestal verhinderen ze elkaars werking. Kiest u dus voor een andere software dan u voorheen had, zorg er dan voor dat u eerst de oude software volledig verwijdert.

Terug naar begin

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content