Computeradvies: krimp je bestanden

Plusmagazine.be Onlineredactie

Onlineredactie 14-08-2024, 13:17 Bijgewerkt op: 14-08-2024, 14:13

Grote bestanden zitten soms flink in de weg. Vooral als je ze wilt versturen naar iemand via mail of op een andere manier. Ze komen dan niet aan omdat ze te groot zijn. Gelukkig kun je ze heel makkelijk laten krimpen.

Veel mensen hebben weleens meegemaakt dat een e-mail of bericht verstuurd met een groot bestand als bijlage, niet aankwam bij de ontvanger. Het enige dat na een tijdje wel aankwam was een foutboodschap, waarin stond dat er problemen waren met de aflevering van het te grote bestand. Of het nou gaat om foto’s, documenten of video’s: vroeg of laat heb je een exemplaar dat je met het huidige formaat niet kan versturen.

Zippen

Gelukkig is er een manier om bestanden van een maatje te groot toch via internet te delen met familie, vrienden en bekenden. Je laat ze gewoon krimpen tot een kleiner formaat, zonder dat er informatie verloren gaat. Dat wordt comprimeren of inpakken genoemd. Er wordt daarbij een kopie van een bestand gemaakt voor het comprimeren. Zo blijft je originele bestand altijd nog in zijn gewone bestaan.
Vroeger moest je een speciaal programma downloaden van internet of kopen in de winkel om bestanden kleiner te maken. Een hele bekende naam was WinZip. Hier komt de bijnaam zippen voor het comprimeren van een bestand vandaan.

WinZip bestaat nog steeds, maar die heb je eigenlijk niet meer nodig als je Windows gebruikt op je computer. Windows heeft al een aantal jaren een ingebouwde compressie optie waarmee je bestanden kleiner kan maken. Dit zit wel wat verborgen, dus niet iedereen is bekend met deze mogelijkheid. In deze workshop leer je praktisch hoe je de Windows zip-functie gebruikt.

Een bestand kleiner maken

Als je een bestand hebt dat je graag wilt versturen maar te groot blijkt, kun je dat comprimeren in Windows:

Open Verkenner.
Ga naar de map met het bestand dat je kleiner wilt maken.
Klik op het bestand.
Rechtsklik op het bestand.
Hou de muispijl op de optie Kopiëren naar.
Klik op Gecomprimeerde (gezipte) map.

Er verschijnt nu automatisch een nieuw bestand met de naam van het originele bestand en daarachter eventueel .zip. Dat laatste alleen als op jouw computer ingesteld is dat de extensie -het deel van de bestandsnaam achter de punt- moet worden weergegeven. Zo niet, dan kun je het bestand ook herkennen aan het pictogram van een geel mapje met een ritssluiting ervoor. Dit is een kopie van het originele bestand, maar dan ingekrompen. Bij een bestand comprimeren krijgt het zip-bestand automatisch dezelfde naam als dat oorspronkelijke bestand.

Typ eventueel een andere naam voor het bestand als je dat wilt.
Druk op de Enter-toets.

Zo groot is het bestand nu

Je kan zo meestal niet zien hoe groot het gecomprimeerde bestand nu is. Om dat wel te zien, moet je iets aanpassen in Verkenner:

Klik boven in het venster van Verkenner op het tabje Beeld.
Klik op Details.

Je ziet nu als het goed is het formaat van de bestanden staan onder Grootte. Zo kun je het originele bestand en de gecomprimeerde versie met elkaar vergelijken. Soms is er een flink verschil, in andere gevallen maakt het amper iets uit. Dat laatste gebeurt bij bepaalde typen bestanden waarin informatie eigenlijk al gecomprimeerd is opgeslagen. Een goed voorbeeld zijn fotobestanden van het type jpg. In dat soort gevallen heeft comprimeren dus weinig zin, maar je hebt het in ieder geval geprobeerd.

Het zip-bestand is nu klaar om eventueel te versturen, bijvoorbeeld via e-mail. Je voegt het bestand net als een gewoon bestand toe als bijlage aan een mail en verzend die.

Meerdere bestanden comprimeren

Je hoeft het zippen van je bestanden niet bij een te laten. Je kan ook meerdere bestanden samen in een gecomprimeerd bestand zetten. Dat bespaart ruimte en tijd. Het heeft als bijkomend voordeel dat je zo bij elkaar horende bestanden netjes samen in een pakketje kan versturen in plaats van als allemaal losse bestanden. Dat is ook fijner voor degene die het pakketje ontvangt.

Om meerdere bestanden samen in te pakken:

Open Verkenner.
Ga naar de map met de bestanden die je wilt comprimeren. Staan de bestanden die je samen wilt inpakken in verschillende mappen? Zet die bestanden of kopieën daarvan dan eerst samen in een map, eventueel een nieuwe map.
Klik op een bestand dat je wilt inpakken.
Houd de Ctrl-toets ingedrukt en klik op de andere bestanden die je ook wilt inpakken. Ze zijn nu allemaal geselecteerd.
Rechtsklik op een van de geselecteerde bestanden.
Hou de muispijl op de optie Kopiëren naar.
Klik op Gecomprimeerde (gezipte) map.

Er verschijnt nu automatisch een nieuw bestand met de naam van een van de bestanden en daarachter eventueel .zip. Geen zip? Dan kun je het bestand ook herkennen aan het pictogram ervoor van een geel mapje met een ritssluiting. In dit zip-bestand staan de bestanden die je geselecteerd had voor het comprimeren.

Bij een bestand comprimeren krijgt het zip-bestand automatisch dezelfde naam als dat bestand. Dat is gewoonlijk handig. Bij meerdere bestanden krijgt het zip-bestand de naam van een van de bestanden in het pakket. Dat is lang niet altijd even duidelijk. Het is dan beter het zip-bestand een naam te geven die het pakket goed beschrijft. Bijvoorbeeld: Foto’s zomervakantie 2023.