7 vragen over je hospitalisatieverzekering

Jezelf beschermen tegen de hoge kosten van gezondheidszorg is noodzakelijk. Maar kies je voor een verzekering van de mutualiteit of van een privé-verzekeraar? En kan je de collectieve verzekering van je werkgever bij je pensioen behouden?

Er zijn ziektekosten die de sociale zekerheid niet dekt en voor een eenpersoonskamer betaal je supplementen. Een hospitalisatieverzekering is dan onmisbaar om de facturen betaalbaar te houden. Wat zijn de opties, beperkingen en criteria om rekening mee te houden?

1. Waarom een hospitalisatieverzekering afsluiten?

In België kost een ziekenhuisopname gemiddeld 556 euro per dag. Gelukkig hoeft de patiënt daar maar een gedeelte van te betalen. Dankzij onze sociale zekerheid betaalt de mutualiteit de gezondheidskosten terug volgens tarieven van het Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (RIZIV).
Toch wordt niet alles vergoed. Dat geldt ook wanneer je in een gemeenschappelijke kamer verblijft, maar vooral voor eenpersoonskamers. Een aanzienlijk deel van de factuur blijft ten laste van de patiënt. Het gaat dan om kamersupplementen, ‘hotelkosten’, sommige producten en diensten en alles wat de officiële RIZIV-tarieven overschrijdt. Het is artsen toegestaan om honorariumsupplementen aan te rekenen voor hun prestaties in een eenpersoonskamer, en daar maken ze vaak gebruik van. Dit kan leiden tot een prijsverhoging van 300% of meer. Kamer- en honorariumsupplementen vertegenwoordigen gemiddeld 80 tot 90% van de directe kosten die de patiënt moet dragen. Verblijf je in een gemeenschappelijke of tweepersoonskamer, dan mogen de behandelende artsen geen supplementen toepassen. Dat betekent niet dat je dan niets moet betalen, maar wel minder.
Het is dan ook niet verrassend dat 88% van de Belgen een hospitalisatieverzekering heeft, die ook kan uitgebreid worden naar alle gezinsleden door een extra premie te betalen. Je kan ze afsluiten via je werkgever in het kader van een groepsverzekering of individueel bij een verzekeraar of ziekenfonds.

2. Liever een mutualiteit of een privéverzekeraar?

Sommige hospitalisatieverzekeringen van mutualiteiten bieden vergelijkbare voordelen met die van privéverzekeraars, maar aan interessantere tarieven. Ze zijn ook toegankelijker: ze accepteren verzekerden zonder vragenlijst of medisch onderzoek, zelfs in geval van vooraf bestaande gezondheidsproblemen of bij aansluiting na je 65ste. Maar ze beperken de terugbetalingen voor een eenpersoonskamer tot 100-200% van het wettelijke tarief van het RIZIV, waardoor er kosten blijven voor de patiënt. Ook de wachttijden (vaak zes maanden) om van de garanties te genieten kunnen een hinderpaal vormen.
Privéverzekeraars bieden royalere terugbetalingen, vooral voor eenpersoonskamers, maar je betaalt wel een franchise. Daarnaast dekken ze ook vaker kosten voor ambulante zorgen of een ziekenhuisopname in het buitenland en ook van uitgaven die vóór en na de hospitalisatie gebeuren. De administratieve afhandeling is eenvoudiger dankzij een ‘hospitalisatiekaart’, waardoor de patiënt de kosten niet hoeft voor te schieten. De premies stijgen wel regelmatig en ze worden jaarlijks geïndexeerd op basis van de medische index of de gezondheidsindex (CPI), wat soms kan leiden tot stevige verhogingen van rond de 15%. En privéverzekeraars werken ook met een segmentatie op basis van leeftijd, gezondheidstoestand en locatie, wat sommige profielen kan benadelen. Dit treft vooral inwoners van Brussel, waar de hospitalisatiekosten hoger liggen.
Hoe maak je de juiste keuze? Ben je tevreden met een gemeenschappelijke kamer en zoek je een betaalbare oplossing, dan is het ziekenfonds ideaal. Maar verkies je een eenpersoonskamer of een uitgebreide dekking, dan is de privéverzekering geschikter. Ook je gezondheid is van belang: de mutualiteiten accepteren alle profielen, terwijl privéverzekeraars selectiever te werk gaan.

