De laatste jaren zijn de verkooprechten – beter bekend als registratierechten – die je in Vlaanderen betaalt als je een huis of appartement koopt sterk gedaald. Het speelt wel een rol of het je enige woning is of niet.
Er bestaan vier soorten registratiebelasting: het verkooprecht, de schenkbelasting, het verdeelrecht (bij scheiding bijvoorbeeld) en het recht op hypotheekvestiging. Alle vier zijn ze regionale materie en verschillen dus van gewest tot gewest. Het criterium om uit te maken in welk gewest er belastingen moet betaald worden kan wel verschillen. Voor de schenkbelasting op een onroerend goed wordt gekeken naar de plaats waar de schenker tijdens de vijf jaren die aan de schenking voorafgaan, zijn fiscale woonplaats het langst heeft gehad. Zo zal je Vlaamse schenkbelasting betalen als de schenker die al lang in Antwerpen woont jou zijn chalet in de Ardennen schenkt. Als je een onroerend goed koopt, wordt gekeken waar dat onroerend goed ligt en dus niet waar de verkoper woont.
Vlaanderen heeft de laatste jaren het meest gesleuteld aan de wetgeving. Voor 1 juni 2018 was er een verschil tussen ‘klein’ en ‘groot’ beschrijf. Je betaalde 5% van de verkoopwaarde bij een klein beschrijf en 10% bij een groot beschrijf. In 2018 werden de registratierechten hervormd en kwam er een tarief van 7% als het ging om de enige woning en je er binnen de 2 jaar introk. Vanaf 2020 werd de woonbonus afgeschaft en werden de registratierechten verlaagd van 7% naar 6%, of naar 5% als je de woning ingrijpend energetisch renoveert.
12%, 3% of 1%
Sinds 1 januari 2022 is het algemeen tarief 12%. Dat is het tarief dat je betaalt als je een woning koopt ‘andere dan een enige eigen woning’, een tweede verblijf bijvoorbeeld. Je betaalt 12% als jouw compromis gesloten werd in 2022. Voor wie een compromis gesloten had in 2021 en de akte verleden werd in 2022 gold nog het tarief van 10%.
Sinds 1 januari 2022 betaal je een verlaagd tarief van 3% als je een ‘enige eigen woning’ koopt in Vlaanderen. Het is de datum van je notariële akte die telt. Als je de woning energetisch renoveert of als de woning een beschermd monument is, betaal je 1%. Er is geen bijkomende vermindering meer voor een ‘bescheiden woning’. Maar ook daar zijn voorwaarden aan verbonden. Zo moet het bijvoorbeeld gaan om een aankoop in volle eigendom. Als je enkel vruchtgebruik of blote eigendom koopt geldt het verlaagd tarief niet.
Geen meeneembaarheid meer
De registratierechten die je betaalde op een vroegere aankoop kon je aftrekken van de rechten bij je nieuwe aankoop, met een maximum van 13.000 euro. Deze meeneembaarheid dooft geleidelijk aan uit en wordt volledig afgeschaft vanaf 1 januari 2024. Koop je een woning waarvan de akte wordt verleden voor 31 december 2023, dan kan je kiezen tussen de nieuwe tarieven (3% en 1%) zonder meeneembaarheid of de oude tarieven (6% of 5%) met meeneembaarheid van registratierechten.