3. Er zijn zoveel criteria, hoe kies ik wat echt bij mij past?

Het vergelijken van verschillende hospitalisatieverzekeringen is niet zo eenvoudig. Meerdere criteria spelen een rol, zoals de keuze tussen een eenpersoons- of gemeenschappelijke kamer, de premie die je bereid bent te betalen, het bedrag van het eigen risico (franchise), de gekozen dekking, of er sprake is van een vooraf bestaande ziekte ...
Gelukkig bestaat er een hulpmiddel om dit eenvoudiger te maken. Typ in je zoekmachine “TestAankoop Gezondheid, vergelijk hospitalisatieverzekeringen” in en zo kom je uit bij een door TestAankoop ontwikkelde tool, die meer dan 40 verzekeringen van mutualiteiten en verzekeraars vergelijkt en die niet enkel voor abonnees is be-stemd. Je vult je leeftijd in, het ziekenhuis en het gewest, het type kamer en het gewenste eigen risico. Vervolgens verwijst de robot je door naar een aantal geschikte aanbiedingen. Zo krijg je een beter idee van de tarieven.

4. Is er een maximumleeftijd voor aansluiting?

De voorwaarden om een hospitalisatieverzekering af te sluiten verschillen per verzekeraar. In een brochure lezen we bijvoorbeeld het volgende: “U mag maximaal 64 jaar oud zijn op de ingangsdatum van het contract voor onze formule XX, en 69 jaar voor onze uitgebreide formule XY.” Een andere verzekeraar schrijft: “U kunt dit contract afsluiten tot de leeftijd van 70 jaar.”
Bij de mutualiteiten geldt geen leeftijdsgrens. Zij accepteren ook nieuwe aansluitingen na 65 jaar. Dit betekent niet dat het goedkoop is. Of je nu kiest voor een verzekeraar of ziekenfonds, een hospitalisatieverzekering afsluiten op je 65ste kost gemiddeld twee tot drie keer meer dan als je dit op je 45ste doet. Sluit dus zo vroeg mogelijk een aanvullende hospitalisatieverzekering af om te kunnen genieten van lagere premies.
Een andere belangrijke regel betreft de ‘levenslange dekking’: zodra je een hospitalisatieverzekering afsluit bij een verzekeraar, is die verplicht om je levenslang te verzekeren, behalve bij wanbetaling of fraude. Bij ziekenfondsen werkt het anders, daar is je hospitalisatieverzekering aan je lidmaatschap gekoppeld: ben je geen lid meer van de mutualiteit, dan eindigt je contract. Wil je daarna een nieuwe hospitalisatieverzekering afsluiten, dan zal die duurder uitvallen omdat je intussen ouder bent.
Naast de leeftijd moet je ook rekening houden met de wachttijd. Contracten leggen vaak een wachttijd op, bijvoorbeeld van zes maanden, voordat de hospitalisatiekosten worden gedekt. Word je tijdens deze wachtperiode opgenomen in het ziekenhuis, dan zullen de kosten buiten de sociale zekerheid niet terugbetaald worden, ook al heb je al premies betaald. Dit is bedoeld om te voorkomen dat mensen vlak voor een geplande ingreep een verzekering afsluiten. Uitzonderingen zijn kosten in verband met een ongeluk (per definitie onvoorspelbaar) of bij de overstap van een collectieve naar een individuele verzekering.

5. Als ik al ziek ben, kan ik mij dan verzekeren?

Ja en nee. De privésector kan een kandidaat-verzekerde weigeren. Is er voor de ondertekening van het contract al een eerder gediagnosticeerde aandoening, zoals diabetes, dan wordt dit in aanmerking genomen. Vaak vraagt men bij het afsluiten van een hospitalisatieverzekering om een medische vragenlijst in te vullen, soms aangevuld met een medisch onderzoek. Lijd je al aan een ziekte, dan mag een verzekeraar het contract weigeren, maar de wet maakt een uitzondering: als je jonger dan 65 bent en een chronische ziekte of een handicap hebt. Een andere uitzondering geldt bij de voortzetting van een collectieve ziekteverzekering op individuele basis (zie verderop). Accepteert de verzekeraar je toch, kan hij bepaalde voorwaarden opleggen, zoals een premietoeslag, de uitsluiting van terugbetalingen in een eenpersoonskamer of niet tussenkomen voor kosten die verband houden met de bestaande aandoening.
Mutualiteiten accepteren iedereen op voorwaarde dat je lid bent van het ziekenfonds, in orde bent met het betalen van je bijdragen en onderworpen bent en recht hebt op tussenkomst van de Belgische sociale zekerheid. Voor het overige gelden er geen uitsluitingen, leeftijdsgrenzen of beperkingen in geval van een vooraf bestaande aandoening. De dekking is wel minder uitgebreid. Zo is er meestal geen vergoeding voor de toeslagen in een eenpersoonskamer, en dat gedurende een periode van 3 tot 5 jaar. Na deze termijn kan je vragen om je situatie opnieuw te laten evalueren.

6. Dekt de hospitalisatie-verzekering alle gezondheidsproblemen?

Nee, zeker niet. In de algemene voorwaarden van de contracten staan diverse uitsluitingen vermeld. Dit geldt voor zorgkosten als gevolg van deelnemen aan oproer of gewelddadige handelingen, kosten door een opzettelijke daad (zoals een zelfmoordpoging) of na een ongeval bij het beoefenen van luchtsporten. Ook plastische chirurgie is niet gedekt, behalve bij reconstructieve chirurgie door een ziekte of een ongeval.
Bij de zorgkosten moeten we een onderscheid maken tussen de kosten die verband houden met een hospitalisatie en de ambulante kosten, dus buiten het ziekenhuis zoals een bezoek aan de huisarts, de kinesist, de psycholoog, voor de aankoop van medicijnen, enz. Ambulante kosten die samenhangen met een hospitalisatie zijn over het algemeen gedekt, maar worden beperkt tot 1 maand vóór en 3 maanden na de opname.
Daarom bestaan er ook verzekeringen specifiek voor ambulante zorgen. Vandaag beschikt 1 op de 7 Belgen over een dergelijke verzekering, die steeds vaker wordt aangeboden in loonpakketten van grote bedrijven. Wil je individueel zo’n verzekering afsluiten, dan kan de premie wel oplopen tot rond de 100 euro per maand voor een 60-jarige. Voor die prijs biedt een verzekeraar bijvoorbeeld een terugbetaling van 80% na tussenkomst van de mutualiteit: voor medicijnen, medische en paramedische prestaties, maar ook hoorapparaten, brilglazen, contactlenzen, krukken, enz. Een ander voorbeeld: een ambulante verzekering van een mutualiteit dekt 75% van de medische kosten met een plafond van 1.500 euro per aansluitingsjaar.
Een andere sector waarvoor een hospitalisatieverzekering weinig dekking biedt is tandheelkunde. In realiteit zal de hospitalisatieverzekering enkel tussenkomen voor tandzorg tijdens een ziekenhuisopname, als dit rechtstreeks verband houdt met een chirurgische ingreep. Tandheelkundige zorgen buiten een hospitalisatie worden niet vergoed. Het plaatsen van implantaten en tandprothesen worden beschouwd als ingrepen “van esthetische aard”. Je hebt wel specifieke tandverzekeringen, maar reken daar niet te veel op. Ze zijn duur en ook bij deze contracten krijg je te maken met wachttijden, terugbetalingsplafonds, beperkingen en uitsluitingen. Maar dat is een ander verhaal.

7. Kan ik de hospitalisatie-verzekering van mijn groepsverzekering verlengen?

Heb je een hospitalisatieverzekering via je werk en ga je bijna met pensioen? De wet Verwilghen geeft je het recht om de hospitalisatieverzekering die door je werkgever werd afgesloten individueel voort te zetten. Dat kan als je met pensioen gaat, maar ook wanneer je verandert van werk of je baan verliest. De voorwaarde is wel dat je minstens twee jaar onafgebroken aangesloten bent geweest bij een dergelijke zorgverzekering (collectief of individueel). Daarnaast is het aan jou om de verzekeraar binnen de 105 dagen na het einde van de collectieve verzekering in te lichten dat je de verzekering individueel wil voortzetten.
Het voordeel van deze formule is dat er geen wachttijd geldt, je hoeft geen nieuwe medische vragenlijst in te vullen en je betaalt geen verzekeringstaks. Het contract is identiek aan dat van de collectieve verzekering.Het nadeel van deze formule is dat je de erg voordelige tarieven van de collectieve verzekering bij je werkgever verliest, die de risico’s spreidde over meerdere verzekerden. De premie zal berekend worden op basis van je actuele leeftijd en niet meer op de leeftijd die je had toen je toetrad tot de collectieve hospitalisatieverzekering.
Hoe ouder je bent bij de overstap naar een individuele verzekering, hoe duurder de premie. Een mutualiteit schat de maandelijkse toeslag op 70% als je pas aansluit tussen de 55 en 59 jaar. Toch kan je die stijging beperken, via een wachtpolis of een continuïteitsverzekering. Daarmee doe je aan voorfinanciering van je toekomstige individuele hospitalisatieverzekering als die van je werk wegvalt, aan lagere kosten. De premie wordt dan bevroren (behoudens indexaties). Afhankelijk van de verzekeraar, de mutualiteit, de dekking, je leeftijd en andere factoren kost dit 10 tot 25 euro per maand extra. ●